Vân Canh (Bình Định): Công trình cấp nước sạch tiền tỉ “đắp chiếu”!

Cầm chừng và “đóng cửa”!

Công trình Bổ sung nguồn nước cấp cho hệ thống cấp nước sinh hoạt huyện Vân Canh (gọi tắt công trình cấp nước sạch Vân Canh) do Sở NN&PTNT làm chủ đầu tư, được khởi công vào năm 2012, hoàn thành đưa vào sử dụng vào tháng 1/2013. Công trình chỉ hoạt động cầm chừng được thời gian ngắn sau khi hoàn thành và rơi vào cảnh “đắp chiếu” từ năm 2015 đến nay.

Công trình này hiện đã bắt đầu xuống cấp. Thiết bị tại hệ thống trạm bơm cấp 1, nhà máy xử lý nước bị hoen rỉ; bể chứa nước sạch, nhà hóa chất, hồ lắng bùn, nhà quản lý cũng bị rêu bám đầy. Cỏ dại mọc um tùm trong khuôn viên công trình. Người dân ở địa phương đều bày tỏ sự thất vọng khi chứng kiến công trình hoạt động kém hiệu quả.

Một lãnh đạo của UBND thị trấn Vân Canh, ngao ngán nói: “Nhu cầu sử dụng nước sạch của người dân ở địa phương là rất lớn. Tuy nhiên, công trình cấp nước sạch Vân Canh được Nhà nước đầu tư hàng tỉ đồng, song không hoạt động, gây lãng phí lớn tiền đầu tư của Nhà nước”.

“Khúc mắc” về giá nước (!?)

Trao đổi với PV về vấn đề này, ông Hồ Đắc Chương, Trưởng phòng Quản lý xây dựng công trình Sở NN&PTNT Bình Định, cho biết: Trước khi đưa công trình vào vận hành, Trung tâm Nước sạch - Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh tiến hành xây dựng đơn giá nước sinh hoạt theo các mức: 4.500 đồng/m³ (hộ dân cư); 4.800 đồng/m³ (phục vụ mục đích công cộng); 7.500 đồng/m³ (cơ quan hành chính, sự nghiệp); 8.800 đồng/m³ (hoạt động sản xuất vật chất) và 11.800 đồng/m³ (kinh doanh dịch vụ). Thời điểm đó, các mức giá này Trung tâm chỉ đề xuất; thậm chí, đơn vị còn gửi văn bản đề nghị huyện Vân Canh cho ý kiến về mức giá, phương án vận hành. Tuy nhiên, địa phương chậm trễ hồi âm. Sau đó, huyện lại cho rằng các mức giá này là không phù hợp, nhất là giá nước sạch sinh hoạt ở hộ dân cư. Huyện cũng cho rằng các hộ được cấp nước chủ yếu là người đồng bào nghèo, không đủ khả năng chi trả nếu tính theo mức giá này. Hơn nữa, huyện cũng nói trước đây, Công ty TNHH Tổng hợp Vân Canh đã cung cấp nước sinh hoạt tự chảy cho dân chỉ với giá 750 đồng/m³”.

Còn ông Trần Kim Vũ, Chủ tịch UBND huyện Vân Canh, bày tỏ: “Mức giá nước sạch sinh hoạt cấp cho hộ dân được Trung tâm Nước sạch - Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh đề xuất 4.500 đồng/m³ thời điểm 2013 là khá cao, không phù hợp với điều kiện kinh tế của người dân ở địa phương. Đây là khúc mắc lớn dẫn tới việc công trình nước sạch Vân Canh hoạt động không hiệu quả”.

Để giải quyết khúc mắc trong vận hành công trình, ngày 6/12/2013, UBND tỉnh Bình Định có văn bản đồng ý chủ trương giao công trình cấp nước sạch Vân Canh cho UBND huyện Vân Canh tổ chức, quản lý, vận hành. Ngày 16/12/2013, Trung tâm Nước sạch - Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh thực hiện bàn giao cho Công ty TNHH Tổng hợp Vân Canh quản lý. Trước khi bàn giao lại nhà máy, Trung tâm đã hướng dẫn kỹ thuật và quy trình vận hành cho nhân viên của Công ty TNHH Tổng hợp Vân Canh nắm bắt.

Thu không đủ bù chi?

Ông Nguyễn Tiến Văn, Giám đốc Công ty CP Tổng hợp Vân Canh, cho biết: Sau khi nhận bàn giao, đơn vị đã tiến hành vận hành, cung ứng nước sạch sinh hoạt cho nhân dân trong vòng 1 năm. Thời điểm 2013, công ty chỉ thu mức giá 750 đồng/m³ (hộ dân cư). Trong khi đó, chi phí điện, hóa chất để phục vụ hoạt động cho nhà máy nước là khá lớn. Tiền bán nước không đủ để bù cho chi phí sản xuất. Do vậy, công ty rơi vào cảnh thua lỗ và phải bù lỗ 25 triệu đồng/tháng.

Ông Lê Bá Thành, Bí thư huyện ủy Vân Canh, cho rằng: “Vị trí đặt nhà máy nước sạch là chưa hợp lý. Vào mùa nắng, nhà máy không có đủ nước để hoạt động. Thời điểm này, nước có lấy từ sông Hà Thanh cũng rất hạn chế. Nước đến được nhà máy cũng phải qua 2 lần bơm, chi phí sẽ rất tốn kém. Riêng thời gian Công ty CP Tổng hợp Vân Canh tiếp nhận vận hành, huyện phải bù lỗ trên 200 triệu đồng/năm. Công ty dễ phá sản nếu duy trì hoạt động nhà máy trong điều kiện như vậy”.

Về việc này, ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN&PTNT, tiếp nhận ý kiến phản ánh của cơ quan báo chí, đồng thời, cam kết trong tháng 12/2018 sẽ làm việc với UBND huyện Vân Canh để tìm cách tháo gỡ khó khăn, sớm đưa công trình cấp nước sạch Vân Canh đi vào hoạt động theo đúng mục đích, công năng đã đầu tư.