Vụ "vỡ hồ bùn thải ở Bắc Kạn": Cần chủ động xử lý, ứng phó với sự cố, giảm thiểu tối đa thiệt hại

Phối hợp chặt chẽ các cơ quan ứng phó sự cố

Theo công văn số 6405 và 6406 của Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành gửi tới Chính quyền địa phương hai tỉnh Bắc Kạn, Tuyên Quang và Ủy ban quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm Cứu nạn về việc ứng phó sự cố liên quan đến môi trường thông tin: Cơn bão số 3 (Yagi) đã gây ra nhiều thiệt hại về người và tài sản trên địa bàn các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thuộc khu vực phía Bắc.

Trong đó, ngày 09/9/2024, tại tỉnh Bắc Kạn và tỉnh Tuyên Quang, do ảnh hưởng của bão, mưa lũ, một phần thân đập của Hồ thải quặng đuôi số 1 thuộc khu vực khai thác mỏ kẽm, chì Chợ Điền của Công ty Cổ phần Kim loại màu Thái Nguyên - Vimico (Công ty) tại xã Bản Thi, huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn đã bị vỡ, dẫn đến bùn thải quặng đuôi trong Hồ chứa bùn thải quặng đuôi số 1 tràn ra ngoài môi trường với khối lượng lớn, gây thiệt hại đối với nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và có nguy cơ tác động tiêu cực đến chất lượng môi trường đất, nước trên phạm vi một số xã giáp ranh thuộc địa bàn huyện Chợ Đồn, tỉnh Bắc Kạn và huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang.

Ngay sau khi nhận được thông tin về sự cố nêu trên, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã chỉ đạo Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường phối hợp với Sở Tài Nguyên và Môi trường, Sở Công Thương của tỉnh Bắc Kạn và tỉnh Tuyên Quang cùng các cơ quan chức năng khác có liên quan tại địa phương thực hiện khảo sát, kiểm tra, đánh giá sơ bộ sự cố. Kết quả ban đầu cho thấy đây là sự cố xảy ra trên địa bàn 02 đơn vị hành chính cấp tỉnh nên theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường sự cố nêu trên thuộc cấp quốc gia.

Nhằm kịp thời triển khai các giải pháp đồng bộ ứng phó khẩn cấp với sự cố nêu trên, giảm thiểu tối đa ảnh hưởng đến người, tài sản của Nhân dân và môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị các cơ quan, đơn vị có liên quan khẩn trương thực hiện các nội dung:

Đối với Ủy ban nhân dân tỉnh các tỉnh Bắc Kạn và Tuyên Quang phối hợp với các cơ quan liên quan hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng từ sự cố nêu trên gây ra; chủ động có biện pháp nhằm hạn chế việc phát tán chất thải gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân và môi trường; bảo đảm an ninh, an toàn và trật tự xã hội tại khu vực xảy ra sự cố theo quy định. Đồng thời, phối hợp với Ủy ban quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm Cứu nạn trong quá trình triển khai ứng phó sự cố theo nhiệm vụ được phân công.

Đối với Công ty Cổ phần Kim loại màu Thái Nguyên - Vimico thực hiện các nội dung gồm:Khẩn trương thực hiện các biện pháp để thu gom, xử lý, ngăn chặn việc phát tán chất thải ra môi trường; tích cực phối hợp với các cơ quan có liên quan trong quá trình ứng phó sự cố nêu trên.

Chi trả chi phí ứng phó sự cố chất thải, cải tạo, phục hồi môi trường, bồi thường thiệt hại và các chi phí khác do sự cố chất thải gây ra theo quy định.

Thời gian tới, dự kiến thời tiết còn diễn biến phức tạp, có thể tiếp tục xảy ra mưa, lũ, yêu cầu Công ty gia cố bờ đập của Hồ chứa bùn thải quặng đuôi bảo đảm an toàn tuyệt đối trong quá trình lưu chứa, vận hành và đẩy nhanh tiến độ khắc phục sau sự cố.

Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ phối hợp chặt chẽ với Ủy ban nhân dân tỉnh Bắc Kạn và Tuyên Quang, các cơ quan liên quan trong quá trình ứng phó sự cố nêu trên theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

Hỗ trợ người dân địa phương ổn định lại cuộc sống

Trước đó, ngày 16/9, đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường, cùng với các sở ngành tỉnh Bắc Kạn, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Tuyên Quang, Chi nhánh Công ty Kim loại màu Bắc Kạn - TMC, và Công ty Cổ phần Kim loại màu Thái Nguyên - VIMICO đã thực hiện kiểm tra thực tế sự cố sạt lở hồ chứa thải. Đoàn công tác cũng đã tiến hành lấy mẫu nước và bùn thải từ sông, suối trên địa bàn huyện Chợ Đồn và huyện Chiêm Hoá để xác định mức độ ảnh hưởng.

Trong ngày 19/9, đại diện Cục Kiểm soát ô nhiễm Môi trường cùng Công ty Chi nhánh Công ty Kim loại màu Bắc Kạn - TMC, và Công ty Cổ phần Kim loại màu Thái Nguyên – VIMICO đã đến khu vực bị ảnh hưởng do sự cố ở xã Phú Bình, huyện Chiêm Hoá để triển khai các giải pháp ứng phó với sự cố nhằm giảm thiểu tối đa thiệt hại.

Tại các khu vực có ảnh hưởng do bùn thải tràn ra ngoài môi trường, các công nhân của Công ty đã và đang huy động toàn bộ lực lượng và phương tiện để thu gom lại bùn bị chảy tràn.

Trao đổi với Đoàn công tác, ông Nguyễn Chí Tuyến – Bí thư Đảng uỷ xã, Chủ tịch Hội đồng nhân dân xã Bình Phú cho biết, do sự cố của bão số 3, địa bàn xã bị cô lập do giao thông bị chia cắt, mất điện, mất mạng internet. Hiện nay đã khôi phục được hệ thống giao thông, thông tin liên lạc, tuy nhiên cuộc sống của nhân dân hiện nay vẫn chưa được ổn định lại sau bão.

Bên cạnh đó, do sự cố "vỡ hồ bùn thải ở Bắc Kạn” gây thiệt hại một phần vào nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản cũng như ảnh hưởng tới một số hộ dân… Tuy nhiên, ông Tuyến cho biết, cùng với công tác tuyên truyền sâu rộng, người dân xã Bình Phú hiện nay vẫn luôn tin tưởng vào sự chỉ đạo của các cấp chính quyền địa phương, cũng như hỗ trợ cho người dân ổn định lại cuộc sống sau bão và khắc phục sự cố môi trường do thiên tai.

Tại buổi làm việc với lãnh đạo huyện Chiêm Hoá, Công ty Cổ phần Kim loại màu Thái Nguyên – VIMICO cam kết sẽ đồng hành với chính quyền địa phương để hỗ trợ người dân địa phương ổn định lại cuộc sống.