Trước đó, ngày 23/10/2018 và ngày 25/10/2018 Báo điện tử Tài nguyên & Môi trường đăng bài “Ngọc Lặc (Thanh Hóa): Công ty Việt Thanh khai thác đá ngoài vị trí, xả thải gây ô nhiễm và cần xử lý nghiêm việc công ty Việt Thanh khai thác ra ngoài mốc giới mỏ được cấp phép”, phản ánh việc công ty Việt Thanh ngang nhiên khai thác đá trái phép ngoài vị trí được UBND tỉnh cấp phép và xả thải trực tiếp ra môi trường làm ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt của nhân dân sống ở làng Ban, xã Cao Ngọc, huyện Ngọc Lặc.
Theo Giấy phép số 334/GP-UBND ngày 7/9/2016 của UBND tỉnh Thanh Hóa đã cấp giấy phép khai thác khoáng sản và thuê đất cho công ty CP Việt Thanh VnC được phép khai thác chế biến đá bazan dạng tảng lăn làm vật liệu xây dựng thông thường và tận thu đá khối sản xuất đá ốp lát tại xã Cao Ngọc, huyện Ngọc Lặc. Với diện tích mỏ là 28.764 m²; Trữ lượng địa chất: 121.210 m³; trong đó, đá bazan làm vật liệu xây dựng thông thường là 101.815 m³; đá khối tận thu sản xuất đá ốp lát là 19.394 m³, Trữ lượng được khai thác: 117.600 m³, Công suất khai thác 8.000 m³/năm, thời hạn khai thác 15 năm.
Trong giấy phép tại Điều 2 nêu rõ: Công ty Việt Thanh tiến hành hoạt động khai thác mỏ theo đúng tọa độ, diện tích, trữ lượng, công suất khai thác. Thực hiện đầy đủ nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường và đề án cải tạo, phục hồi môi trường của dự án đầu tư khai thác đã được phê duyệt. Quản lý, sử dụng các sản phẩm khai thác, chế biến theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.
Như vậy, theo giấy phép khai thác của Công ty Việt Thanh, công suất khai thác một năm là 8.000 m³/năm, tận thu khối đá ốp lát khoảng 1.500 m³/năm. Thế nhưng, PV có mặt tại khu vực khai thác đá của công ty Việt Thanh, toàn bộ công nhân, máy móc chỉ khai thác chế biến đá xẻ và chở về xưởng để sản xuất, số lượng khai thác đá xẻ tại đây gấp nhiều lần so với trữ lượng cấp phép trong giấy phép khai thác đã được UBND tỉnh cấp. Tại đây Công ty chỉ lựa chọn những khối tảng đá to, đẹp cắt để làm đá ốp lát, đá được khai thác vứt ngổn ngang, nước thải lẫn bùn đất từ khai thác đá chảy lênh láng khắp nơi ra môi trường, các hồ chứa nước thải không được xây dựng hay lót bạt chống thấm gây ô nhiễm môi trường.
Theo quan sát của PV, tại mỏ đá của Công ty Việt Thanh đã không tuân thủ theo quy trình khai thác đá mà lợi dụng vào việc tận thu để khai thác đá ốp lát một cách tràn lan, Công ty chỉ tập trung khai thác khối đá để sản xuất đá xẻ gây lãng phí tài nguyên và ô nhiễm môi trường. Khai thác đá với khối lượng lớn, không đúng tọa độ, trữ lượng, diện tích và công suất khai thác, khai thác ra cả ngoài vị trí được cấp phép.
Theo công văn số 15677/UBND-CN ngày 22/12/2017 của UBND tỉnh Thanh Hóa về việc yêu cầu đầu tư dây truyền công nghệ, thiết bị hiện đại phục vụ hoạt động khai thác, chế biến tại các mỏ đá làm vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh. Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Đức Quyền chỉ đạo: Đối với các mỏ đá bazan, spilit, ryolit… làm vật liệu xây dựng thông thường có tận thu đá khối để sản xuất đá xẻ: Yêu cầu các đơn vị được cấp phép khai thác mỏ tổ chức khai thác theo đúng dự án đầu tư, thiết kế khai thác mỏ được thẩm định, phê duyệt theo quy định và đầu tư dây truyền công nghệ, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng khoáng sản sau khai thác, đảm bảo môi trường và an toàn lao động.
Cũng trong công văn nêu rõ: Đơn vị nào không đầu tư dây truyền công nghệ, thiết bị nghiền, sàng để sản xuất, chế biến đá làm vật liệu xây dựng thông thường theo dự án được duyệt, mà chỉ tập trung khai thác đá khối để sản xuất đá xẻ, gây lãng phí tài nguyên và ô nhiễm môi trường, UBND tỉnh sẽ xem xét, xử lý theo đúng quy định của nhà nước.
Tiếp xúc với chúng tôi, nhiều người dân sống ở làng Ban, xã Cao Ngọc cho biết: Khu vực này công ty Việt Thanh chỉ khai thác đá xẻ thôi, những năm đầu được cấp phép thì họ khai thác đá dạng tảng lăn, sau khi họ đào sâu xuống thì phát hiện thấy có một nguyên khối đá đẹp, rồi công ty đưa máy vào cắt sau đó vận chuyển về xưởng để xẻ làm đá ốp lát. Những điểm không được cấp phép họ vẫn khai thác, rồi xả nước thải lẫn bột đá trắng xóa ra môi trường làm ngấm xuống đất gây ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt của người dân.
Trước thực trạng trên, rất mong UBND tỉnh Thanh Hóa, Sở TN&MT cần làm rõ việc công ty Việt Thanh khai thác tận thu hay khai thác đá ốp lát? Để tránh gây lãng phí tài nguyên và ô nhiễm môi trường. Đông thời tận thu ngân sách về cho địa phương.
Báo điện tử Tài nguyên & Môi trường sẽ tiếp tục thông tin về vấn đề này.
