Theo tìm hiểu của PV báo Tài nguyên & Môi trường thời gian qua nhiều dự án đất ở giãn dân được triển khai tại các xã và thị trấn huyện Tiền Hải. Đất chủ yếu là thu hồi đất ruộng của bà con nông dân rồi chuyển đổi thành đất ở.
Sau khi xã và huyện làm xong hạ tầng sẽ được phân lô bán nền, dự án đất được được đưa ra đấu giá công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng. Nhiều nhà thầu vào tham gia đấu giá. Sau khi đấu giá thì giá đất tăng cao, những người dân tại địa phương có nhu cầu đất ở sẽ phải mua lại của những người trúng đấu giá.
Theo ghi nhận tại huyện Tiền Hải), có một số dự án khu dân cư phân lô bán nền gồm: Khu dân cư Trái Diêm được làm từ lâu và đất hầu như đã bán hết. Một dự án khác ở trước UBND xã Tây Giang đang được triển khai. Ngoài ra còn có một số Khu dự án khác như: Khu dân cư sau UBND xã Tây Giang, Khu dân cư xã An Ninh, Khu dân cư xã Đông Lâm,...
Trong vai người đi hỏi mua đất ở trước UBND xã Tây Giang, chúng tôi cũng được trả lời rằng muốn mua đất thì phải liên hệ mua lại của những người trúng đấu giá. Người dân nói rằng họ chỉ biết có khu dự án được lập sau đó được các doanh nghiệp đấu giá lại trọn gói.
Qua hướng dẫn của người dân, chúng tôi gặp một người môi giới tên P. Người này giới thiệu: "Em là nhân viên của công ty." Theo đó, bà P. cho chúng tôi xem bản đồ phân lô toàn bộ khu dự án đất ở xã Tây Giang cũng như các loại giấy tờ pháp lý khác về đất đai ở đây.
Bà P. cho biết, những lô đất ở dọc mặt đường ra thị trấn đã có người mua hết rồi. Hiện chỉ còn các lô đất nằm phía trong và mặt đường liên xã. Tùy vị trí mà đất có giá khác nhau với diện tích khoảng 100m2, có giá 10-15 triệu/m2.
"Nếu các anh đồng ý mua, em đưa đến làm hợp đồng trực tiếp với chủ đất. Anh ấy là người kinh doanh đàng hoàng và có uy tín. Anh yên tâm." - Người phụ nữ nói.
Liên hệ với số điện thoại một văn phòng giao dịch đất, chúng tôi cũng nhận được thông tin mua bán đất ở khu dự án này. Nhân viên ở đây giới thiệu, hiện chỉ còn đất ở khu dân cư thôn Đông trước UBND xã Tây Giang, còn lại đã bán hết.
Trao đổi với PV, ông Tạ Văn Thuần (Chủ tịch UBND xã Tây Giang) cho biết, việc này thuộc thẩm quyền của UBND huyện, xã không đủ thẩm quyền. Ông Thuần cho rằng, dự án đã chuyển nhượng cho cá nhân việc mở bán khi nào là quyền của họ. Ông Chủ tịch xã cho rằng, doanh nghiệp phải hoàn thành tất cả thủ tục mới bán và được thông báo công khai.
Một số người dân sống xung quanh cho biết, các khu dự án dân cư trước đây là đất ruộng của họ. Trước đây, chính quyền các địa phương cho đấu thầu lẻ thì người dân địa phương mua được giá rẻ hơn vì hầu hết đều muốn chọn lô có vị trí đẹp còn các lô phía trong thường ít người mua. Tuy nhiên, bây giờ doanh nghiệp đứng ra bán nên giá đất thường lên cao hơn.
Trong cuộc làm việc mới đây của UBND huyện Tiền Hải và báo Tài nguyên & Môi trường, ông Bùi Đức Thàn (Phó GĐ TT Phát triển quỹ đất huyện Tiền Hải) cho biết: Theo công văn của tỉnh năm 2017, việc đấu giá trọn gói hay đấu lẻ từng lô tùy thuộc tình hình thực tế mà từng địa phương căn cứ quyết định. Đây là dự án của UBND huyện và UBND huyện Tiền Hải đồng ý cho đấu giá trọn gói.
Theo ông Thàn, nếu đấu lẻ sẽ không bao giờ đấu hết được. Không thể thu được tiền để phục vụ ngân sách của huyện. Vì người dân chỉ muốn mua những lô ngoài mặt đường, còn phía trong thì không ai mua. Trung tâm phát triển quỹ đất và công ty đấu giá đã thực hiện đầy đủ quy trình đấu giá, thông tin công khai minh bạch trên đài phát thanh.
"Sau khi trúng đấu giá, việc chuyển nhượng hay cho ai là quyền của người trúng." - Ông Thàn nói.
Ông Vũ Huy Hoàng (Phó Chủ tịch UBND huyện Tiền Hải) xác nhận theo quy định, khi người trúng đấu giá đã hoàn thành nghĩa vụ thì nhà nước phải cấp sổ và có quyền rao bán công khai.
Ông Hoàng cũng giải thích việc người dân thắc mắc khi thu hồi đất, họ chỉ được đền bù mấy chục triệu/sào nhưng muốn mua lại đất ở thì hàng tỷ đồng. Theo lãnh đạo huyện, đây là điều dễ hiểu bởi khi thu hồi là đất nông nghiệp còn khi bán ra là đất ở.
Trong quy định, không có cơ chế nào ưu tiên dành cho bà con có đất ruộng bị thu hồi ở dự án. Vì vậy họ phải mua đất theo cơ chế thị trường.