Phóng viên đến thực tế địa bàn những ngày hè nảy lửa của tháng 6/2018, đông đảo bà con đồng bào dân tộc Mông, Tày của xóm Tân Sơn, xã Cúc Đường, huyện Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên đã kéo đến xưởng triết xuất dầu DO-R của Công ty TNHH Công nghiệp Hải Bình yêu cầu dừng sản xuất vì gây ô nhiễm môi trường. Chị Phùng Thị Chín, dân tộc Tày, ở xóm Tân Sơn, xã Cúc Đường bức xúc cho biết: “Nhà tôi cách ống khói của công ty chỉ một quả đồi mà mùi khét của việc đốt lốp cao su bên xưởng khiến cả gia đình tôi mất ngủ. Mùi khét lẹt của lốp ô tô cháy khiến trẻ con và người nhà tôi bị đau đầu. Tôi đề nghị chính quyền địa phương vào cuộc ngăn chặn công ty này hoạt động gây ô nhiễm quá.”
Còn đối với chị Nông Thị Vang dân tộc Tày, chị Hoàng Thị Mỵ, dân tộc H’Mông cũng sống ở xóm Tân Sơn cho biết thêm: “Nhân dân chúng tôi bức xúc lắm. Cái xưởng đốt lốp ô tô này, tự nhiên ở đâu về làm ô nhiễm xóm làng. Khói độc bay ra khiến người dân hít phải rức đầu. Nước của xưởng chảy ra suối khiến trâu bò uống phải tiêu chảy té roe. Nước suối lấy vào ruộng cấy lúa cũng bị ảnh hưởng. Hôm nọ hơn 20 hộ dân chúng tôi kéo đến không cho xưởng đốt lốp nữa. Bà con, đồng bào đề nghị chính quyền huyện vào cuộc di dời cơ sở đốt lốp lấy dầu đi nơi khác…”.
Qua tìm hiểu thực tế, được biết: Trước tháng 6/2017, Doanh nghiệp tư nhân dây đai Chí Thành xây dựng xưởng triết dầu DO-R và đi vào hoạt động. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động thì có gây ô nhiễm môi trường bị bà con nhân dân tố giác và ngăn chặn. Chính quyền huyện Võ Nhai đã nhiều lần lập biên bản và đình chỉ hoạt động để khắc phục ô nhiễm môi trường và hoàn thiện hồ sơ còn thiếu về đất đai và môi trường. Đến tháng 6/2017, doanh nghiệp tư nhân dây đai Chí Thành đã chuyển nhượng toàn bộ nhà xưởng cho công ty TNHH Công nghiệp Hải Bình. Từ đó đến nay, công ty TNHH CN Hải Bình thực hiện sản xuất được một thời gian thì bà con nhân dân lại có phản ứng về ô nhiễm môi trường.
Trao đổi về nguyên nhân nào gây ra ô nhiễm không khí, nước khiến người dân bức xúc, ông Trần Quốc Bình, Giám đốc công ty TNHH Công nghiệp Hải Bình đã thừa nhận: “Do gặp sự cố lỏng ốc ở một bộ phận ống dẫn trưng cất nên phát tán mùi khét ra bên ngoài khiến người dân lo ngại nên có ý kiến. Doanh nghiệp đã khắc phục rồi.”
Theo thông tin của một số vị lãnh đạo các xã Cúc Đường, xã La Hiên và Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Võ Nhai cho biết thì từ ngày 18/5/2018 trở về trước, công ty này đã có 3 lần bị tạm dừng, đình chỉ sản xuất để khắc phục các hạng mục còn thiếu trong khuôn viên nhà xưởng, hệ thống thu dẫn nước mặt, sân kho chứa lốp ô tô chưa được bê tông hóa, bể chứa nước, tro than chưa có mái che…Đến ngày 5/6/2018, Công ty TNHH Công nghiệp Hải Bình đã dừng hoạt động chiết dầu tại xưởng; xây dựng hệ thống rãnh thoát nước mặt tại xưởng; che chắn kín các bể chứa sản phẩm than các bon đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão; kiểm tra hệ thống máy móc.
Ông Trần Quốc Bình, Giám đốc Công ty TNHH Công Nghiệp Hải Bình cho biết: “Doanh nghiệp đã nhận được sự tạo điều kiện của chính quyền huyện Võ Nhai cho phép các doanh nghiệp hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn. Chúng tôi đã nhận được sự giúp đỡ, hướng dẫn các thủ tục hồ sơ của cán bộ phòng chuyên môn, doanh nghiệp sẽ cố gắng hoàn thiện và bổ sung những thủ tục còn thiếu để sớm được hoạt động trở lại.”. Tuy nhiên đến thời điểm này, hồ sơ về môi trường của công ty này vẫn đang được phòng chức năng của huyện tiếp tục xem xét thẩm định. Hồ sơ đất đai vẫn chưa xong. Hơn 2 ha đất nhà xưởng là đất rừng chưa phải là đất sản xuất kinh doanh. Công ty thuê lại địa điểm của một người dân địa phương để hoạt động.
Ông Dương Văn Tiến, Chủ tịch UBND huyện Võ Nhai cho biết quan điểm: “Chính quyền huyện Võ Nhai luôn sẵn sàng tạo mọi điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn để góp phần phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an sinh cho cộng đồng dân cư. Huyện Võ Nhai đang tích cực đẩy mạnh thu hút đầu tư, mời gọi các chủ đầu tư đến đầu tư các dự án trên địa bàn. Tuy nhiên, huyện nhất quyết không đánh đổi môi trường vì mọi giá. Những doanh nghiệp có hoạt động sản xuất gây ô nhiễm, tàn phá môi trường, ảnh hưởng sức khỏe của nhân dân và gây mất an ninh trật tự trên địa bàn thì chúng tôi đều yêu cầu tạm dừng, đình chỉ hoạt động để khắc phục ô nhiễm, giải quyết mọi vấn đề liên quan đến thủ tục pháp lí về môi trường, đất đai.v.v. Mọi doanh nghiệp vào đầu tư sản xuất tại Võ Nhai được nhận ưu đãi nhưng cũng bắt buộc phải chấp hành mọi quy định của pháp luật về đất đai, môi trường.