Thông tin về sự cố vỡ đập tại Lào, Văn phòng Ban chỉ đạo cho biết, do mưa lớn dài ngày bởi ảnh hưởng của bão Sơn Tinh đã khiến lũ lụt trở nên nghiêm trọng ở nhiều khu vực của Lào. Sự cố vỡ xảy ra tại một đập phụ tại hồ Thuỷ điện Xe-pian Xe-Namnoy đang trong giai đoạn tích nước xảy ra vào khoảng 20h ngày 23/7/2018.
Theo thông tin ban đầu, việc đập Thuỷ điện Xe-pian Xe-Namnoy bị vỡ đã gây ngập lụt nghiêm trọng khu vực hạ lưu, khiến một số người chết và mất tích; hàng nghìn người hiện đang không có nhà để ở. Ngày 24/7/2018, Chính phủ Lào đã ban bố tình trạng khẩn cấp tại huyện Samathay, tỉnh Attapeu. Theo báo cáo số 1 của trung tâm hỗ trợ nhân đạo Asean (AHA), mưa lũ đã khiến 41 huyện, 349 ngôi làng, 3452 gia đình bị ảnh hưởng; hơn 200 ngôi nhà bị phá huỷ và phá huỷ hoàn toàn; nhiều hạ tầng giao thông bị hỏng. Tại tỉnh Attapeu, hệ thống nước sạch đã bị cắt; cách duy nhất để di chuyển đến vùng bị ảnh hưởng là bằng thuyền. Chính phủ Lào đã tích cực huy động mọi nguồn lực để khắc phục hậu quả và hàng nghìn người cũng đã được sơ tán đến nơi an toàn.
Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam cho biết, tổng khoảng cách các nguồn nước xả ra từ hồ do vỡ đập và chủ động xả về đến biên giới Việt Nam là hơn 710km. Dự báo nguồn nước vỡ đập rút về sông Mê Công tại Stung Treng sẽ hết vào 28/7. Như vậy, thời gian ảnh hưởng do gia tăng nước từ vỡ đập này đến ĐBSCL cũng chỉ kéo dài đến 1/8. Theo số liệu của Ủy hội sông Mê Công quốc tế, lưu lượng đỉnh lũ tại Kratie ngày 25/7 đạt 40.010 m3/s, dự báo đến 30/7 lưu lượng đỉnh lũ đạt 44.835 m3/s, tăng 4.825 m3/s so với hiện nay (bao gồm cả gia tăng lũ tự nhiên và gia tăng do nước từ vỡ đập thủy điện).
Do ảnh hưởng của vỡ đập Xe-Pian Xe-Namnoy nước lũ về đồng bằng sông Cửu long gia tăng vào cuối tuần, mực nước có thể gia tăng 7-10cm so với điều kiện tự nhiên như vậy không làm ảnh hưởng nhiều đến diễn biến lũ trên đồng bằng. Mực nước lũ trên đồng bằng gia tăng tự nhiên đến giữa tháng 8/2018 và đạt đỉnh khoảng 3.2m tại Tân Châu.
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh, đây là các thông tin hết sức sơ bộ, do thời gian thu thập và xử lý dữ liệu còn rất hạn chế. Vì vậy cần tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến sự cố để có những ứng phó kịp thời.
Về phản ứng của Việt Nam, ngay sau khi có thông tin đập thủy điện ở tỉnh Attapeu, Lào bị vỡ, ngày 24/7, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Trần Đại Quang và Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có điện thăm hỏi gửi Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Bounnhang Vorachith và Thủ tướng Chính phủ Lào Thongloun Sisoulith; Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có điện thăm hỏi gửi Bộ trưởng Ngoại giao Lào Saleumxay Kommasith.
Cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã điện đàm với Thủ tướng Lào Thongloun Sisoulith và khẳng định Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam sẵn sàng hỗ trợ nhân dân Lào anh em khắc phục hậu quả.Thủ tướng chính phủ cũng đã chủ trì họp với các cơ quan hữu quan để nhận định tình hình và sẵn sàng triển khai các biện pháp hỗ trợ, ứng phó.
Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo các Cơ quan đại diện Việt Nam tại Lào theo dõi sát tình hình, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng sở tại để cập nhật thông tin về người Việt Nam hoặc kiều bào tại khu vực bị ảnh hưởng, đồng thời sẵn sàng có các biện pháp hỗ trợ trong trường hợp có người bị ảnh hưởng.
Trung tâm AHA căn cứ trên nhu cầu thực tế, ngày 25/7/2018, đã ưu tiên điều động các thành viên ASEAN-ERAT từ Thái Lan, có thể sử dụng được ngôn ngữ tiếng Lào, thuận tiện thực hiện nhiệm vụ tại hiện trường. Các cán bộ Tổng cục Phòng chống thiên tai đã được đào tạo ASEAN-ERAT của Việt Nam sẵn sàng hỗ trợ ứng phó khi cần thiết (nguồn cán bộ sẵn sàng khoảng 20 cán bộ)
Ban chỉ đạo TW về PCTT đã và đang tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến và tính toán về khả năng tác động tới ViệtNam; liên hệ chặt chẽ với trung tâm hỗ trợ nhân đạo ASEAN (AHA), sẵn sàng gửi cán bộ kĩ thuật và lực lực tham gia Nhóm đánh giá nhanh và ứng phó khẩn cấp của ASEAN (ASEAN-ERAT) để hỗ trợ Lào khi được yêu cầu.
Đập Thủy điện Xe-pian Xe-Namnoy (Lào) nằm trên 2 tỉnh Champasack và Attapeu, thuộc lưu vực sông Sekong. Có hai đập chính, gồm Đập Xe-Pian cao 48m, dài 1307m, lưu vực 217km2, dung tích hồ chứa 28.27 triệu m3; Đập Xe-Namnoy: cao 73.7m, dài 1600m, lưu vực 522km2, dung tích hồ chứa 1043 triệu m3. Công trình được khởi công từ tháng 2/2013 và dự kiến bắt đầu phát điện thương mại vào năm 2019. Công trình được xây dựng, vận hành bởi Công ty Năng lượng Xe-Pian Xe-Namnoy (PNPC - The Xe-Pian Xe-Namnoy Power Co., Ltd), đây là công ty liên doanh giữa 4 đơn vị bao gồm Công ty Xây dựng SK (Hàn Quốc); Công ty Điện phương tây Hàn Quốc; Công ty Sản xuất điện Thái Lan Ratchaburi; Công ty Cổ phần nhà nước Lào. |