Tại Chương trình “Dân hỏi - Chính quyền trả lời” với chủ đề “Quản lý thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt” do HĐND TP.HCM tổ chức mới đây, lãnh đạo Sở TN&MT TP.HCM đã trả lời cử tri nhiều vấn đề liên quan đến công tác quản lý thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn thành phố.
Theo cử tri, hiện nay, dù đã thực hiện kế hoạch chuyển đổi các đường dây rác dân lập sang mô hình mới (doanh nghiệp, hợp tác xã) nhưng các đường dây rác vẫn hoạt động theo mô hình trước khi chuyển đổi, như vẫn còn tình trạng da beo, các tuyến thu gom nhỏ lẻ, thời gian thu gom giữa các tuyến với nhau không thống nhất... Ngoài ra, lực lượng thu gom rác dân lập vẫn sử dụng nhiều phương tiện thu gom rác cũ kỹ, lạc hậu, không đảm bảo vệ sinh môi trường và an toàn giao thông…
Đồng thời, hiện trạng đơn giá thu gom rác thải sinh hoạt còn thấp, mức giá 44.000 đồng/tháng được quy định cào bằng cho nhà ở riêng lẻ, khu nhà trọ nhiều phòng sâu trong hẻm nhỏ, những hộ dân sống ở chung cư không có thang máy… Trong khi đó, công sức và thời gian để đơn vị tổ chức thu gom rác tại các khu nhà trọ nhiều phòng, hộ dân ở các chung cư tầng cao phải mất công sức gấp 3 lần hộ dân ở tầng trệt hoặc nhà ở riêng lẻ. Vì vậy, cử tri bày tỏ và mong muốn các sở, ngành cần tính toán lại đơn giá cho phù hợp.
Ông Nguyễn Toàn Thắng - Giám đốc Sở TP.HCM cho biết: Hiện nay, mỗi ngày trên địa bàn thành phố phát sinh trên 9.000 tấn rác thải sinh hoạt và được thu gom, xử lý an toàn. Mục tiêu đến năm 2025, 80% khối lượng rác thải sinh hoạt sẽ được xử lý bằng công nghệ đốt phát điện và tái chế.
Về công tác thu gom rác, hiện Sở TN&MT đã có hướng dẫn cho các địa phương, tùy theo đặc điểm lựa chọn hai cách để ký hợp đồng giữa đơn vị thu gom và chủ nguồn thải: UBND phường, xã có thể ký hợp đồng trực tiếp với các chủ hộ, người phát sinh nguồn thải; hộ gia đình ký trực tiếp với người thu gom rác. Đối với phương án đơn giá thu gom, việc lựa chọn đơn giá, địa phương hoàn toàn quyết định phương thức thu cho phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương mình.
Đối với thu gom loại rác cồng kềnh, UBND Thành phố đã có hướng dẫn các Công ty Dịch vụ Công ích các quận, huyện, TP. Thủ Đức và Công ty Môi trường đô thị Thành phố là đơn vị chủ lực để xử lý vấn đề này. Theo đó, đơn giá và thời gian thu gom loại rác cồng kềnh này sẽ được quy định riêng.
Đặc biệt, theo ông Nguyễn Toàn Thắng, UBND TP.HCM đã ban hành Kế hoạch chuyển đổi số ngành TN&MT đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030. Trong đó, Sở đã cho ra mắt app quản lý phương tiện vận chuyển. Dữ liệu được liên thông, liên kết với nhau qua internet phục vụ việc trao đổi thông tin giữa chủ nguồn thải, đơn vị vận chuyển, xử lý chất thải với cơ quan quản lý. Cơ quan quản lý sẽ quản lý được đường đi và “vòng đời” của chất thải, từ đó hạn chế tình trạng chất thải được vận chuyển không đúng địa chỉ hoặc xử lý thì ít nhưng báo cáo nhiều, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý.
Tại Chương trình, lãnh đạo HĐND Thành phố đề nghị UBND TP.HCM sớm quy định giá cụ thể đối với dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt; quy định cụ thể hình thức và mức kinh phí hộ gia đình, cá nhân phải chi trả cho công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa trên khối lượng hoặc thể tích chất thải đã được phân loại theo khoản 6 Điều 79 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.
Đồng thời, Sở Giao thông Vận tải cần hỗ trợ các Hợp tác xã môi trường điều chỉnh mẫu xe tự thiết kế để đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành; hướng dẫn quy trình để được cấp phép mẫu xe phù hợp với thực tế và giá thành hợp lý; nghiên cứu thời gian lưu thông của các xe thu gom, vận chuyển linh hoạt hơn để thuận tiện cho công tác thu gom, vận chuyển rác trên địa bàn.