Triển khai hiệu quả chính sách hỗ trợ người lao động khó khăn do đại dịch Covid-19

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Đức Minh

Thu ngân sách đạt 781 nghìn tỷ đồng

Báo cáo của Bộ Tài chính cho biết, thu ngân sách nhà nước (NSNN) 6 tháng đầu năm đạt 781 nghìn tỷ đồng, bằng 58,2% dự toán, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm 2020 và tăng 4,5% so với cùng kỳ năm 2019.

Cụ thể, thu nội địa đạt 56,3% dự toán, tăng 13,9%; thu từ dầu thô đạt 80,7%, giảm 12,2%; thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 69,5% dự toán, tăng 37,5% so với cùng kỳ năm 2020.

Theo Bộ Tài chính, cả nước có 60/63 địa phương đảm bảo tiến độ dự toán thu nội địa, đạt trên 50%; trong đó, 48 địa phương đạt trên 55% dự toán; 54/63 địa phương có tăng trưởng thu và một số địa phương có mức tăng trưởng thu trên 15% so với cùng kỳ năm 2020.

Bộ Tài chính đánh giá, kết quả thu NSNN 6 tháng là tích cực, các khoản thu từ hoạt động sản xuất - kinh doanh đều đạt trên 52% dự toán và tăng trên 17% so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến rất phức tạp, ở một số địa phương trọng điểm kinh tế, tập trung các khu công nghiệp lớn nếu không sớm kiểm soát được tình hình dịch bệnh sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh tế và kết quả thu NSNN trong các tháng tiếp theo. 

Về chi NSNN, 6 tháng đầu năm, ước đạt 694,4 nghìn tỷ đồng, bằng 41,2% dự toán. Riêng về chi đầu tư phát triển, đến hết tháng 6, các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương mới phân bổ được 88,3% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ đã giao.

Đặc biệt, giải ngân vốn 6 tháng đầu năm mới đạt 29,02% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Theo Bộ Tài chính, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công thấp hơn so với cùng kỳ, đặc biệt là vốn đầu tư ngoài nước trong 6 tháng mới đạt xấp xỉ 7,4% kế hoạch nên chưa tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Nguyên nhân chủ yếu là do các bộ, ngành và địa phương, chủ dự án chậm trễ, không có khối lượng thực hiện để thanh toán.

Trong bối cảnh “chống dịch như chống giặc”, cả ngân sách Trung ương và địa phương đã ưu tiên bố trí kinh phí cho phòng, chống dịch cũng như hỗ trợ người dân gặp khó khăn do dịch Covid-19. Trong 6 tháng đầu năm, NSNN đã chi 4,65 nghìn tỷ đồng cho hoạt động này và tính từ năm 2020 đến hết tháng 6/2021, đã chi 21,5 nghìn tỷ đồng.

Để tập trung nguồn lực đẩy nhanh tiến độ mua và sử dụng vaccine tiêm phòng Covid-19, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ bổ sung 1.237 tỷ đồng từ nguồn dự phòng ngân sách Trung ương năm 2021; trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội bố trí 13,3 nghìn tỷ đồng từ nguồn tiết kiệm chi và kinh phí còn lại của ngân sách Trung ương năm 2020; thành lập Quỹ vaccine phòng Covid-19 để huy động tài trợ, hỗ trợ của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.

Do tiến độ chi thấp hơn tiến độ thu ngân sách, nên về tổng thể cân đối NSNN 6 tháng đầu năm có thặng dư; trong đó, cân đối ngân sách Trung ương bội chi khoảng 63 nghìn tỷ đồng, ngân sách địa phương thặng dư xấp xỉ 150 nghìn tỷ đồng.

Quang cảnh Hội nghị. Ảnh: Đức Minh

Giữ được kỷ cương tài chính

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái thống nhất với những đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ tài chính - NSNN 6 tháng đầu năm 2021 của ngành Tài chính. Có thể điểm một số nét nổi bật như: Thu NSNN đạt 58,2% dự toán, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm 2020. Chi NSNN đáp ứng kịp thời nhiệm vụ chi phát sinh theo tiến độ thực hiện và dự toán được giao của các đơn vị sử dụng ngân sách. Cân đối NSNN đảm bảo; nợ công được kiểm soát; giữ được kỷ cương kỷ luật tài chính.

Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách, các đề án trong lĩnh vực tài chính - NSNN được triển khai tích cực nhằm thể chế hóa mục tiêu của Đảng, cụ thể hóa nghị quyết của Quốc hội và định hướng của Nhà nước, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh... Đặc biệt có 2 nghị định rất quan trọng quy định về cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập và quy định sắp xếp các cơ sở nhà đất công đã được hoàn thành. Đây là 2 nội dung quan trọng, làm tiền đề đổi mới quản lý NSNN trong thời gian mới.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh, Bộ Tài chính cũng đã kịp thời đề xuất những chính sách tài khóa, chủ động, tích cực, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân để ứng phó với đại dịch Covid-19. 6 tháng đầu năm, đã có trên 52 nghìn doanh nghiệp, hộ và cá nhân kinh doanh được gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất, với tổng số tiền được gia hạn gần 28 nghìn tỷ đồng, qua đó, giúp doanh nghiệp, người dân giảm bớt khó khăn, tiếp tục duy trì các hoạt động sản xuất - kinh doanh.

Ngành Tài chính đã tích cực tham mưu nhiều giải pháp, trong đó có việc huy động các nguồn lực để phòng, chống dịch Covid-19, đẩy nhanh tiến độ mua vắc-xin tiêm chủng trên diện rộng cho người dân, sớm tạo miễn dịch cộng đồng. Tổng nguồn lực dành được đến nay khoảng 25 nghìn tỷ đồng, trong đó từ ngân sách trung ương khoảng 14,5 nghìn tỷ đồng, huy động của Quỹ Vắc-xin phòng, chống Covid-19 trên 8 nghìn tỷ đồng.

Phấn đấu tăng thu ngân sách tối thiểu 3 - 5% dự toán

Về triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm, Phó Thủ tướng Chính phủ cơ bản đồng tình với 10 nhóm giải pháp mà ngành Tài chính đặt ra và nhấn mạnh thêm một số nhiệm vụ trọng tâm.

Một là, tiếp tục nghiên cứu các giải pháp tài khoá để trình cấp có thẩm quyền quyết định, tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh; kịp thời đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh. Đồng thời, toàn ngành triển khai có hiệu quả các chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19, bảo đảm an sinh xã hội và trật tự an toàn xã hội, ứng phó với đại dịch.

Các đại biểu tham dự Hội nghị. Ảnh: Đức Minh

Hai là, chỉ đạo cơ quan thuế, hải quan tăng cường công tác quản lý thu, nắm chắc nguồn thu; chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương và tổ chức thực hiện có hiệu quả các giải pháp về thuế, phí hỗ trợ cho doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh; quản lý thu phù hợp với từng lĩnh vực, địa bàn, đối tượng thu.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị lãnh đạo các cấp ở địa phương vào cuộc, chỉ đạo sát sao thực hiện các giải pháp về tài chính ngân sách; phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế, hải quan tăng cường quản lý thu; chống thất thu, chống chuyển giá; quản lý chặt chẽ hoàn thuế, xử lý, thu hồi nợ đọng thuế; dự báo và đánh giá mức độ ảnh hưởng của dịch Covid-19 đến thực hiện nhiệm vụ thu NSNN trên địa bàn để có giải pháp chỉ đạo, điều hành thu phù hợp; phấn đấu tăng thu tối thiểu 3 - 5% so dự toán Quốc hội giao.

Ba là, điều hành chi NSNN trong phạm vi dự toán được giao; linh hoạt, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy mạnh việc giải ngân thực hiện dự án đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng công trình…; phấn đấu đạt mục tiêu giải ngân vốn đầu tư theo Nghị quyết số 63/NQ-CP của Chính phủ là trong quý III/2021 giải ngân tối thiểu 60% và đến cuối năm đạt 95 - 100% kế hoạch.

Công tác chi tập trung cao độ, huy động và ưu tiên nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch Covid-19, triệt để tiết kiệm các khoản chi thường xuyên chưa thực sự cần thiết, cấp bách để tạo nguồn cho công tác phòng, chống dịch Covid-19, phục vụ chiến lược vắc-xin.

Bốn là, tiếp tục theo dõi sát diễn biến giá cả thị trường; tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện pháp luật về giá để kịp thời phát hiện, xử lý những trường hợp sai phạm; tăng cường quản lý, giám sát chứng khoán, có giải pháp dự báo và kiểm soát tốt dòng tiền nóng, đảm bảo phát triển ổn định thị trường, khắc phục tình trạng nghẽn lệnh do lỗi kỹ thuật; phải kiên quyết kiểm soát việc thao túng giá trong chứng khoán, xử nghiêm các trường hợp vi phạm.

Năm là, siết chặt kỷ luật, kỷ cương tài chính, ngân sách trong thực thi công vụ; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và công khai, minh bạch trong thu, chi NSNN, quản lý, sử dụng tài sản công, đất đai, tài nguyên,..; thực hiện các kết luận của các cơ quan thanh tra, kiểm toán; chuyển đổi cơ chế kiểm tra, giám sát từ tiền kiểm sang hậu kiểm, gắn với trách nhiệm giải trình và minh bạch hóa các chế tài xử lý có đủ mức độ răn đe; kiên quyết xử lý nghiêm, kịp thời các trường hợp vi phạm.

Sáu là, tiếp tục đẩy mạnh sắp xếp tổ chức bộ máy, đổi mới cơ chế tài chính đơn vị sự nghiệp công, giá dịch vụ tạo cơ sở để thực hiện mục tiêu về cải cách tiền lương, bảo hiểm xã hội; đẩy mạnh cơ cấu lại DN Nhà nước, cổ phần hóa, thoái vốn theo tiến độ để đảm bảo dự toán thu trong cả giai đoạn 2021 - 2025.