Sơn La: Kiểm tra, giám sát xử lý ô nhiễm từ trại lợn Cao Đa
(TN&MT) - Ngày 29/6, Tổ giám sát của Sở TN&MT Sơn La đã kiểm tra thực tế, đánh giá việc khắc phục các tồn tại khuyết điểm và các nội dung liên quan đến phản ánh của người dân bản Cao Đa 1, Cao Đa 2 về hoạt động của Trại lợn Cao Đa (bản Cao Đa 1, xã Phiêng Ban, huyện Bắc Yên) gây ô nhiễm mùi, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân.
Trại lợn Cao Đa của Công ty CP Cao Đa Sơn La được khởi công xây dựng từ tháng 9/2018 đến tháng 9/2019 hoàn thành, đi vào hoạt động; có quy mô công suất: Nuôi lợn nái 1.200 con; lợn đực giống 25 con; lợn hậu bị 200 con; lợn choai 9.600 con; lợn theo mẹ 9.600 con.
Ảnh hưởng do mùi hôi phát tán
Theo phản ánh của người dân 2 bản Cao Đa 1, 2, từ khi trang trại đi vào hoạt động đã làm phát sinh mùi hôi thối, ảnh hưởng đến sinh hoạt, cuộc sống của nhân dân.
Theo ông Hoàng Văn Đại, Trưởng bản Cao Đa 1, bà con nhân dân đồng tình với việc xây dựng trang trại, song khi đi vào hoạt động đã gây mùi hôi thối ảnh hưởng đến đời sống bà con. Nhất là trong tháng 6 vừa qua, mùi càng nặng hơn, thường xuất hiện vào sáng sớm. Khu vực chịu ảnh hưởng nhiều nhất là trường Tiểu học Phiêng Ban, cộng đồng dân cư Cao Đa 1. Ban quản lý bản mong muốn trang trại hoạt động ổn định, tạo việc làm cho lao động địa phương, song Công ty phải cam kết có biện pháp xử lý chất thải, không được ảnh hưởng đến đời sống bà con.
Chung quan điểm, Trưởng bản Cao Đa 2 Hoàng Văn Phòn phản ánh: Bản Cao Đa 2 giáp Cao Đa 1, trại lợn không đặt trên đất của bản. Song, bản cũng bị ảnh hưởng mùi hôi thối từ trại lợn, nhất là thời gian gần đây. Biết rằng Dự án đang hoạt động khó tránh khỏi mùi hôi thối, tuy nhiên đề nghị chính quyền các cấp yêu cầu Công ty có biện pháp thu gom xử lý chất thải hiệu quả hơn.
Trước những ý kiến phản ánh của người dân, ngày 26/6/2023, UBND xã Phiêng Ban đã thành lập tổ công tác cùng Ban quản lý bản Cao Đa, một số hộ dân để nắm tình hình, xác minh, làm rõ những nội dung phản ánh của nhân dân về mùi hôi thối nghi do hoạt động chăn nuôi lợn.
Bà Lò Thị Diêng, Chủ tịch UBND xã Phiêng Ban cho biết: Tổ công tác đã làm việc với ban quản lý bản Cao Đa và 7 hộ dân. Theo đó, gần đây tại bản Cao Đa 1, Cao Đa 2 phát hiện mùi hôi thối nồng nặc khó chịu, thường vào buối sáng và chiều hàng ngày, thỉnh thoảng có mùi vào giữa trưa, nửa đêm. Đặc biệt, mùi nhiều hơn khi thời tiết âm u, có mưa hoặc ngày nắng oi bức. UBND xã đã báo cáo UBND huyện đề nghị Sở TN&MT kiểm tra, đánh giá hoạt động chăn nuôi của đơn vị này để có giải pháp chấn chỉnh kịp thời.
Triển khai ngay các giải pháp khử mùi
Ngay khi tiếp nhận ý kiến phản ánh của nhân dân, ngày 27/6, bà Lê Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh đã ký ban hành Công văn số 2215/STNMT-QLMT, giao Thanh tra Sở tiếp tục triển khai hoạt động của Tổ giám sát với Công ty CP Cao Đa; rà soát toàn bộ nội dung khắc phục các tồn tại, khuyết điểm của đơn vị này theo Kết luận thanh tra và Quyết định xử phạt vi phạm hành chính của UBND tỉnh năm 2021.
Tại buổi kiểm tra, giám sát ngày 29/6, Tổ giám sát đã làm việc, ghi nhận toàn bộ ý kiến của nhân dân đại diện 2 bản Cao Đa 1, 2; đại diện UBND xã Phiêng Ban, Phòng TN&MT huyện Bắc Yên. Đồng thời, kiểm tra thực địa, rà soát lại toàn bộ khu vực xử lý chất thải của Trại lợn Cao Đa.
Trước mắt, ghi nhận phản ánh ô nhiễm mùi của đơn vị này gây ảnh hưởng đến đời sống nhân dân là có cơ sở. Tổ công tác đã yêu cầu công ty vận hành nghiêm hệ thống xử lý nước thải; tổ chức thu gom, xử lý chất thải (nước thải, khí thải, chất thải rắn…) theo đúng Báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt. Tăng cường sử dụng chế phẩm vi sinh để hạn chế tối đa mùi hôi phát sinh. Có giải pháp và cam kết triển khai để khắc phục ô nhiễm mùi ảnh hưởng đến đời sống nhân dân.
Ông Mai Khả Hiền, Giám đốc Công ty CP Cao Đa Sơn La cam kết: Ngay hôm nay, Công ty đã thực hiện trộn chế phẩm vi sinh Yucca vào cám, giảm lượng đạm trong cám để hạn chế mùi của chất thải; phun chế phẩm khử mùi Organic Carbon để hấp phụ - khử mùi trên nền chuồng định kỳ 2 lần/ngày.
Hiện, Công ty đang mua thiết bị để lắp hệ thống phun khử mùi tự động; đang thiết kế lưới che chắn phủ mặt hồ chứa nước sau biogas tránh gió tạt gây phát tán mùi. Dự kiến, hoàn thành trước ngày 15/7/2023. Đồng thời, định kỳ 2 lần/ngày phun chế phẩm vi sinh EM để khử mùi khu vực xử lý nước thải.
Cùng với đó, đơn vị cam kết triển khai lắp đặt camera giám sát, kết nối về Sở TN&MT, UBND huyện Bắc Yên, UBND xã Phiêng Ban để giám sát, quản lý hoạt động của cơ sở trong trường hợp cần thiết tại các khu vực sau: Khu vực máy ép phân; Khu vực trong nhà vận hành hệ thống xử lý nước thải; Khu vực toàn bộ cụm công trình xử lý nước thải; Khu vực khử trùng của hệ thống xử lý nước thải; Khu vực hồ sự cố; Khu vực các hồ chứa nước thải.
Tổ kiểm tra, giám sát đề nghị UBND xã Phiêng Ban chỉ đạo bộ phận chuyên môn, Công an xã thường xuyên kiểm tra, giám sát trong thời gian hoạt động các công trình xử lý chất thải của Công ty CP Cao Đa Sơn La tối thiểu 1 lần/tuần. Báo cáo kết quả kiểm tra, giám sát với UBND huyện Bắc Yên vào thứ 6 hàng tuần. Trong trường hợp các công trình xử lý chất thải của trang trại không đảm bảo, kịp thời báo cáo UBND huyện.
Đề nghị UBND huyện Bắc Yên thành lập Tổ giám sát tiếp nhận các nội dung kiến nghị, phản ánh, dấu hiệu vi phạm (nếu có) về bảo vệ môi trường với Trại lợn Cao Đa; chỉ đạo các phòng chuyên môn, Công an huyện phối hợp với UBND xã Phiêng Ban thường xuyên kiểm tra, giám sát các công trình xử lý chất thải của đơn vị. Trường hợp các công trình xử lý chất thải không đảm bảo, kịp thời báo cáo UBND tỉnh qua Sở TN&MT.
Năm 2021, Đoàn thanh tra Sở TN&MT đã tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường, tài nguyên nước với Dự án đầu tư xây dựng trang trại lợn nái sinh sản, lợn thương phẩm gắn với sản xuất nông nghiệp Cao Đa.
Kết luận thanh tra chỉ rõ: Công ty đã đưa Dự án vào hoạt động chăn nuôi mà không có Giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường theo quy định. Ngày 17/8/2021, UBND tỉnh Sơn La đã ban hành Quyết định số 1965/QĐ-XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính về lĩnh vực Bảo vệ môi trường đối với đơn vị này, tổng tiền phạt 220 triệu đồng; đình chỉ hoạt động tái đàn trong thời hạn 7 tháng để khắc phục vi phạm từ ngày 17/8/2021.