Khó khăn về vốn
Dự án Hệ thống thoát nước và xử lý nước thải thành phố Hòa Bình có tổng mức đầu tư trên 678 tỷ đồng, trong đó vốn vay nước ngoài từ nguồn vốn vay ưu đãi dành cho các nước nghèo và kém phát triển của Hiệp hội Phát triển quốc tế thuộc Ngân hàng Thế giới – WB là trên 497 tỷ đồng và 181, 435 tỷ đồng vốn đối ứng (do T.Ư và địa phương cấp). Dự án bao gồm các hạng mục: hệ thống đấu nối nước thải (từ các hộ gia đình đến nơi xử lý) và Nhà máy xử lý nước thải được đặt tại khu đất 5,23ha thuộc địa phận xã Dân Chủ- TP Hòa Bình.
Theo thông tin từ UBND TP Hòa Bình: giai đoạn 2016-2020, dự án được phân bổ tổng số vốn là 210,43 tỷ đồng. Trong đó, vốn ODA (vốn vay nước ngoài) là 145 tỷ đồng, vốn đối ứng trung ương là 13 tỷ đồng, vốn đối ứng địa phương là 52,431 tỷ đồng. Riêng trong giai đoạn 2016-2017, dự án được phân bổ 99,071 tỷ đồng, trong đó vốn ODA là 92 tỷ đồng vốn đối ứng Trung ương 2,5 tỷ đồng vốn đối ứng địa phương 4,571 tỷ đồng.
Trong năm 2018, tổng số vốn phân bổ cho dự án là 63,4 tỷ đồng, trong đó vốn ODA là 53 tỷ đồng, vốn đối ứng Trung ương là 5 tỷ đồng, vốn đối ứng địa phương là 5,4 tỷ đồng. Trên cơ sở tổng mức đầu tư được duyệt, số vốn trung hạn được giao thì số vốn còn thiếu so với nhu cầu là 373, 256 tỷ đồng. Hiện tại, do cơ sở về tài chính của dự án chưa đảm bảo nên việc triển khai thực hiện các hạng mục còn lại của dự án gặp rất nhiều khó khăn.
Ông Phạm Quốc Thắng, Phó Chủ tịch UBND thành phố cho biết: Năm 2015, dự án đã bắt đầu với việc quy hoạch, thiết kế, xây dựng các hạng mục để đấu nối, thu gom nước thải từ các hộ gia đình đến nơi xử lý tập trung. Thành phố cũng đã hoàn thành việc quy hoạch, đền bù giải phóng mặt bằng, lựa chọn được nhà thầu để xây dựng Nhà máy xử lý nước thải, nhưng vì chưa đáp ứng đủ một số điều kiện nên phía nhà tài trợ chưa cấp vốn.
Để đây nhanh tiến độ xây dựng dự án Hệ thống thoát nước và xử lý nước thải thành phố Hòa Bình, vừa qua, UBND thành phố đã đề nghị cấp có thẩm quyền bổ sung nguồn vốn đầu tư công trung hạn cho dự án (giai đoạn 2018-2020) với số tiền: 281,619 tỷ đồng vốn ODA; 90,244 tỷ đồng vốn đối ứng trung ương và 1,4 tỷ đồng vốn đối ứng địa phương
Công tác tuyên truyền chưa tạo sự đồng thuận của người dân
Theo ông Thắng, UBND thành phố cũng đã khảo sát lấy ý kiến của nhân dân và đưa ra cả kế hoạch đền bù khi thực hiện đấu nối hệ thống dẫn nước thải. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa thu hút được sự quan tâm của người dân, còn nhiều hộ dân chưa hiểu về sự cần thiết của dự án nên chưa đồng tình.
Cùng các đại biểu HĐND tỉnh tiếp xúc cử tri ở một số KDC trên địa bàn TP Hòa Bình, chúng tôi tìm hiểu và được biết: phần đa người dân TP Hòa Bình chưa nắm được thông tin về việc TP Hòa Bình đang triển khai dự án xây dựng hệ thống xử lý nước thải thành phố. Một số người nắm được thông tin này thì tỏ ra không mặn mà. Bởi, trên thực tế mỗi hộ gia đình đều đã có công trình xử lý nước thải (bể phốt tự hoại) riêng đảm bảo an toàn, vệ sinh và sử dụng được lâu dài. Nếu sau này dự án được hoàn thành, các hộ chấp nhận dẫn nước thải ra khu xử lý tập trung thì vừa phải sửa chữa, đấu nối đường dẫn vừa phải chi thêm một khoản tiền (phí xử lý nước thải) sẽ thêm phần nhiêu khê và như vậy rất khó khăn trong việc tìm sự đồng thuận từ phía người dân.
Ở thời điểm hiện tại, có thể nói rằng: dự án Hệ thống thoát nước và xử lý nước thải thành phố Hòa Bình đã ở vào thế “cưỡi trên lưng hổ”. Cùng với sự quyết tâm cần phải có sự khéo léo, chuẩn bị chu toàn mới có thể tiếp đất an toàn”- Đó là lời trao đổi thẳng thắn của ông Nguyễn Tiến Sinh, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tại cuộc giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về quản lý, sử dụng vốn vay nước ngoài tại thành phố Hòa Bình (trung tuần tháng 4 vừa qua.
Dưới góc nhìn của người đại biểu nhân dân, ông Nguyễn Tiến Sinh chia sẻ thêm: Đến nay, dự án đã triển khai nhiều hạng mục với giá trị khối lượng lên tới hàng trăm tỷ đồng không thể bàn chuyện dừng lại. Cách duy nhất là tiếp tục lộ trình hoàn thiện dự án. Cần giám sát chặt chẽ ngay từ khâu xây dựng hạ tầng , đảm bảo không sử dụng công nghệ lạc hậu trong quá trình xây dựng. Thực hiện đồng tốc việc tuyên truyền, thông tin về dự án để người dân được rõ, không để “lỗi hẹn” với dân trong việc đền bù cho xây dựng công trình dự án. Các thành viên BQL dự án tập trung cao độ để giải quyết từng khâu: quản lý thế nào? giá cả ra sao? tác động môi trường xung quanh… để khi Nhà máy xử lý nước thải khi vận hành mọi việc được xuôn xẻ.
