Bản án có tréo ngoe?
Về vụ việc này, Báo TN&MT đã đăng tải bài viết: Cho phép chuyển nhượng mảnh đất đã bị kê biên để thi hành án? Nội dung bài viết phản ánh thông tin Tòa án nhân dân cấp cao tại TP. HCM cho phép chuyển nhượng thửa đất số 538, tờ bản đồ số 52, diện tích 1.000 m2, tọa lạc tại số 6, liên khu 2.5, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân, TP. HCM (sau đây gọi tắt là thửa đất số 538 – PV) trong khi thửa đất này đã bị kê biên để bảo đảm thi hành án trong một bản án khác.
Cụ thể, tại Bản án phúc thẩm số 1418/2013/DSPT ngày 30/9/2013, Tòa án nhân dân TP. HCM đã tuyên giữ nguyên bản án sơ thẩm, buộc ông Võ Thanh Vân và bà Nguyễn Thị Thu (trú tại số 6, Liên khu 2.5, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân, TP.HCM) phải hoàn trả ông Trần Phước Lập (thường trú khu phố 1, tỉnh lộ 8, thị trấn Củ Chi, TP.HCM) 10 tỷ đồng, thanh toán 1 lần ngay sau khi bản án có hiệu lực.
Ngày 31/10/2013, Chi cục Thi hành án dân sự quận Bình Tân đã ban hành Quyết định thi hành án số 71/QĐ-CCTHA và sau đó ban hành nhiều văn bản kê biên, xử lý tài sản và cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản là thửa đất số 538, đứng tên bà Nguyễn Thị Thu - là người đại diện cho các thừa kế đứng tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng thửa đất đó để bảo đảm thi hành Quyết định thi hành án số 71/QĐ-CCTHA.
Một phần thửa đất số 538 hiện nay ở TP. HCM |
Tuy nhiên, trong khi Tòa án nhân dân TP. HCM đang thụ lý giải quyết vụ án về yêu cầu xác định phần tài sản của bà Thu, ông Vân trong khối tài sản chung là thửa đất số 538 để phục vụ cho việc thi hành Quyết định thi hành án số 71/QĐ-CCTHA thì vụ án này lại được nhập vào vụ án dân sự số 55/2014/TLST-DS ngày 18/2/2014 (vụ án này liên quan tới việc tranh chấp chuyển nhượng quyền sử dụng đất thửa đất số 538 giữa bị đơn là bà Nguyễn Thị Thu và nguyên đơn là ông Hồ Xây - PV).
Đáng nói ở chỗ, tại Bản án phúc thẩm số 111/2009/DS-PT ngày 11/4/2019 của Tòa án nhân dân cấp cao tại TP. HCM xử vụ án tranh chấp chuyển nhượng quyền sử dụng đất thửa đất số 538 giữa bị đơn là bà Nguyễn Thị Thu và nguyên đơn là ông Hồ Xây, Hội đồng xét xử đã tuyên không chấp nhận yêu cầu của ông Trần Phước Lập đối với yêu cầu xác định phần sở hữu của bà Nguyễn Thị Thu trong khối tài sản nhà đất tại thửa đất số 538.
Hội đồng xét xử phúc thẩm lập luận: Ngày 05/8/2010, ông Lập cho vợ chồng bà Thu, ông Vân vay 10 tỷ đồng, có thế chấp bằng miệng và giao thửa đất số 538 cho ông Lập sử dụng. Xét hợp đồng thế chấp giữa các bên là trái pháp luật nên bị vô hiệu. Mặt khác, bà Thu chỉ là người đại diện cho các thừa kế đứng tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do đó không chấp nhận yêu cầu của ông Trần Phước Lập.
Hội đồng xét xử phúc thẩm xác định “Bà Thu chỉ là người đại diện cho các thừa kế đứng tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”. Nhưng nội dung vụ án cho thấy, thửa đất số 538 được UBND huyện Bình Chánh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lúa cho bà Nguyễn Thị Út vào ngày 15/7/1996. Bà Nguyễn Thị Út có hai người con ruột là ông Nguyễn Văn Gây (chết năm 2003, không có vợ con) và bà Nguyễn Thị Thu.
Vậy không hiểu Hội đồng xét xử phúc thẩm căn cứ vào đâu để xác định: “Bà Thu chỉ là người đại diện cho các thừa kế đứng tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”? Những người thừa kế khác của bà Nguyễn Thị Út là ai mà sao không thấy Hội đồng xét xử nhắc tới?
Hội đồng xét xử phúc thẩm một mặt bác yêu cầu xác định phần sở hữu của bà Nguyễn Thị Thu trong khối tài sản nhà đất tại thửa đất số 538 vì lý do “bà Thu chỉ là người đại diện cho các thừa kế đứng tên trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất” nhưng mặt khác lại cho phép bà Thu được chuyển nhượng thửa đất này cho ông Nguyễn Minh Trí và bà Lê Thị Mỹ Hồng để tiếp tục thực hiện hợp đồng đặt cọc mua đất trước đó.
Sẽ kháng nghị bản án theo thủ tục giám đốc thẩm?
Nghiêm trọng là thửa đất số 538 đã bị Chi cục Thi hành án dân sự quận Bình Tân cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản để bảo đảm thi hành Quyết định thi hành án số 71/QĐ-CCTHA. Với việc yêu cầu xác định phần sở hữu của bà Nguyễn Thị Thu trong khối tài sản nhà đất tại thửa đất số 538 đã bị Hội đồng xét xử phúc thẩm ngày 11/4/2019 bác bỏ, việc thi hành Quyết định thi hành án số 71/QĐ-CCTHA rơi vào ngõ cụt.
Bao giờ Cục thi hành án dân sự TP.HCM cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản đối với thửa đất số 538? |
Quyết định này không chỉ gây bức xúc cho người trong cuộc mà còn khiến cho việc thi hành án gặp nhiều khó khăn, không thể thực hiện được. Cụ thể, sau khi Bản án phúc thẩm số 111/2009/DS-PT ngày 11/4/2019 của Tòa án nhân dân cấp cao tại TP. HCM có hiệu lực, ngày 25/9/2019, Chi cục Thi hành án dân sự quận Bình Tân đã có văn bản gửi Tòa án nhân dân Tối cao, Viện kiểm sát nhân dân Tối cao kiến nghị người có thẩm quyền kháng nghị bản án theo thủ tục giám đốc thẩm.
Lý do được đơn vị này đưa ra là Bản án phúc thẩm số 111/2009/DS-PT ngày 11/4/2019 cho phép bà Nguyễn Thị Thu thực hiện việc chuyển nhượng thửa đất nói trên trong khi đang bị cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản là chưa phù hợp với quy định tại Khoản 1, điều 24 của Nghị định số 62/2015/NĐ-CP ngày 18/7/2015 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi hành án dân sự.
Ngày 17/2/2020, Tổng cục Thi hành án dân sự (Bộ Tư pháp) có văn bản số 404/TCTHADS-GQKNTC gửi Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM yêu cầu: rút hồ sơ thi hành án đối với bản án số 1418/2013/DSPT ngày 30/9/2013 từ Chi cục Thi hành án dân sự quận Bình Tân lên Cục thi hành án dân sự TP.HCM và tiếp tục tổ chức thi hành án vụ việc theo quy định của pháp luật (tức là tiếp tục thực hiện việc cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản đối với thửa đất số 538 – PV); có văn bản kiến nghị người có thẩm quyền xem xét lại bản án phúc thẩm của Tòa án nhân dân cấp cao tại TP. HCM …
Ngày 21/2/2020, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao ban hành văn bản số 02/YC-VKS-DS yêu cầu Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM tạm hoãn thi hành bản án phúc thẩm do Tòa án nhân dân cấp cao tại TP. HCM tuyên ngày 11/4/2019 để giải quyết đơn thư khiếu nại của ông Trần Phước Lập.
Ngày 8/5/2020, Tổng cục Thi hành án dân sự tiếp tục có văn bản số 1511/TCTHADS-GQKNTC yêu cầu Cục trưởng Cục Cục thi hành án dân sự TP.HCM tiếp tục thực hiện việc thi hành bản án số 1418/2013/DSPT ngày 30/9/2013 và báo cáo kết quả về tổng cục trước ngày 20/5/2020.
Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, việc thi hành bản án số 1418/2013/DSPT ngày 30/9/2013, tức là việc cưỡng chế kê biên, xử lý tài sản đối với thửa đất số 538 chưa có kết quả, mọi chuyện vẫn “dậm chân tại chỗ”.