Bình Định: Khai thác thủy sản bằng lờ dây làm cạn kiệt nguồn lợi thủy sản trên đầm Trà Ổ

Đầm Trà Ổ hay còn gọi đầm Châu Trúc thuộc huyện Phù Mỹ là một trong ba đầm có diện tích lớn ở tỉnh Bình Định. Đầm Trà Ổ có chu vi khoảng 20 km, được xem là cái rốn thu nước của toàn lưu vực phía Bắc của huyện Phù Mỹ gồm 7 xã. Trong đó có 4 xã giáp ranh với đầm là: Mỹ Châu, Mỹ Đức, Mỹ Thắng và Mỹ Lợi. Trà Ổ xưa nay nổi danh với một nguồn thủy sản có hương vị độc đáo, trong đó nổi tiếng nhất vẫn là cá chình. Đây là vùng đầm đa dạng về môi trường, môi sinh cùng nguồn lợi thủy sản dồi dào, phong phú. Tuy nhiên, qua nhiều năm khai thác đánh bắt thủy sản theo kiểu tận diệt, môi trường sinh thái của đầm đã bị phá vỡ, dẫn đến nhiều hệ lụy xấu.
 

Do khai thác nguồn lợi thủy sản không theo một quy hoạch nào, mạnh ai nấy làm, nhiều ngư dân chỉ nghĩ đến cái lợi trước mắt, tranh thủ khai thác, đánh bắt thủy sản bằng xung điện, xiết máy, đặc biệt là sử dụng lờ dây Trung Quốc khiến hệ sinh thái của đầm suy giảm nghiêm trọng.

Lờ dây Trung Quốc có chiều dài từ 7m-10m với 29 ô cửa cho các loài thủy sản chui vào, có giá trên dưới 250.000 đồng. Mỗi ngày có hàng trăm chiếc lờ dây với chiều dài lên đến hàng nghìn mét được thả xuống đáy đầm Trà Ổ để khai thác. Tỷ lệ cá nhỏ bị đánh bắt ước tính khoảng 70% sản lượng đánh bắt. Với đặc điểm mắt lưới nhỏ, chỉ đánh bắt ven bờ nên kiểu khai thác này có nguy cơ làm suy kiệt nguồn lợi thủy sản.
 

Thực hiện mô hình đồng quản lý nguồn lợi thủ sản đầm Trà Ổ, từ đầu năm đến nay, các nhóm hạt nhân tổ chức tuần tra truy quét từ 2-4 lần/tháng. Hiện còn 29 đối tượng lén lút sử dụng xung điện để khai thác thủy sản trên đầm. Đồng thời huyện Phù Mỹ tổ chức Lễ thả cá nhằm tạo nguồn lợi thủy sản đầm Trà Ổ, số lượng cá giống được thả xuống đầm khoảng 29.00 con cá trắm cỏ và cá mè. Tuy nhiên, tình trạng người dân sử dụng lờ dây Trung Quốc khai thác thủy sản vẫn không thể kiểm soát. Người dân ngang nhiên để lờ dây Trung Quốc dọc theo đầm Trà Ổ.
 

Một người dân sống ven đầm Trà Ổ cho biết: “Người dân bốn xã Mỹ Châu, Mỹ Đức, Mỹ Thắng và Mỹ Lợi đều sử dụng loại lờ dây Trung Quốc khai thác đánh bắt thủy sản vì lượng khai thác lớn, nhanh. Nhưng cứ sủ dụng nhiều như hiện nay thì đầm sẽ cạn kiệt, không còn thủy sản đánh bắt để mưu sinh thì phải đổi nghề”.

Ông Hà Văn Hài - Chủ tịch UBND xã Mỹ Lợi chia sẻ: “Hiện các đối tượng dùng dòng điện xoay chiều bằng bình ắc quy trên ghe thuyền có chiều dài 4m, rỗng 1,2m để đánh bắt. Các xã tăng cường, ngăn chặn, canh bắt quả tang nhưng vẫn không kiểm soát hết được. Có những trường hợp chúng đánh trả lại rồi bỏ ngư cụ, máy xung điện chạy thoát. Trong khi địa phương không có phương tiện tác chiến, chúng đánh bắt vào giờ nữa đêm, mờ sáng nên cũng rất khó. Thêm vào đó, hiện nay họ dùng lưới lồng Trung Quốc rộ lên, tôm, cá chưa kịp lớn đã bị bắt vì loại lưới này khi đánh bắt quét sạch không chừa con gì”.
 

Chúng tôi thiết nghĩ chính quyền các địa phương ven đầm Trà Ổ cần thật sự vào cuộc một cách quyết liệt hơn trong công tác kiểm tra, kiểm soát, ngăn chặn và xử lý nghiêm đối với các trường hợp dùng xung điện, lờ dây Trung Quốc khai thác thủy sản. Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, vận động bà con ngư dân trực tiếp hưởng lợi từ đầm Trà Ổ cùng tham gia bảo vệ nguồn lợi thủy sản trong đầm để có thể khai thác bền vững, bảo đảm cuộc sống lâu dài cho chính mình.