Thi hành Luật Đất đai ở Cần Thơ: Quản lý chặt chẽ đất đai, hướng đến công nghệ số 

Các quy định của Luật Đất đai năm 2013 đã góp phần quan trọng giúp công tác quản lý đất đai trên địa bàn TP. Cần Thơ ngày càng chặt chẽ, đồng bộ, hiện đại

Tháo gỡ nhiều khó khăn

Theo Sở TN&MT TP. Cần Thơ, các chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 đã giao cho địa phương xây dựng để phù hợp với điều kiện, đặc thù của từng địa phương; đồng thời, việc tổ chức công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng; phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đã từng bước ổn định chổ ở, đời sống, chuyển đổi ngành nghề cho người có đất bị thu hồi, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội trên địa bàn thành phố.

Cùng với đó, các quy định của Luật Đất đai năm 2013 đã giúp cho TP. Cần Thơ chủ động hơn trong việc ban hành một số quy định, chính sách tháo gỡ những khó khăn vướng mắc về bồi thường, giải phóng mặt bằng. Đơn cử như: UBND thành phố ủy quyền cho UBND quận, huyện phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; phân cấp cho UBND quận, huyện phê duyệt mức hỗ trợ; giao Trung tâm Phát triển quỹ đất trực tiếp thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án trọng điểm có diện tích thu hồi lớn.

Cạnh đó, căn cứ vào quy định của Luật Đất đai, TP. Cần Thơ cũng đã đưa ra kế hoạch, biện pháp thực hiện cụ thể cho từng dự án đầu tư, tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện khai thác quỹ đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư các dự án. Từ đó, quá trình thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn thành phố được đẩy mạnh, góp phần đảm bảo tiến độ hoàn thành các dự án.

Song song đó, trong thời gian qua, để triển khai thực hiện tốt Luật Đất đai năm 2013, TP. Cần Thơ cũng đã chủ động chỉ đạo, tổ chức thực hiện việc đăng ký đất đai, cấp giấy CNQSDĐ và xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai. Tính đến cuối năm 2020, TP. Cần Thơ đã cơ bản hoàn thành công tác đăng ký đất đai, cấp giấy CNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, tạo điều kiện cho người sử dụng đất có giấy tờ hợp pháp để thực hiện các quyền theo quy định. 

Trên cơ sở kết quả đăng ký đất đai, cấp giấy CNQSDĐ đã giúp TP. Cần Thơ quản lý đất đai ngày càng chặt chẽ, thuận tiện, tạo nền tảng quản lý đất đai theo hướng hiện đại, công nghệ số; đồng thời, công tác thống kê, kiểm kê đất đai ngày càng thuận tiện, chính xác, góp phần giúp thành phố hoạch định các chính sách, phương án quy hoạch, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Với những quy định mới trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đã giúp cho TP. Cần Thơ triển khai các công trình, dự án trọng điểm đảm bảo tiến độ

Cần sửa đổi, bổ sung một số quy định

Theo Sở TN&MT TP. Cần Thơ, sau gần 7 năm thi hành Luật Đất đai năm 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành, bên cạnh những kết quả đã đạt được thì vẫn còn đó một số quy định liên quan đến lĩnh vực đất đai chưa được cụ thể, rõ ràng dẫn đến cách hiểu và áp dụng pháp luật chưa thống nhất; đồng thời, một số quy định ban hành chưa sát với tình hình thực tế. Do đó, trong thời gian tới, cần phải được xem xét sửa đổi, bổ sung để tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, đáp ứng yêu cầu thực tế của địa phương. 

Cụ thể, Luật Đất đai năm 2013 đã phân loại lại đất cơ sở sản xuất, kinh doanh (SKC) thành 02 mục đích sử dụng, gồm: đất thương mại, dịch vụ (TMD) và đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp (SKC). Trong quá trình cấp giấy CNQSDĐ nếu phải ghi nhận lại mục đích sử dụng đất theo quy định hiện hành là đất TMD hoặc SKC thì cần phải xác định nghĩa vụ tài chính chênh lệch từ SKC thành TMD. Tuy nhiên, quy định pháp luật về đất đai hiện hành chưa có hướng dẫn cơ sở để xác định lại mục đích sử dụng đất và nghĩa vụ tài chính khi xác định lại loại đất. 

Cùng với đó, tại khoản 2 Điều 31 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất quy định kinh phí bảo đảm cho việc tổ chức thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng được trích không quá 2% tổng số kinh phí bồi thường, hỗ trợ dự án. Tuy nhiên, hiện nay, TP. Cần Thơ thực hiện nhiều dự án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư nhỏ lẻ, nhưng vẫn phải thuê đơn vị tư vấn thẩm định giá độc lập để thẩm định giá đất cụ thể, thuê đơn vị thực hiện đo đạc đất, thuê tư vấn xác lập bản vẽ thi công dự toán xác định giá trị bồi thường.

Trên cơ sở những khó khăn nêu trên, Sở TN&MT TP. Cần Thơ đề xuất trong thời gian tới, cơ quan có thẩm quyền xem xét sửa đổi, bổ sung quy định về cách xác định lại mục đích sử dụng đất từ SKC sang TMD cũng như việc thực hiện nghĩa vụ tài chính có liên quan; đồng thời, điều chỉnh kinh phí cho công tác tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đảm bảo yêu cầu công việc theo tình hình thực tế tại địa phương.

Ngoài ra, Sở TN&MT TP. Cần Thơ cũng mong muốn cơ quan có thẩm quyền xem xét, sửa đổi, bổ sung một số quy định của Luật Đất đai năm 2013 về đăng ký cấp giấy chứng nhận đối với diện tích đất tăng thêm so với giấy tờ về quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất; việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất làm nghĩa trang, nghĩa địa; điều chỉnh vị trí đất ở; thủ tục cấp giấy chứng nhận đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài...

Theo Sở TN&MT TP. Cần Thơ, tính lũy kế đến đầu năm 2020, TP. Cần Thơ đã cấp được 499.412/502.802 thửa đất cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân với tổng diện tích 137.769,32 ha/138.014,27 ha đất cần phải cấp, đạt tỷ lệ 99,82%. Tổng số thửa đất còn tồn đọng chưa đủ điều kiện cấp giấy là 3.390 thửa với diện tích 244,95 ha (tương đương 0,18%), trong đó có 855 thửa đất sản xuất nông nghiệp, 154 thửa đất ở nông thôn, 2.120 thửa đất ở tại đô thị và 261 thửa đất chuyên dùng.