Thiếu nước trầm trọng
Tại Huế vào tháng 10 đầu tháng 11 hằng năm thì thường xuất hiện các đợt mưa lũ. Tuy nhiên, đến nay địa phương này vẫn chưa xuất hiện đợt mưa lũ nào, điều này khác hẳn so với mọi năm mà gần nhất là năm ngoái khi khoảng thời gian này Huế đã lũ rất lớn và kéo dài...
Theo ghi nhận của PV đến đầu tháng 11, hồ Tả Trạch mực nước hiện là 24m (cao hơn mực nước chết 1m và thấp hơn mực nước dâng bình thường 21m), thấp hơn cùng thời kỳ năm 2017 khoảng 2,5m, hiện nay hồ vẫn đang duy trì lưu lượng trung bình ngày qua tuabin khoảng 15m3/s. Dung tích hữu ích của hồ còn lại khoảng 2,4%. Để hồ đạt được mực nước dâng bình thường 45m thì từ nay cho đến khi kết thúc mùa mưa 15/12/2018 cần có tổng lượng mưa khoảng 1300mm.
Hồ thủy điện Bình Điền mực nước hiện 55m (cao hơn mực nước chết 2m và thấp hơn mực nước dâng bình thường 30m), thấp hơn cùng thời kỳ năm 2017 khoảng 14m, hiện nay hồ vẫn đang duy trì lưu lượng trung bình ngày qua tuabin khoảng 15m3/s. Dung tích hữu ích của hồ còn lại khoảng 3,4%.
Lượng mưa đo được đến thời điểm này chỉ đạt 30% so với lượng mưa trung bình nhiều năm, nước về hồ rất ít chỉ đạt 7m3/giây. Điều này đã gây rất nhiều khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh và vận hành của các nhà máy, không đảm bảo kế hoạch sản lượng điện bán ra.
Ông Nguyễn Quang Hải- Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần thủy điện Bình Điền cho biết, thời điểm này đang là chính giữa mùa mưa lũ nhưng nước không có nên nhà máy chỉ phát điện cầm chừng, 1 ngày chỉ chạy vài tiếng để đảm bảo cho dòng chảy môi trường theo đúng quy định.
“Hiện tại, công ty mới đạt được 50% so với kế hoạch đặt ra nên gặp rất nhiều khó khăn. Nếu tình trạng này kéo dài thì mùa khô của năm 2019 sắp đến sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều đến công tác sản xuất nông nghiệp cũng như sản xuất kinh doanh ngành điện…”- ông Hải nói.
Trong khi đó, hồ thủy điện Hương Điền mực nước hiện 47,8m (cao hơn mực nước chết 1,8m và thấp hơn mực nước dâng bình thường 10,2m), mực nước hồ đang tương đương với cùng kỳ năm 2017, hiện nay hồ vẫn đang duy trì lưu lượng trung bình ngày qua tuabin khoảng 30m3/s. Dung tích hữu ích của hồ còn lại khoảng 13,9%. Để hồ đạt được mực nước dâng bình thường 58m thì từ nay cho đến khi kết thúc mùa mưa 15/12/2018 cần có tổng lượng mưa khoảng 2000mm.
Còn tại hồ thủy điện A Lưới, hiện mực nước lòng hồ trên mực nước chết khoảng 20cm và hơn 1 tháng nay trên địa bàn không có mưa nên không có lượng nước nào bổ sung về hồ. Theo tính toán, năm 2018 nhà máy thủy điện A Lưới sẽ thiếu khoảng 60-70% sản lượng, hiện chỉ đạt khoảng 30% sản lượng đề ra.
“Nhà tôi trồng 0,5ha lúa cho cả 2 vụ đông xuân và hè thu, nhưng năm nay ít mưa lũ nên tình trạng hồ cạn như thế khiến gia đình thật sự quá lo lắng vì sợ lúa có trụ nổi không, nếu không sẽ thâm hụt sản lượng và đôi khi trắng tay...”- ông Nguyễn Huỳnh (phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà) chia sẻ.
Được biết, toàn tỉnh Thừa Thiên Huế có 56 hồ chứa thủy lợi và 6 hồ thủy điện đã đi vào vận hành khai thác, ngoài các hồ lớn kể trên thì hiện tại các hồ thủy lợi vừa và nhỏ đều khô cạn nước, một số hồ như Truồi, Hòa Mỹ, Khe Ngang, Thọ Sơn, Phú Bài… dung tích hữu ích còn lại từ 20-50%.
Tăng cường giải pháp
Trước tình hình trên, ông Phan Ngọc Thọ- Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa có chỉ thị yêu cầu UBND các huyện, thị xã và TP. Huế xây dựng kế hoạch phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn với các kịch bản về nguồn nước có khả năng xảy ra để kịp thời triển khai các giải pháp phù hợp, giảm đến mức tối thiểu thiệt hại, ổn định sản xuất và đời sống của nhân dân trên địa bàn.
Cụ thể, thường xuyên kiểm kê nguồn nước trong công trình thủy lợi, thực hiện tiết kiệm nước ngay từ đầu mùa khô, có kế hoạch phân phối nước hợp lý để đảm bảo đảm cung cấp đầy đủ cho các nhu cầu thiết yếu (sinh hoạt, chăn nuôi, cây trồng lâu năm,..) và sản xuất nông nghiệp cho cả mùa khô năm 2018-2019.
Kiểm kê nguồn nước trong công trình thủy lợi, cân đối để bố trí cơ cấu sản xuất, mùa vụ, thời điểm xuống giống lúa phù hợp, bảo đảm hạn chế tác động của hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn ảnh hưởng đến năng suất cây trồng; chuyển đổi cơ cấu cây trồng đối với những diện tích thiếu nước; tăng cường sử dụng các giống cây trồng thích ứng với điều kiện hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn. Tận dụng tối đa nguồn nước tự nhiên còn lại sau mùa mưa từ ao, hồ, sông suối, kênh rạch để cung cấp cho sản xuất vụ Đông Xuân, tiết kiệm nguồn nước từ các hồ chứa thủy lợi, thủy điện để dành cung cấp cho các vụ sản xuất sau.
Yêu cầu Sở NN&PTNT theo dõi chặt chẽ thông tin dự báo khí tượng, thủy văn, kế hoạch vận hành của các nhà máy thủy điện, các hồ chứa nước thủy lợi để vận hành tích nước phù hợp, chỉ đạo vận hành bổ sung nguồn nước theo nhu cầu bảo đảm phục vụ sản xuất nông nghiệp và cấp nước dân sinh, đồng thời phải bảo đảm an toàn tuyệt đối đập, hồ chứa nước; hướng dẫn xây dựng, kiểm tra phương án phòng, chống hạn của các huyện, thị xã và TP. Huế...
Chủ trì, phối hợp với Sở Công thương, Sở TN&MT kiểm kê nguồn nước trữ trong các hồ chứa thủy lợi, thủy điện vào cuối mùa mưa để kịp thời điều chỉnh kế hoạch cấp nước cho hạ du các hồ chứa nước thủy điện trong mùa khô 2018- 2019, trong đó tập trung ưu tiên cấp nước cho dân sinh, sản xuất nông nghiệp và các ngành kinh tế khác.
Sở Công thương chỉ đạo Công ty Điện lực Thừa Thiên Huế đảm bảo ưu tiên cấp điện ổn định cho sinh hoạt, vận hành các hồ chứa, trạm bơm phục vụ công tác phòng, chống hạn kịp thời. Căn cứ vào tình hình lượng nước của các hồ thủy điện và dự báo lượng mưa từ nay đến cuối năm 2018, chỉ đạo các chủ hồ thủy điện xây dựng và giám sát kế hoạch vận hành đảm bảo nguồn nước phục vụ sinh hoạt, công nghiệp, nông nghiệp và các hoạt động khác trên hệ thống sông Hương cho đến cuối năm 2019...
Trao đổi với PV, ông Đặng Văn Hòa- Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Thừa Thiên Huế cho hay, hiện nay đã qua tháng 11/2018 nhưng lượng mưa trên địa bàn tỉnh vẫn thiếu hụt so với trung bình nhiều năm. Các khu vực thượng lưu đập, vùng núi Nam Đông và Tây Bạch Mã, lượng mưa không lớn nên lượng dòng chảy trên các sông ở Thừa Thiên Huế vẫn còn thiếu hụt.
“Lãnh đạo tỉnh và các ban ngành cũng đã kiểm tra các hồ, các nhà máy thủy điện để tìm phương án. Ban Chỉ huy sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết để tham mưu cho UBND tỉnh ứng phó với các đợt mưa lũ trong các tháng 11 và 12/2018; đồng thời chủ động tham mưu, đề xuất vận hành, tích nước các hồ chứa hợp lý nhằm đảm bảo nguồn nước cung cấp cho dân sinh, sản xuất, các ngành kinh tế và dòng chảy môi trường; chủ động ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn, phòng chống cháy rừng trong mùa khô 2019…”- ông Hòa thông tin.
