Khổ sở vì mỏ đá
Theo tìm hiểu của PV, vào năm 2015, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cấp phép cho Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Thịnh (Công ty Trường Thịnh, trụ sở TP. Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình) khai thác mỏ đá tại địa bàn xã Thượng Long (huyện Nam Đông) với hơn 2 ha và thời hạn khai thác trong 3 năm.
Mục đích chính là tạo điều kiện cho công ty này lấy đá phục vụ thi công dự án đường cao tốc Hồ Chí Minh đoạn La Sơn - Túy Loan. Tuy nhiên, sau khi đi vào hoạt động, việc khai thác tại mỏ đá khiến cuộc sống của hàng chục hộ dân ở xã Thượng Long bị đảo lộn.
Bấy lâu nay, cuộc sống của nhiều hộ dân ở xã Thượng Long chủ yếu dựa vào mấy sào ruộng ở Khe Biêng. Việc nổ mìn làm đá lấp, thay đổi dòng chảy đã khiến đất sản xuất nông nghiệp của hàng chục hộ dân trên địa bàn các thôn 5,6,7 xã Thượng Long tại đồng khe Biêng bị bồi lấp, xói lở không sản xuất được và phải bỏ hoang.
Ông Phạm Văn Mãi (thôn 7, xã Thượng Long) cho biết: “Gia đình ông bị bồi lấp 800m2 ruộng gần đồng khe Biêng. Đối với bà con miền núi diện tích trồng các loại cây lương thực rất quan trọng, quá trình nổ mìn lấy đá đã khiến một lượng lớn đá rơi xuống ruộng nương, làm cho bà con không canh tác được, đời sống gặp khó khăn...”.
Chị Trần Thị Pái (thôn 7) cũng cho hay, nhà chị có hơn 2 sào ruộng ở gần mỏ đá và bị đất đá vùi lấp khiến chị không sản xuất được. Hơn 1 năm nay, chị phải đi làm nghề khác kiếm tiền đong gạo ăn, hoặc phải đi vay gạo...
Hàng ngày, những hộ dân sống xung quanh luôn sống trong tình trạng nơm nớp lo sợ, nhà cửa thì nứt nẻ do hoạt động nổ mìn ở mỏ đá. Ông Hồ Văn Ngừa, người dân sống gần mỏ khai thác đá bức xúc: “Cứ mỗi lần mìn nổ là mặt đất chấn động như có động đất, nhà cửa chao đảo, tường xây bị nứt nẻ. Tôi sợ quá nên cứ đến buổi trưa là phải bảo con cái chạy ra khỏi nhà đề phòng nhà sập...”.
Được biết, ngoài bồi lấp ruộng đất, trong quá trình khai thác đá, dự án còn gây ô nhiễm nguồn nước, khiến cá chết ở một số hồ nuôi gần đó. Không những vậy, việc xe nối đuôi nhau chạy suốt ngày để vận chuyển đá đi nơi khác khiến tuyến đường các thôn bị “cày nát”, xuống cấp nghiêm trọng, việc đi lại nguy hiểm.
Công ty Trường Thịnh có “chây ì”?
Ông Trần Văn Trĩ - Chủ tịch UBND xã Thượng Long cho biết, phía chính quyền đã nhiều lần tiến hành làm việc với đại diện Công ty Trường Thịnh. Mỗi lần làm việc công ty lại cử một đại diện khác nhau nên khó khăn trong việc thống nhất mức giá đền bù. Chúng tôi muốn công ty có thiện chí, sớm đền bù và khắc phục các hậu quả đã xảy ra để người dân ổn định cuộc sống như trước.
Theo ông Trần Quốc Phụng - Chủ tịch UBND huyện Nam Đông, huyện đã 2 lần nhận được tờ trình của chính quyền xã Thượng Long và 3 lần gửi văn bản lên Bộ Giao thông Vận tải, Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Thịnh, UBND tỉnh yêu cầu chỉ đạo công ty này khẩn trương triển khai đền bù thiệt hại cho người dân nhưng đến nay vẫn chưa có phương án đền bù triệt để... “Thời gian tới, huyện sẽ làm việc lại với đại diện Công ty Trường Thịnh để có phương án đền bù, hỗ trợ thỏa đáng cho người dân. Đồng thời, cũng yêu cầu phía Cty này sớm hoàn trả con đường dân sinh tại thôn 5 xã Thượng Long do việc vận chuyển đá, sạn gây hư hỏng nghiêm trọng”- ông Phụng thông tin.
Cũng qua tìm hiểu được biết, sau khi nhận được đơn “kêu cứu” của người dân, tháng 3 vừa qua đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thừa Thiên Huế do Phó Trưởng đoàn là ông Nguyễn Chí Tài đã làm việc với các bên liên quan, trong đó có đại diện Công ty Trường Thịnh và đã thống nhất một số nội dung.
Cụ thể, Công ty Trường Thịnh hoàn trả mặt bằng sản xuất cho người dân và tiến hành khơi thông khe dẫn nước do đất đá vùi lấp trong quá trình khai thác mỏ đá Thượng Long nhằm đảm bảo cung cấp nước cho người dân sản xuất.
Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thừa Thiên Huế yêu cầu Công ty Trường Thịnh thi công hoàn trả mặt bằng tuyến đường bê tông dẫn vào mỏ khai thác đá trước ngày 30/5/2019. Đồng thời, tăng cường công tác phối hợp với chính quyền địa phương để giải quyết các kiến nghị của người dân về các vấn đề liên quan đến quá trình khai thác, vận chuyển đá của công ty. Tuy nhiên, đến nay mọi việc dường như vẫn “án binh bất động”...
Báo Điện tử Tài nguyên & Môi trường sẽ tiếp tục thông tin.