Bắc Kạn: Chậm khắc phục hậu quả sạt lở đất đá, vùi lấp ruộng vườn của người dân

Vị trí sạt lở thân đập nước của Công ty TNHH Ngọc Linh khiến suối Khau Củm bị đất đá vùi lấp.

Từ tháng 6/2020 đến nay, nhiều trận mưa lớn, nhỏ đã xảy ra, đất đá vẫn tiếp tục theo dòng nước trôi xuống suối Khau Củm và cánh đồng xóm Bản Diếu, xã Ngọc Phái, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn. Nhân dân vô cùng bức xúc vì sự việc này. Nguyên nhân chính là do một số doanh nghiệp để đất đá tràn xuống suối, vùi lấp nhiều ruộng lúa đang chín khiến đồng bào bị thất thu mùa vụ. Thêm nữa, Công ty TNHH Ngọc Linh và Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh Bắc Kạn chậm khắc phục, đền bù thiệt hại cho người dân.

Đã hai tháng trôi qua, một phần cánh đồng thôn Bản Diếu ở xã Ngọc Phái vẫn trơ trọi toàn sỏi đá.

Đã hai tháng trôi qua, một phần cánh đồng thôn Bản Diếu ở xã Ngọc Phái vẫn trơ trọi toàn sỏi đá. Suối Khau Củm bị đất đá vùi lấp cao hơn mặt ruộng. Nhiều hộ dân mất đất canh tác, sản xuất nông nghiệp. Họ lâm vào tình cảnh khó khăn, có nguy cơ thiếu đói rất cao.

Hơn 1 ha ruộng lúa bị đất đá vùi lấp khiến người dân không thể cải tạo để tái sử dụng đất cấy lúa vụ mùa.

Anh Nông Văn Toản, thôn Bản Diếu, xã Ngọc Phái, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn nhìn đám ruộng lổm chổm đá, sỏi buột miệng nói: Đối với chúng tôi bây giờ, cả gia đình trông mong vào mảnh ruộng này thôi. Vụ vừa rồi mất trắng, vụ này cũng không thể làm được, rất sót. Bây giờ, người dân mong muốn công ty TNHH Ngọc Linh và các cấp chính quyền vào cuộc giúp đỡ cải tạo ruộng để cấy trồng được.

Bà Triệu Thị Loan 74 tuổi đã cho biết: Dòng suối Khau Củm bị đất đá thải tràn xuống cao hơn mặt ruộng.

Bà Triệu Thị Thuyên, Trưởng thôn Bản Diếu, xã Ngọc Phái, huyện Chợ Đồn đã cho biết: Vụ xuân vừa rồi, lúa vừa đỏ đuôi đã bị vùi lấp hết. Một số hộ không được thu hoạch hạt lúa nào còn một số hộ thì được vài bao thôi. Người dân đói thì chúng tôi biết trông cậy vào ai đây. Xóm, xã kiến nghị mãi chẳng thấy cơ quan, doanh nghiệp nào về giải quyết hậu quả này. Người dân nghi vấn, đồn rằng chắc phải có “ông lớn” “đứng sau” che chở cho doanh nghiệp thì mới chây bựa thế chăng?

Văn bản chỉ đạo xử lý vụ việc của UBND tỉnh Bắc Kạn yêu cầu xong trong tháng 6/2020.

Điều đáng nói là, Ngày 22/6/2020, UBND nhân tỉnh Bắc Kạn đã có văn bản chỉ đạo các sở, ngành liên quan và UBND huyện Chợ Đồn vào cuộc kiểm tra, làm rõ các nội dung đã báo cáo về sự việc trên, xử lý các hành vi vi phạm trong công tác bảo vệ môi trường, an toàn hồ đập…

Ông Lý Ngọc Bằng, Chủ tịch UBND xã Ngọc Phái đã bức xúc cho biết: Xã thì vì dân đã làm hết khả năng, thẩm quyền của mình kiến nghị lên trên nhưng mãi chẳng thấy thay đổi gì. Người dân cứ bức xúc thì lại lên kêu với xã. Đề nghị cấp trên khẩn trương vào cuộc quyết liệt buộc các doanh nghiệp phải có trách nhiệm đền bù, hỗ trợ sản lượng lương thực cho dân và phải khắc phục hậu quả vét sạch đất đá thải, trả lại môi trường như ban đầu cho nhân dân canh tác sản xuất.

Dòng suối Khau Củm toàn sỏi đá.

Ông Đặng Đình Phong, Phó Chủ tịch UBND huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn đã cho biết: Hiện nay công ty, đơn vị mới đi kiểm tra, còn việc khắc phục, bồi thường hỗ trợ chưa thực hiện. Đối với huyện chúng tôi sẽ làm việc với đơn vị để xem việc thực hiện cam kết để báo cáo ủy ban tỉnh chỉ đạo giải quyết.

Người dân xóm Bản Diếu khó có thể cải tạo ruộng vườn, ao chuôm để canh tác trở lại.

Ông Nông Đức Di, Trưởng phòng Môi trường, Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Bắc Kạn đã cho biết: Sở đã kiểm tra, xác định nguyên nhân ruộng bị vùi lấp là do sạt lở đất đá tại cửa xả hồ điều hòa của Công ty TNHH Ngọc Linh và đất đá tràn về do thi công tỉnh lộ 254. Tỉnh Bắc Kạn đã yêu cầu doanh nghiệp nạo vét lòng suối, đền bù cho những hộ dân bị thiệt hại, nhưng đến nay chưa bên nào thực hiện. Công ty TNHH Ngọc Linh nhận đất đá thải của doanh nghiệp khác về đổ vào phạm vi diện tích của đơn vị là sai so với quy định. Nhà thầu thi công các gói thầu xây dựng đường 254 đổ đất đá thải ra ngoài khu vực đã được chỉ định là sai trái…

Đất đá thải trên đường 254 vẫn đang theo mưa lũ tràn xuống ruộng, vườn của người dân xã Ngọc Phái, huyện Chợ Đồn.

Ở đây, nhân dân và công luận rất quan tâm đến cách hành xử thiếu trách nhiệm với dân của hai đối tượng gây nên hậu quả vùi lấp ruộng vườn, ao chuôn của bà con đồng bào các dân tộc ở xóm Bản Diếu. Đó là Công ty TNHH Ngọc Linh và Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng tỉnh Bắc Kạn. Sai phạm của các đơn vị này đã rõ ràng. Vậy tại sao, chính quyền tỉnh Bắc Kạn không mạnh tay xử lý dứt điểm? Hay vì lí do “tế nhị” “nhạy cảm” nào khác? Hay vì doanh ghiệp là “sân sau, vườn nhà” của quan chức tỉnh chăng? Nhân dân và công luận rất chờ mong sớm có câu trả lời thỏa đáng và hành động kịp thời vì dân của chính quyền tỉnh Bắc Kạn.

Nhân dân và công luận rất chờ mong sớm có câu trả lời thỏa đáng và hành động kịp thời vì dân của chính quyền tỉnh Bắc Kạn.

Theo thống kê sơ bộ có hơn 1 ha đất ruộng và ao cá của người dân bị vùi lấp. Nhiều hộ dân vụ mùa này không có ruộng để canh tác. Nguy cơ thiếu đói hiển hiện trước mắt. Việc chậm khắc phục và đền bù sản lượng lương thực đã khiến người dân càng giận dữ vì cuộc sống của họ ngày càng khó khăn hơn. Vì vậy, tỉnh Bắc Kạn cần quyết liệt hơn yêu cầu doanh nghiệp sớm hỗ trợ cho người dân và khắc phục hậu quả, trả lại đất đai, ruộng vườn nguyên trạng theo quy định hiện hành.

Tại đèo Khau Ty, nhiều vết nứt rạn dự báo hàng nghìn khối đất đá thải do nhà thầu thi công đường 254 đổ bừa bãi có nguy cơ sạt lở xuống rộng của người dân xóm Bản Diếu, xã Ngọc Phái.