Vụ dân đóng cọc tre ngăn chặn “cát tặc” ở Thừa Thiên Huế: Doanh nghiệp khai thác cát quá độ sâu

Liên quan đến việc “Dân đóng cọc tre trên sông ngăn chặn cát tặc ở Thừa Thiên Huế” mà Báo Điện tử Tài nguyên & Môi trường đang phản ánh, ngày 18/5, Sở TN&MT Thừa Thiên Huế thông tin với PV, sau khi đo đạc tại 2 mỏ khai thác cát được cấp phép ở thượng nguồn sông Bồ, cơ quan chức năng đã phát hiện sai phạm của Công ty Tuấn Hải.

Theo đó, trên phạm vi sông Bồ hiện nay có 2 giấy phép khai thác cát được UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cấp phép cho Công ty Tuấn Hải, gồm 1 giấy phép được cấp phép khai thác tại bãi bồi Lại Bằng (phường Hương Vân) và 1 giấy phép được cấp phép khai thác tại khu vực Khe Băng thuộc xã Phong Sơn (huyện Phong Điền). Diện tích 7,2ha, thời hạn 5 năm kể từ năm 2016.

Ông Hồ Đắc Trường - Phó Giám đốc Sở TN&MT Thừa Thiên Huế cho biết, sau khi người dân phản ánh doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm khai thác cát sỏi, đặc biệt gần đây dân đóng cọc tre trên sông Bồ, đơn vị chuyên trách của Sở đã vào cuộc đo đạc, kiểm tra thực tế.

Cụ thể, tại mỏ Khe Băng, độ sâu khai thác Công ty Tuấn Hải được cấp phép là 2,9m, còn mỏ bãi bồi Lại Bằng là 4m. Tuy nhiên, qua đo đạc Sở TN&MT xác định có nhiều điểm tại các mỏ này của Công ty Tuấn Hải khai thác vượt quá 5m trở lên. Ngoài ra có rất nhiều điểm khác bị khai thác với độ sâu trung bình từ 9- 18m...

“Hiện Sở đang hoàn thiện hồ sơ để đề xuất UBND tỉnh xử lý vi phạm của Công ty Tuấn Hải với mức phạt 1,6 tỷ đồng (800 triệu đồng/mỏ) và thu hồi giấy phép khai thác cho đến hết thời hạn cấp mỏ trong xử phạt bổ sung. Ngoài ra, lực lượng chức năng cũng sẽ làm rõ thông tin cho rằng doanh nghiệp này khai thác vượt khỏi phao giới hạn, khối lượng cát sỏi khai thác nhiều hơn khối lượng được cấp phép để có hướng xử lý...”- ông Trường nói.

Cũng theo ông Trường, đại diện Công ty Tuấn Hải đã ký vào biên bản thừa nhận hành vi vi phạm nói trên. Việc xử phạt sẽ được áp dụng theo Nghị định 33/2017/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản. Hiện Sở đang phối hợp với nhiều cơ quan ban ngành để có hướng xử lý tiếp theo...

Tìm hiểu thêm thì Công ty Tuấn Hải phải ký quỹ phục hồi môi trường cho Nhà nước với tổng số tiền 578.493.000 đồng cho cả 2 mỏ được cấp phép. Trong đó tại mỏ Khe Băng, công ty Tuấn Hải đã nộp đủ với số tiền là 343.260.000 đồng. Tại mỏ bãi bồi Lại Bằng, Công ty Tuấn Hải phải đóng số tiền là 235.233.000 đồng, nhưng công ty mới chỉ đóng 188.178.000 đồng, số tiền còn lại phải đóng trong năm 2019 là trên 47 triệu đồng.

Theo ông Hồ Đắc Trường, nếu số tiền ký quỹ không đủ để khắc phục môi trường, sau khi đóng mỏ thì Sở sẽ có biện pháp buộc Công ty Tuấn Hải phải có trách nhiệm khắc phục theo quy định pháp luật.

Được biết qua 2 cuộc họp với cơ quan chức năng, giám đốc Công ty Tuấn Hải đều vắng mặt với lý do ốm và ủy quyền cho cấp dưới. Hiện nay theo ghi nhận của PV, “trận địa” cọc tre được người dân đóng trên sông Bồ vẫn còn, trong khi đó cơ quan chức năng vẫn chưa có phương án cảnh báo cho tàu thuyền khi đi qua nơi này.

Liên quan đến sự việc, ông Nguyễn Xuân Ty - Chủ tịch UBND thị xã Hương Trà cho hay: “Những kiến nghị của dân là có cơ sở và sai phạm của doanh nghiệp đã rõ ràng. Đồng thời cũng thừa nhận trách nhiệm của địa phương trong việc quản lý nhà nước về tài nguyên. Có hay không có doanh nghiệp tồn tại trên địa bàn cũng không sao. Thị xã sẽ cố gắng tổ chức họp dân, mong họ bình tĩnh và vận động tháo dỡ những cọc tre đã đóng xuống sông Bồ vì dù sao hành động như vậy là sai pháp luật...”.

Văn phòng UBND tỉnh Thừa Thiên Huế ngày 17/5 xác nhận, hiện Sở TN&MT đang hoàn chỉnh hồ sơ trình Chủ tịch UBND tỉnh xử phạt vi phạm hành chính và đình chỉ giấy phép khai thác của Công ty Tuấn Hải theo đúng quy định.

Như đã phản ánh, những ngày qua người dân ở tổ dân phố Lại Bằng (phường Hương Vân, thị xã Hương Trà) đã đóng cọc tre rào kín như “trận địa” trên sông Bồ để ngăn chặn tàu thuyền khai thác cát, sỏi bừa bãi và trái phép rầm rộ.

Ghi nhận của PV, một dãy cọc tre khoảng 50 cọc được người dân đóng từ bờ ra giữa sông Bồ đoạn qua tổ dân phố Lại Bằng 2. Dãy cọc này được chôn theo hướng hình vòng cung, nhô lên khỏi mặt nước chừng hơn 0,5 mét và được gia cố bên dưới bởi đá sạn. Phía bên kia sông, rất nhiều cọc tre cũng đã được người dân thôn Sơn Bồ (xã Phong Sơn, huyện Phong Điền) tập kết để chuẩn bị đóng xuống sông. Tàu thuyền di chuyển lên về đều phải “khổ cực” để luồn lách qua dãy cọc tre...

Người dân địa phương cho hay, việc đóng cọc tre xuất phát từ nạn khai thác cát sạn trái phép cứ tiếp diễn vào ban đêm và đỉnh điểm là việc lồng cá của dân bị phá hoại gần đây. Khoảng 200 người dân tổ dân phố Lại Bằng 2 đã họp lại, thống nhất đóng góp mỗi hộ 100.000 đồng mua tre, đá hộc và thuê phương tiện để đóng cọc xuống sông.

“Vùng sông nước bao đời nay bà con gắn bó mà nay cứ ngỡ như của ai. Đêm đêm, người ta cứ hết lần này đến lượt khác đưa tàu đến hút cát. Bất đắc dĩ, người dân mới đóng cọc, lắp kè đá ngầm rào sông. Biết không xin chính quyền là trái quy định nhưng mục đích sau cùng của bà con là nhằm bảo vệ tài sản, tính mạng, bảo vệ bờ đê khỏi bị sạt lở...”- bà Trần Thị L. (67 tuổi) thổ lộ.

“Mục sở thị” tuyến đường sông Bồ từ tổ dân phố Lại Bằng 2 đi lên phía mỏ cát Công ty Tuấn Hải, PV thấy rất nhiều đoạn bờ đã bị sạt lở nghiêm trọng, gây uy hiếp môi sinh. Được biết cọc tre sẽ chặn những thuyền chở cát sạn sau khi khai thác ở mỏ cát được cấp phép của Công ty Tuấn Hải và những thuyền khai thác trái phép khu vực gần đó.

Theo người dân, họ không tin doanh nghiệp Tuấn Hải tuân thủ quy định nên đã thử dùng sào tre rất dài để đo xuống lòng sông tại khu vực mỏ thì thấy rằng độ sâu nơi đây đã vượt mức cho phép nhiều lần. “Doanh nghiệp ồ ạt lấy đi bao nhiêu cát có ai giám sát, kiểm tra đâu?”, một người dân bức xúc.

Báo Điện tử Tài nguyên & Môi trường sẽ tiếp tục thông tin.