Ô nhiễm nguồn nước đang là vấn đề nhức nhối.
Theo báo cáo của Sở TN&MT tỉnh Bắc Ninh, tài nguyên nước mặt toàn tỉnh có khoảng: 34 tỷ 900 triệu m3/năm. Tổng lượng nước mặt được khai thác phục vụ cho sản xuất và sinh hoạt khoảng 479 triệu 220 ngàn m3/năm. Hiện trạng tài nguyên nước dưới đất với tổng trữ lượng toàn tỉnh khoảng: 255.248.150 m3/năm. Tổng lưu lượng khai thác hiện tại khoảng: 94.900.000 m3/năm. Hiện trạng xả thải vào nguồn nước với lưu lượng xả thải trung bình khoảng 113.150 m3/năm.
Bắc Ninh cũng có hệ thống sông liên tỉnh gồm 3 sông: Sông Cầu, Sông Đuống, Sông Thái Bình. Trong khi đó, hệ thống sông nội tỉnh gồm 8 sông: Ngũ huyện khê, Cà Lồ, Tào Khê, Dâu, Đông Côi - Ngụ, Đồng Khởi, Bùi, Đại Quảng Bình. Về Ao, hồ, đầm, có khoảng gần 15.000 ao, hồ, đầm lớn nhỏ.
Theo đánh giá chất lượng nước mặt và nước dưới đất đều bảo đảm, phục vụ tốt nhu cầu sinh hoạt, sản xuất, tưới tiêu trong tỉnh.
Mặc dù tỉnh có nguồn tài nguyên nước dồi dào, đáp ứng tối ưu nhu cầu sinh hoạt, sản xuất trong đời sống nhân dân, tuy nhiên, hiện tại, một số nơi nguồn nước đã, đang bị ô nhiễm nghiêm trọng và có nguy cơ ô nhiễm, điển hình trong đó là ô nhiễm do xả thải ở dọc sông Ngũ huyện khê; KCN Yên Phong; xã Hòa Long (thành phố Bắc Ninh); phường Đình Bảng (thị xã Từ Sơn )...
Nguyên nhân chủ yếu là do nước thải phát sinh từ quá trình sản xuất, sinh hoạt… không được thu gom, xử lý và xả trực tiếp ra các ao hồ, kênh mương thông qua các hệ thống cống rãnh thoát nước xung quanh làng nghề, trong khi hệ thống thoát nước của địa phương không có hoặc bị xuống cấp nghiêm trọng, không còn khả năng thoát nước, dẫn đến nước thải bị ứ đọng lâu ngày, phát sinh mùi, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Đây là những vấn đề nhức nhối lâu nay trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh
Quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên nước
Ông Đàm Đình Định, Phó Giám đốc phụ trách Sở TN&MT tỉnh Bắc Ninh cho biết: “Để quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững tài nguyên nước trong giai đoạn trước mắt cũng như lâu dài, nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo đảm phát triển bền vững, Sở Tài nguyên và Môi trường đã, đang và sẽ thực hiện nhiều biện pháp kiên quyết, trong đó tỉnh tập trung tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng tầm quan trọng của tài nguyên nước đến mọi tầng lớp nhân dân.
Cùng với đó, Sở TN&MT đang xem xét, rà soát lại các quy hoạch về tài nguyên nước toàn tỉnh. Thực hiện tốt công tác quản lý cấp phép về tài nguyên nước. Quản lý, sử dụng việc khai thác, cung cấp nước sạch theo nguyên tắc tập trung. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành Luật Tài nguyên nước của các tổ chức, cá nhân nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Quan tâm củng cố bộ máy, con người làm công tác quản lý tài nguyên nước ở các cấp.
Đặc biệt, Sở TN&MT đã chủ động tham mưu giúp tỉnh xây dựng Kế hoạch hành động nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ sử dụng tổng hợp tài nguyên nước nhằm ban hành kịp thời các quyết định, quy định về quản lý, khai thác nước tổng hợp, kiểm soát tình trạng ô nhiễm, cạn kiệt nguồn nước để cải tạo, phục hồi và lập hành lang pháp lý bảo vệ nguồn nước. Xây dựng và thực hiện hiệu quả Kế hoạch quan trắc động thái nước dưới đất nhằm đánh giá những biến động về trữ lượng, chất lượng nước dưới đất, phục vụ tốt công tác quản lý Nhà nước về tài nguyên nước.
Mặt khác, thời gian qua, UBND tỉnh Bắc Ninh đã và đang tiếp tục đầu tư xây dựng các công trình tích nước, hệ thống thủy lợi, quy hoạch phân vùng khai thác sử dụng tài nguyên nước và xả nước thải nhằm kiểm soát số lượng và chất lượng nguồn nước. Đồng thời tỉnh cũng đã ban hành Quyết định phê duyệt về Quy hoạch, khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước ở 8/8 huyện, thị xã, thành phố nhằm đánh giá hiện trạng tài nguyên nước của từng địa phương để có phương án sử dụng hợp lý. Gắn trách nhiệm cụ thể cho các cơ quan quản lý về tài nguyên nước cũng như trách nhiệm của các cấp chính quyền sở tại, góp phần cân bằng giữa cung và cầu, đảm bảo nguồn nước phục vụ sinh hoạt, sản xuất bền vững.
100% hộ nghèo được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh
Thực hiện phong trào thi đua “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Bắc Ninh đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, giảm tỷ lệ hộ nghèo trong toàn tỉnh còn dưới 1%, đưa tỉnh trở thành một trong những địa phương đi đầu cả nước về thực hiện chính sách giảm nghèo…
Để thực hiện được mục tiêu đặt ra thì việc bảo đảm mức sống tối thiểu và tăng dần khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người dân là rất cần thiết. Một trong những nhiệm vụ quan trọng giúp nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân là việc tăng tỷ lệ hộ nghèo được sử dụng nước sạch hợp vệ sinh, đáp ứng quy chuẩn Việt Nam.
Với mục tiêu đó, thời gian qua, tỉnh Bắc Ninh đã triển khai, thực hiện hiệu quả nhiều giải pháp thiết thực như: đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xét nghiệm nước, điều tra bộ chỉ số về Nước sạch và vệ sinh môi trường; tăng cường quản lý, sử dụng các công trình cấp nước sạch do Trung tâm quản lý; tiếp tục đầu tư, xây dựng, sửa chữa, bảo trì, bảo dưỡng trong quá trình vận hành các trạm cấp nước nhằm cải thiện điều kiện cung cấp nước sạch, vệ sinh, nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi vệ sinh và giảm thiểu ô nhiễm môi trường, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng sống cho người dân nông thôn.
Hiện, toàn tỉnh Bắc Ninh đang vận hành 13 trạm và 1 cụm cấp nước sạch tập trung, các cụm, trạm đều đang vận hành tốt. Các cụm, trạm thường xuyên được kiểm tra, giám sát, bảo trì, bảo dưỡng, tu bổ, sửa chữa, khắc phục sự cố nhằm nâng cao chất lượng nước, giảm chi phí sản xuất nước sạch…
Cùng với đó, tỉnh thường xuyên lấy mẫu, xét nghiệm mẫu nước ở các trạm cấp nước theo Thông tư 41/2018/TT-BYT ngày 14/12/2018 của Bộ Y tế về việc ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và quy định kiểm tra giám sát chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt; Tổ chức mít tinh tuyên truyền hưởng ứng tuần lễ Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường tại các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh.
Nhờ đó, năm 2022 tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước hợp vệ sinh trên địa bàn tỉnh là 100%. Tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước sạch đáp ứng Quy chuẩn Việt Nam là 83,11%; Tỷ lệ hộ nghèo sử dụng nước hợp vệ sinh trên địa bàn tỉnh là 100% và Tỷ lệ hộ nghèo sử dụng nước sạch đáp ứng Quy chuẩn Việt Nam là 66,82%...