Sơn La: Khai thác khoáng sản tại mỏ đồng bản Ngậm - phải ưu tiên quyền lợi người dân

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Đặng Ngọc Hậu cùng lãnh đạo các sở, ngành và huyện Bắc Yên kiểm tra dự án khai thác và tuyển quặng đồng bản Ngậm.

Dừng hoạt động khai thác khoáng sản tới 15/7

Dự án đầu tư xây dựng công trình khai thác và tuyển quặng đồng tại khu vực bản Ngậm, xã Song Pe, huyện Bắc Yên do Công ty CP Khoáng sản Tây Bắc làm chủ đầu tư.

Dự án đã được UBND tỉnh phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường tại Quyết định số 176/QĐ-UBND ngày 25/1/2018 và phê duyệt điều chỉnh nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường tại Quyết định số 2244/QĐ-UBND ngày 14/10/2020. Đã được cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 597/GP-UBND ngày 20/3/2018 với diện tích khu vực khai thác 2,82ha; mức sâu khai thác: thấp nhất đến cos +165m; trữ lượng khoáng sản được phép đưa vào thiết kế khai thác là 40.622 tấn quặng, trữ lượng khai thác 34.558,7 tấn quặng; phương pháp khai thác hầm lò; công suất khai thác 3.000 tấn quặng/năm và thời hạn khai thác là 13 năm 6 tháng kể từ ngày cấp phép.

Tại buổi làm việc, Đoàn đã kiểm tra thực địa khu vực dự án khai thác và tuyển quặng đồng; kiểm tra khu vực bị ảnh hưởng theo phản ánh của người dân.

Báo cáo nhanh tại buổi làm việc, ông Nguyễn Tiến Dương, Phó Giám đốc Sở TN&MT Sơn La cho biết: Thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở TN&MT đã tổ chức rà soát toàn bộ các quy trình cấp Giấy phép khai thác khoáng sản tại khu vực này. Điểm mỏ quặng đồng khu vực bản Ngậm, xã Song Pe đã được Bộ TN&MT bàn giao cho tỉnh quản lý và cấp giấy phép hoạt động khoáng sản.

Khu vực mỏ đồng bản Ngậm hiện đã dừng các hoạt động thi công từ ngày 17/3/2021.

Điểm mỏ đã được UBND tỉnh Sơn La bổ sung vào Quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng khoáng sản đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025 trên địa bàn tỉnh tại Quyết định số 1397/QĐ-UBND ngày 13/6/2016. Quá trình tham mưu trình UBND tỉnh cấp phép thăm dò, phê duyệt trữ lượng, cấp Giấy phép khai thác, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường và phương án cải tạo phục hồi môi trường, thuê đất để thực hiện dự án đã được Sở TN&MT triển khai đảm bảo tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, do những vi phạm trong giai đoạn thiết kế mỏ, Sở TN&MT đã tham mưu cho UBND tỉnh yêu cầu Cty tạm dừng toàn bộ tất cả các hoạt động triển khai thực hiện dự án đầu tư công trình khai thác và tuyển quặng đồng tại khu vực bản Ngậm đến hết ngày 15/7/2021. Cùng với đó, Sở TN&MT đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực môi trường với mức phạt 90 triệu đồng với đơn vị.

Đoàn công tác của UBND tỉnh Sơn La trao đổi với người dân bản Ngậm.

Sẽ triển khai đánh giá địa chất khu vực sạt trượt

Tại buổi kiểm tra, Đoàn cũng đã ghi nhận thực trạng tại khu vực có nguy cơ sạt lở và khu vực dự kiến bố trí tái định cư trường hợp phải di chuyển dân do nguy cơ sạt lở. Từ năm 2018, trên khu vực các sườn đồi của bản đã xuất hiện những vết nứt, lún, trượt, sạt đất. Cũng trong năm 2018, huyện Bắc Yên đã di chuyển 19 hộ dân ra khỏi bản Ngậm để đảm bảo an toàn.

Để đánh giá hiện trạng, nguyên nhân gây nứt, lún, trượt sạt lở đất đá khu vực bản Ngậm, năm 2019, sau khi nhận được Công văn đề nghị của UBND tỉnh, Bộ TN&MT đã cử đoàn công tác thuộc Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản khảo sát thực địa khu vực bản Ngậm. Theo kết quả từ Đoàn công tác, bước đầu có thể đánh giá nguyên nhân xảy ra trượt lở tại khu vực bản Ngậm hình thành từ sự tổng hợp của các yếu tố tự nhiên, trong đó nguyên nhân do mưa lớn kéo dài nhiều ngày là chủ đạo. Tuy nhiên, tại khu vực này vẫn còn nguy cơ cao về nứt, lún, sạt lở.

Qua đi khảo sát thực tế và ghi nhận kiến nghị của các ngành, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Đặng Ngọc Hậu đã giao Sở TN&MT chủ trì, liên hệ với các đơn vị của Bộ TN&MT để tiếp tục khảo sát, đánh giá tổng thể khu vực có nguy cơ sạt lở tại bản Ngậm, xã Song Pe và đề xuất giải pháp với UBND tỉnh để triển khai các bước tiếp theo. Hoàn thành trước ngày 31/3/2021.

Tổ công tác thành lập theo Quyết định số 71/QĐ-UBND ngày 15/1/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh tiếp tục kiểm tra, giám sát việc tạm dừng hoạt động của dự án khai thác và tuyển quặng đồng tại khu vực bản Ngậm.

Cùng với đó, giao UBND huyện Bắc Yên chủ trì, phối hợp với Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh khảo sát, đánh giá tổng thể về quy hoạch, bố trí tái định cư, tính toán xác định rõ quỹ đất bố trí tái định cư, phương án tổng thể đối với trường hợp phải di chuyển các hộ dân tại bản Ngậm do sạt lở đất.

Trong đó, xây dựng rõ 2 phương án: Phương án phải di chuyển và không phải di chuyển dân, phải có giải pháp bền vững đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho người dân. Chỉ đạo UBND xã Song Pe làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước; đảm bảo giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn, đặc biệt là khu vực bản Ngậm.

Giao UBND xã Song Pe chỉ đạo Ban quản lý bản Ngậm và các bộ phận liên quan của xã phối hợp với Công ty CP khoáng sản Tây Bắc để đánh giá, khảo sát một số hộ khu vực giáp ranh với cửa hầm khai thác khoáng sản có nguy cơ cao bị ảnh hưởng do hoạt động khoáng sản để có phương án di chuyển dân đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản của nhân dân. Khi có ý kiến các Bộ, ngành và chủ trương của cấp có thẩm quyền, trường hợp phải di chuyển dân thì phải đề xuất phương án quy hoạch, bố trí hợp lý hệ thống giao thông, điện, nước và các công trình công cộng phù hợp.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La cũng yêu cầu Công ty cổ phần khoáng sản Tây Bắc tiếp tục thực hiện và chấp hành nghiêm chỉ đạo của UBND tỉnh Sơn La tại Công văn số 668/UBND-KT ngày 11/3/2021. Đồng thời, phối hợp với xã Song Pe, bản Ngậm để tổ chức rà soát, di chuyển cục bộ một số hộ dân có nguy cơ cao do ảnh hưởng của hoạt động khoáng sản đến nơi ở mới, đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản của nhân dân.