Tự ý cho thuê đất trái thẩm quyền
Được biết, diện tích đất mà xã Hưng Đông cho các doanh nghiệp thuê thuộc một phần của cụm công nghiệp Hưng Đông, ở xóm Mỹ Hậu. Năm 2009, UBND TP Vinh cắt một phần diện tích cụm công nghiệp Hưng Đông làm khu vực tập kết vật liệu xây dựng để các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng này. Sau đó, nhiều doanh nghiệp ở đây kinh doanh vật liệu xây dựng không hiệu quả nên chuyển đổi sang hình thức kinh doanh khác.
Có mặt tại bãi tập kết vật liệu xây dựng nằm bên quốc lộ 46, chúng tôi thấy mặt bằng bãi tập kết đã được lấp kín bởi các công trình. Hai bên trục đường chính, hàng rào, nhà xưởng, nhà điều hành, kho bãi của các doanh nghiệp đã được xây dựng kiên cố. Dọc đường đi, gỗ tròn, bê tông, rác thải được một số doanh nghiệp đổ lộn xộn.
Qua tìm hiểu, trong số 12 doanh nghiệp được xã cho thuê đất làm bãi tập kết vật liệu xây dựng thì chỉ có 1/3 số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh, sản xuất vật liệu xây dựng theo đúng mục đích ban đầu. Số còn lại là sản xuất chế biến gỗ, may mặc, làm kho bãi.
Một người dân ở gần khu công nghiệp này cho biết, do gần sông Kẻ Gai, trước đây, thuyền chở cát, đá về nhiều nên chính quyền quy hoạch bãi tập kết vật liệu xây dựng, sau đó, do nước sông cạn thuyền vận tải không vào được nên việc kinh doanh bị đình trệ. Mấy năm qua, ở đây, nhiều doanh nghiệp đã xây dựng hạ tầng sản xuất và kinh doanh không liên quan đến lĩnh vực vật liệu xây dựng. Có doanh nghiệp còn đầu tư nhiều tiền của để làm ăn lâu dài.
Tại kết luận số 38, ngày 12/2/2018 của Thanh tra Sở TN&MT Nghệ An, từ ngày 1/2/2014 đến 4/2/2016, UBND xã Hưng Đông đã cho 12 doanh nghiệp thuê đất với thời hạn từ 8 đến 10 năm. Cụ thể, xã Hưng Đông đã cho thuê 25 lô đất với tổng diện tích hơn 3,8 ha với mục đích làm bãi tập kết vật liệu xây dựng. Theo quy định, thẩm quyền cho các doanh nghiệp này thuê đất thuộc UBND tỉnh. Ngoài ra, xã cũng tự ý cho 2 hộ dân thuê đất để sản xuất nông nghiệp trái quy định vì thẩm quyền cho thuê thuộc UBND TP Vinh.
Với số tổng số tiền cho thuê hơn 650 triệu đồng, tính trung bình, mỗi năm, doanh nghiệp ở đây chỉ phải bỏ từ 5 đến 6 triệu đồng là đã có hàng ngàn mét vuông mặt bằng làm kho bãi, nhà xưởng để sản xuất kinh doanh.
Thanh tra Sở TN&MT kiến nghị UBND TP Vinh kiểm tra việc UBND xã Hưng Đông chi số tiền cho thuê đất. Nếu xã Hưng Đông chi tiêu đúng nguyên tắc tài chính thì không truy thu, nếu sai thì thu hồi vào tài khoản tạm giữ của Kho bạc nhà nước tỉnh. Chủ tịch UBND TP Vinh tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân có liên quan thuộc thẩm quyền quản lý.
Ngoài ra, Thanh tra Sở TN&MT tỉnh Nghệ An kiến nghị UBND xã Hưng Đông tiến hành chấp dứt hợp đồng thuê đất đối với các doanh nghiệp; chính quyền xã phải xây dựng phương án khôi phục lại tình trạng ban đầu hoặc hướng dẫn doanh nghiệp các thủ tục giao đất, cho thuê đất để sử dụng đúng theo quy định của pháp luật. Thời gian khắc phục xong trước ngày 30/5/2018.
Tuy nhiên, có mặt vào sáng ngày đầu tháng 11/2018, chúng tôi vẫn thấy tại khu quy hoạch bãi vật liệu xây dựng, mọi hoạt động sản xuất vẫn diễn ra bình thường.
Chậm trễ khắc phục sai phạm
Liên quan đến việc cho thuê đất trái thẩm quyền, ngày 10/4/2018, UBND TP Vinh đã chỉ đạo xã Hưng Đông khắc phục vi phạm trong quản ý đất đai theo kết luận thanh tra. Tổ chức kiểm điểm đối với tập thể, cá nhân theo trách nhiệm vì để xảy ra sai phạm.
Trao đổi với lãnh đạo xã Hưng Đông, ông Lê Anh Tấn - Chủ tịch UBND xã Hưng Đông, thừa nhận: Theo Luật đất đai 2013 việc xã cho thuê đất là trái với quy định. Sau khi thanh tra, xã đã đơn phương thanh lý hợp đồng thuê đất nhưng các doanh nghiệp không chịu nên khiếu kiện lên UBND tỉnh Nghệ An.
Hiện nay, tỉnh đang có chủ tương chuyển đổi công năng diện tích này để thành cụm công nghiệp cho các doanh nghiệp hoạt động. Xã cũng hướng dẫn các hộ kinh doanh ký lại hợp đồng thuê đất với cấp có thẩm quyền. Số tiền thuê đất phần lớn đã chi vào xây dựng cơ bản, còn lại hơn 83 triệu đồng chính quyền Hưng Đông đã nạp vào kho bạc - ông Tấn cho biết.
Về việc kiểm điểm trách nhiệm cá nhân liên quan, ông Tấn nói: “Vấn đề này do lịch sử để lại, vừa rồi chính quyền địa phương đã tiến hành kiểm điểm các cá nhân vi phạm. Bản thân tôi cũng đã tự kiểm điểm rút kinh nghiệm”.
Tuy nhiên, theo Báo cáo kết quả hoạt động theo dõi kết luận thanh tra của Thanh tra Sở TN&MT, thì đến ngày 3/8/2018, xã Hưng Đông chưa thực hiện chấm dứt việc cho 12 tổ chức thuê đất để làm bãi tập kết vật liệu xây dựng và 2 hộ gia đình thuê đất sản xuất nông nghiệp trái thẩm quyền; chưa xây dựng phương án phục hồi nguyên trạng ban đầu hoặc hướng dẫn thủ tục giao đất, cho thuê đất theo quy định của pháp luật.
Ông Phan Duy Hùng, Chánh Thanh tra Sở TN&MT cho biết: Thành phố Vinh đã tiến hành kiểm điểm các cá nhân liên quan của UBND xã Hưng Đông và đã báo cáo với Thanh tra Sở. Tuy nhiên, qua theo dõi, chưa thấy xã Hưng Đông chấm dứt hợp đồng thuê đất trái thẩm quyền. Thanh tra Sở đã gửi công văn đôn đốc và kiểm tra địa phương này thực hiện. Thanh tra chỉ mới làm rõ trách nhiệm của xã Hưng Đông còn thành phố Vinh thanh tra đang tiến hành làm, khi xong sẽ có kết luận liên quan đến trách nhiệm của UBND TP. Vinh.
