Bến En – Vịnh Hạ Long trên cạn của xứ Thanh
Bến En là khu quần thể sinh thái đặc biệt khi hội tụ đầy đủ nét đẹp thiên nhiên: cây cối, động vật, sông nước, núi đồi, hang động… Không chỉ là một quần thể rừng, núi, sông, hồ đa dạng, đặc biệt hơn hết là hồ sông Mực với diện tích 4.000 ha, sâu trung bình 34m, là thủy vực của bốn con suối lớn trong vùng. Trên mặt hồ có 21 hòn đảo lớn, nhỏ tạo nên một bức tranh sơn thủy hữu tình, lại có thêm nhiều hang động kỳ ảo. Không gian thiên nhiên hữu tình đầy thơ mộng, sẽ vô cùng thú vị nếu ngao du sơn thủy trên những chiếc xuồng máy hoặc dạo chơi trên các đảo động vật, bỗng giật mình vì tiếng gọi nhau của bầy vượn đi kiếm ăn.
Phải mất nhiều ngày để có thể khám phá hết những kỳ quan lý thú nơi đây. Tuy nhiên, hang Ngọc vẫn là điểm đến thú vị nhất. Hang Ngọc với chiều dài 80m, rộng 8m, cao 2,5m, bên trong có rất nhiều hình thù kỳ vỹ. Giữa hang có một khối thạch nhũ lớn, lấp lánh như ngọc nên được gọi là Hòn Ngọc. Bên trong hang có một suối nước trong vắt, tương truyền rằng nếu ai được tắm tại suối này sẽ gột rửa được bụi trần. Đặc biệt, nơi đây còn vẹn nguyên lò cao kháng chiến Hải Vân (thuộc xã Hải Vân) mà sự nổi tiếng của nó gắn liền với tên tuổi của giáo sư Trần Đại Nghĩa.
Thêm phần trải nghiệm văn hóa bản địa, bạn có thể đến thăm bản Vơn của người Thái ở vùng đệm Vườn quốc gia Bến En. Người dân nhiệt tình, mến khách sẽ mang lại cho bạn những phút giây giao lưu thoải mái, với không gian nhà sàn truyền thống, với vòng xòe đoàn kết, điệu múa sạp tươi vui, cùng những bản sắc văn hóa riêng có...
Là nơi sinh sống và tồn tại của những loài động vật quý hiếm nhất, Vườn quốc gia Bến En là môi trường sống đa dạng giúp điều hòa hệ sinh thái. Kết quả nhiều đợt khảo sát, điều tra cho thấy Vườn quốc gia Bến En có 50 bộ, 177 họ, 216 giống và hơn 1.000 loài động vật, trong đó có 91 loài thú, 201 loài chim, 54 loài bò sát, 31 loài ếch nhái, 68 loài cá, 499 loài côn trùng. Đây cũng là nơi bảo tồn của những loài động vật quý hiếm như Khỉ mắt đỏ, Phượng hoàng đất, Vọc má trắng..
Ngoài ra, Vườn Quốc gia Bến En cũn là trung tâm phân bổ của giống lim xanh đặc hữu nổi tiếng Việt Nam, có cây tuổi đời lên đến vài trăm năm với đường kính thân đạt gần 3m. Ngoài ra còn có các loài cây gỗ quý hiếm như chò chỉ, bù hương, sến mật, vàng tâm, lim, xẹt, lát hoa, trai lý... cùng họ cây có dầu như trẩu, sến, màng tang. Đặc biệt, rừng Bến En còn có trên 300 loài cây dược liệu.
Không phải tự nhiên mà khách du lịch khi đặt chân đến đây ưu ái gọi Bến En là vịnh Hạ Long thu nhỏ của Thanh Hóa. Các hòn đảo ở đây tuy nhỏ nhưng rất lung linh với những mỏm đá kì vĩ và hang động sâu hun hút. Để tham quan cho hết 21 hòn đảo thì chắc phải mất tới 3 – 4 ngày, tuy nhiên khách du lịch có thể lựa chọn một vài hòn đảo nổi bật đẹp đẽ với tên gọi lãng mạn như: đảo Hy Vọng, đảo Ngọc, đảo Hạnh Phúc, hang Xuân Thái…
“Nàng công chúa ngủ sâu trong rừng”
Được biết, năm 2010, Khu du lịch Quốc gia Bến En cũng có siêu dự án: "Khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp và nuôi trai lấy ngọc kết hợp bảo tồn Vườn quốc gia Bến En" dự kiến khoảng 3.200 tỷ đồng của Công ty CP du lịch và bảo tồn sinh thái Bến En. Năm 2012, UBND huyện Như Thanh đã tiến hành GPMB, đền bù diện tích gần 160 ha tại khu C, với khoảng 100 hộ dân bị ảnh hưởng, để lấy mặt bằng giao nhà đầu tư. Tuy nhiên, 4 năm qua, những người dân bị ảnh hưởng thì có cuộc sống lao đao, còn dự án bị treo, nhà đầu tư không hề triển khai như đã cam kết. Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa đã ký Quyết định dừng mọi hoạt động của nhà đầu tư.
Là kiệt tác được thiên nhiên ban tặng cho vùng đất xứ Thanh, thế nhưng cho tới thời điểm hiện tại Bến En vẫn là nàng công chúa còn ngủ sâu trong rừng, tiềm năng du lịch vẫn chưa được đánh thức và khai thác. Làn nước trong xanh, 21 hòn đảo lớn nhỏ, khung cảnh non nước mây trời hữu tình cùng hàng trăm loài động thực vật quý hiếm vẫn chưa được nhiều du khách biết tới!
