Thọ Xuân (Thanh Hóa): Bờ sông Chu tan hoang do khai thác cát trái phép

Thời gian qua, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về việc tăng cường công tác quản lý tài nguyên khoáng sản, đặc biệt đối với hoạt động khai thác, tập kết cát sỏi tại các khu vực “nóng” như Thọ Xuân, Yên Định, Vĩnh Lộc, Thiệu Hóa, Cẩm Thủy. Các vi phạm trong hoạt động khai thác cát trái phép đã thuyên giảm đáng kể, song cũng vì vậy mà nhiều trường hợp đang dần biến tướng, chuyển sang hoạt động có tổ chức bài bản, nhằm “che mắt” các cơ quan chức năng.

Qua nhiều ngày theo dõi, Phóng viên Báo Tài nguyên và Môi trường đã ghi nhận được hoạt động khai thác cát trái phép với khối lượng lớn, có dấu hiệu được tổ chức quy mô, bài bản tại xã Xuân Hồng, huyện Thọ Xuân. Cụ thể, tại khu vực thôn Vân Lộ, nằm khuất sau những hàng cây cao rậm rạp dưới chân đê là cả một “đại công trường” khai thác cát nằm bên bờ sông Chu.

Phóng viên không khỏi bất ngờ khi khu vực này có diện tích lên tới hàng chục nghìn mét vuông, đang được khai thác nham nhở một cách công khai và có sự tham gia của hàng chục người với nhiều vai trò khác nhau. Qua thời gian xâm nhập và theo dõi nhiều ngày, Phóng viên nhận thấy hoạt động khai thác cát chủ yếu được được phân chia thành 3 công đoạn rõ ràng như thể đã được “lập trình” sẵn gồm: Khai thác bằng phương tiện thô sơ, thu gom tập kết tại bãi trung chuyển và vận chuyển phân phối bằng xe tải lớn.

Ban đầu, nhằm “qua mắt” các lực lượng chức năng và giảm sự chú ý của người dân, cũng như lợi dụng về đặc điểm, tính chất, quy mô không lớn của xe thô sơ, xe súc vật kéo, nên các loại phương tiện này đã được huy động hàng chục chiếc để dễ dàng cho mục đích khai thác cát trái phép tại bờ Sông Chu, xã Xuân Hồng. Cùng với đó là hàng chục người đã được bố trí để tham gia đào cát lên xe, mỗi người một góc, quang cảnh nhộn nhịp như một “đại công trường” đang thi công. Quá trình khai thác trái phép tại đây đã diễn ra từ lâu, bất kể ngày đêm, khiến hiện trạng khu vực này trở nên nham nhở, nhiều vị trí tạo thành hố sâu, vách đứng từ 3-4m, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn trong mùa mưa lũ.

Chỉ vọn vẹn trong 10 phút, có tới 7-8 lượt xe thùng đầy cát ung dung vận chuyển cát rời khỏi khu vực bờ sông. Khối lượng cát này nhanh chóng được phân chia cho nhiều bãi tập kết cách vị trí khai thác không xa. Các khu vực tập kết cát luôn túc trực từ 5-7 người đảm nhiệm vai trò tiếp nhận, thu gom cát và vận chuyển cát lên thùng xe. Cũng từ đây, hàng loạt xe tải dạng 2 chân nhanh chóng xuất hiện tại các bãi tập kết nói trên để vận chuyển cát với khối lượng lớn hơn. Sau khi cát đầy thùng, các xe tải này len lỏi qua những con đường đất rồi di chuyển thẳng lên tuyến đê, chạy hướng về phía gần UBND xã Xuân Hồng, dễ dàng mang cát đi tiêu thụ mà không gặp bất kỳ khó khăn hay sự kiểm tra của các ngành chức năng.

Ông Lê Văn Đồng, Cán bộ Địa chính xã Xuân Hồng cho biết: Từ đầu năm đến nay, UBND xã Xuân Hồng đã có 7 quyết định thành lập đoàn kiểm tra, giám sát các hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn. Tình trạng khai thác cát tại khu vực thôn Vân Lộ diễn ra khoảng 2 năm trở lại đây. Họ thường lợi dụng và các ngày nghỉ, ngày lễ để khai thác. Chúng tôi đã thường xuyên tổ chức, theo dõi, mật phục cả ngày lẫn đêm, song có nhiều đối tượng cảnh giới khi thấy xe của cán bộ xã và Công an lập tức thông tin đến các người khai thác cát bên trong nên không thể bắt quả tang. Có thời điểm chúng tôi đã cùng lực lượng Công an xã tạm giữ xử phạt hành chính khoảng 20 chiếc xe súc vật kéo và nhiều công nông tham gia khai thác cát ở ví trí trên.

Mỗi ngày trôi qua, hàng trăm khối cát cứ thế bị khai thác mang đi tiêu thụ một cách công khai, rầm rộ, mà chẳng phải bỏ ra một chi phí nào, nguồn thuế tài nguyên khoáng sản bị thất thoát một cách nghiêm trọng, bờ sông Chu vì thế mà cũng trở nên hoang tàn, nham nhở.

Báo điện tử Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin !