Những năm qua, tình hình đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh Nghệ An phát triển mạnh, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà. Song, bên cạnh những kết quả đạt được, vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như: tình trạng các công trình xây dựng không phép, không đúng giấy phép xây dựng, vi phạm chỉ giới xây dựng, không đúng quy hoạch, không đảm bảo quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng và không đúng thiết kế được phê duyệt.
Đặc biệt, đối với công trình cao tầng, công trình có tầng hầm, công trình ngầm tình trạng vi phạm về an toàn trong hoạt động xây dựng có chiều hướng gia tăng, cụ thể: gây sụt lún, hư hỏng công trình lân cận; thi công xây dựng không che chắn gây mất an toàn, vệ sinh, môi trường; sử dụng cần trục tháp không đúng quy định, không đảm bảo an toàn khi có bão, lốc; không đảm bảo về phòng cháy, chữa cháy... đe dọa đến an toàn khu vực phụ cận.
Trên địa bàn tỉnh Nghệ An trước đây đã từng xảy ra sự cố nghiêm trọng trong tháng 11/2016, làm thiệt hại về người và tài sản, gây bức xúc trong nhân dân và xã hội. Trước tình hình trên, ngày 28/11/2016, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ban hành Chỉ thị số 18/CT-UBND, nhằm tăng cường quản lý trật tự xây dựng, đảm bảo an toàn trong thi công xây dựng công trình trên địa bàn Nghệ An.
Theo đó, Chỉ thị số 18/CT-UBND quy định “Khi sử dụng cần trục tháp (cẩu tháp) yêu cầu phải đảm bảo an toàn, phải lựa chọn chủng loại phù hợp với địa điểm xây dựng, thuận lợi cho công tác thi công, được kiểm định trước khi đưa vào sử dụng và kiểm định định kỳ trong quá trình sử dụng; Các bộ phận của cẩu tháp khi vận hành hoặc không vận hành đều không được vươn ra khỏi phạm vi đất thực hiện dự án được giao cho chủ đầu tư. Đặc biệt, tuyệt đối không sử dụng cần cẩu tháp nếu xung quanh công trường có khu dân cư hoặc khu vực có hoạt động của cộng đồng, dân cư”.
Văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh là vậy, song hiện nay có không ít dự án đang triển khai xây dựng trong nội thành Tp Vinh bất chấp các quy định, sử dụng cần cẩu tháp vươn ra khỏi phạm vi đất dự án được giao cho chủ đầu tư, việc này tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an cho các khu vực xung quanh dự án.
Cụ thể, lâu nay tại dự án Trung tâm thương mại và dịch vụ tổng hợp Đại Huệ (Khối Tân Lộc, phường Hưng Dũng, TP Vinh), đơn vị thi công vẫn vận hành cần cẩu trục tháp vươn ra ngoài phạm vi đất dự án để phục vụ công trình xây dựng. Trước đó, tại dự án này, UBND phường Hưng Dũng đã kiểm tra hiện trường và có Báo cáo số 445/TTr kiểm tra hiện trường, sau đó tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính số 152/BB-VPHC-KTT ngày 13/11/2018 về việc lắp đặt cần trục tháp tại dự án Trung tâm thương mại và dịch vụ tổng hợp Đại Huệ tại Khối Tân Lộc, phường Hưng Dũng, TP Vinh và biên bản vi phạm hành chính số 152/BB-VPHC lập ngày 16/11/2018. Tiếp đó, tại Công văn 7245/UBND-QLĐT của UBND Tp Vinh, ngày 26/11/2018 nêu rõ: Yêu cầu Hợp tác xã Đại Huệ nghiêm túc thực hiện các nội dung sau: “Trong thời gian biện pháp an toàn cho hoạt động cần trục tháp phục vụ thi công công trình nêu trên chưa được Sở xây dựng Nghệ An chấp thuận, yêu cầu Hợp tác xã Đại Huệ dừng thi công và tổ chức tháo dỡ phần công trình cần cẩu tháp đã lắp dựng trước 15/12/2018. Chủ đầu tư và nhà thầu thi công chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật nếu để xảy ra sự cố trong quá trình thi công công trình”.
Mặc dù lực lượng chức năng và chính quyền địa phương đã kiểm tra, phát hiện vi phạm, lập biên bản yêu cầu chủ đầu tư dự án đình chỉ thi công, khắc phục vi phạm. Song, qua ghi nhận của phóng viên, thời gian qua, tại dự án nói trên, việc thi công vẫn diễn ra bình thường!
Tương tự, tại dự án dự án Tổ hợp Trung tâm Thương mại, Dịch vụ, Văn phòng của Công ty CP bao bì Sabeco – Sông Lam (Số 03, đường Trần Phú, Tp Vinh) hiện vẫn đang thi công rầm rộ. Qua quan sát, ghi nhận của phóng viên, tại dự án này, có một cần cẩu trục tháp vẫn liên tục hoạt động, vận chuyển vật liệu thi công dự án. Điều đáng nói, cần cẩu trục tháp tại dự án này vươn ra quá dài so với đất dự án được cấp, khi vận hành, cần cẩu này vươn ra các tòa nhà, khu dân cư xung quanh.
Trước đó, tại Biên bản kiểm tra hiện trạng của Đội quản lý trật tự Tp Vinh (kiểm tra ngày 6/3/2019), đã ghi nhận việc cần cẩu trục tháp tại dự án này đã đưa vào vận hành, quá trình vận hành đã vươn ra ngoài phạm đất dành cho dự án, ảnh hưởng đến cộng đồng dân cư (hướng phía Bắc khoảng 13m, vươn ta đường Ngư Hải; hướng phía Đông khoảng 15m; hướng phía Nam khoảng 7m và hướng phía Tây khoảng 30m, vươn ra đường Thái Phiên). Cơ quan chức năng năng đã yêu cầu chủ đầu tư tháo dỡ phần trục tháp vươn ra ngoài phạm vi nêu trên. Tuy nhiên, thời gian sau đó, chủ đầu tư không khắc phục vi phạm, vẫn tiếp tục vận hành cần cẩu này để thi công dự án.
Ông Nguyễn Tam Kỳ - Chủ tịch UBND phường Lê Mao, cho biết: Dự án Tổ hợp Trung tâm Thương mại, Dịch vụ, Văn phòng của Công ty CP bao bì Sabeco – Sông Lam “bỏ bê” trong một thời gian dài, ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường, cảnh quan của địa phương. Đầu năm nay, dự án triển khai xây dựng, lực lượng chức năng của phường đã phối hợp với Đội QLTT Tp Vinh kiểm tra thủ tục xây dựng, qua đó phát hiện cần cẩu trục tháp trong dự án, vươn ra khỏi đất dự án được cấp, ảnh hưởng đến khu dân cư xung quanh. Quan điểm của UBND phường là đề nghị UBND Tp Vinh xử lý nghiêm vi phạm nói trên, tránh để tai nạn, rủi ro xảy ra.
Ông Phan Thanh Sơn – Đội trưởng Đội QLTT Tp Vinh, cho biết: Vi phạm tại các dự án nói trên đã được Đội kiểm tra, lập biên bản báo cáo UBND TP Vinh. Sắp tới, chúng tôi sẽ tiếp tục kiến nghị UBND Tp Vinh có những biện pháp xử lý quyết liệt hơn.
Có thể thấy, việc thực hiện Chỉ tịch 18/CT-UBND của UBND tỉnh trong việc quản lý, sử dụng cần cẩu trục tháp trên địa bàn TP Vinh vẫn chưa được chủ đầu tư các dự án thực hiện nghiêm túc. Mặc dù lực lượng chức năng của UBND Tp Vinh phát hiện việc vi phạm sử dụng cần cẩu trục tháp khá sớm. Tuy nhiên, vấn đề là việc xử lý lại chưa được triệt để.
