SÓC TRĂNG: Giảm thiểu rác thải nhựa, bảo vệ môi trường
(TN&MT) - Tỉnh Sóc Trăng đã và đang triển khai thực hiện các giải pháp nhằm thu gom, xử lý rác thải nhựa theo quy định của pháp luật, góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bảo vệ sức khỏe của người dân trên địa bàn tỉnh.
Gần 80% rác thải nhựa được thu gom, xử lý
Thời gian qua, với sự phát triển công nghiệp, nông nghiệp, thủy sản, thương mại dịch vụ, y tế đã kéo theo khối lượng rác sinh hoạt nói chung, rác thải nhựa nói riêng tăng lên, gây sức ép đối với môi trường đất, nước, không khí và đe dọa đến môi trường sống, hệ sinh thái biển và sức khỏe người dân. Từ thực trạng này, tỉnh Sóc Trăng cũng đã tập trung triển khai thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp nhằm thu gom, xử lý lượng rác thải nhựa phát sinh trên địa bàn tỉnh. Theo ước tính của ngành chức năng tỉnh Sóc Trăng, lượng rác thải nhựa phát sinh trong năm 2023 khoảng 82,67 tấn/ngày. Trong đó, khu vực đô thị khoảng 36,9 tấn/ngày; khu vực nông thôn khoảng 45,77 tấn/ngày. Trong năm 2023, tỉnh Sóc Trăng cũng đã thu gom, xử lý hơn 64 tấn/ngày, đạt gần 80% tổng lượng rác thải nhựa phát sinh mỗi ngày trên địa bàn tỉnh.
Mặc dù khối lượng rác thải nhựa phát sinh trên địa bàn tỉnh được thu gom, xử lý đạt tỉ lệ tương đối cao nhưng việc giảm thiểu sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần cũng đang gặp một số khó khăn, thách thức do các đơn vị, cửa hàng cung cấp sản phẩm thay thế nhựa còn hạn chế; hệ thống thu gom rác thải nhựa, nhất là tại khu vực nông thôn chưa được mở rộng; rác thải nhựa phát sinh trong sinh hoạt của hộ gia đình, sản xuất nông nghiệp chưa được thu gom, phân loại, xử lý triệt để; các sản phẩm thân thiện với môi trường chưa phổ biến. Theo dự báo của ngành chức năng tỉnh Sóc Trăng, trong thời gian tới, lượng rác thải nhựa phát sinh sẽ còn tăng và gây nhiều áp lực đối với môi trường.
Do đó, để góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý, thu gom, xử lý triệt để lượng rác thải nhựa phát sinh trong thời gian tới, tỉnh Sóc Trăng sẽ tập trung kiện toàn hệ thống cơ quan quản lý Nhà nước về môi trường từ cấp tỉnh đến cấp xã; nâng cao năng lực và trình độ cho đội ngũ cán bộ công chức, viên chức theo hướng hiện đại, đủ năng lực thực hiện yêu cầu của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và đáp ứng được yêu cầu của việc thực hiện các văn bản pháp luật của Nhà nước về việc giảm thiểu rác thải nhựa; xây dựng, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật quy định về bảo vệ môi trường; sắp xếp, phân bố không gian, phân vùng môi trường, định hướng và phát triển các khu xử lý chất thải, xây dựng các tuyến phân loại, thu gom rác thải nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu gom, xử lý rác tại nhà máy, bãi rác; tiếp tục triển khai thực hiện Kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng.
Theo ước tính của ngành chức năng tỉnh Sóc Trăng, lượng rác thải nhựa phát sinh trong năm 2023 khoảng 82,67 tấn/ngày. Trong đó, khu vực đô thị khoảng 36,9 tấn/ngày; khu vực nông thôn khoảng 45,77 tấn/ngày. Trong năm 2023, tỉnh Sóc Trăng cũng đã thu gom, xử lý hơn 64 tấn/ngày, đạt gần 80% tổng lượng rác thải nhựa phát sinh mỗi ngày trên địa bàn tỉnh.
Đồng thời, tỉnh Sóc Trăng phấn đấu sử dụng 100% túi nilon thân thiện với môi trường tại các trung tâm thương mại, siêu thị, chợ phục vụ cho mục đích sinh hoạt thay thế cho túi nilon khó phân hủy; xây dựng và tổ chức thực hiện các mô hình điểm thực hiện hạn chế sử dụng túi khó phân hủy, chuyển từ việc sử dụng túi nilon sang các loại túi giấy và bao gói khác; kiểm soát chặt chẽ các hoạt động sản xuất túi nilon khó phân hủy trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là nhóm sản xuất quy mô hộ gia đình.
Tăng cường tái chế, tái sử dụng rác thải nhựa
Hiện tại, tỉnh Sóc Trăng tăng cường bố trí các thiết bị lưu chứa và các điểm tập kết chất thải, rác thải nhựa phù hợp, an toàn, thuận lợi, bảo đảm mỹ quan và vệ sinh môi trường, tránh trường hợp người dân gặp khó khăn trong việc tìm nơi bỏ rác; tập trung thu hút xã hội hóa trong thu gom, xử lý chất thải rắn, đặc biệt là rác thải nhựa; tạo điều kiện, khuyến khích và hỗ trợ các tổ chức, cá nhân có đủ năng lực thực hiện các hoạt động thu gom, phân loại, lưu giữ, vận chuyển, tái chế, tái sử dụng rác thải nhựa ở các lưu vực sông, cửa sông, hệ sinh thái ven biển, rừng ngập mặn, khu du lịch ven biển, vùng nước ven biển.
Tỉnh Sóc Trăng cũng sẽ đẩy mạnh áp dụng cơ chế khuyến khích, ưu đãi đầu tư đối với những loại hình ứng dụng công nghệ mới, tiên tiến, không gây ô nhiễm môi trường và hạn chế sử dụng vật liệu nhựa, tăng cường sử dụng vật liệu thân thiện môi trường trong quá trình sản xuất; tái chế, tái sử dụng rác thải nhựa; áp dụng các chính sách hạn chế sản xuất và sử dụng túi nilon khó phân hủy trong sinh hoạt; tạo lập thị trường tiêu dùng cho các sản phẩm túi thân thiện với môi trường; từng bước áp dụng nguyên tắc “người gây ô nhiễm phải trả tiền” và nâng cao vai trò, trách nhiệm xử lý rác thải nhựa của nhà sản xuất cho các sản phẩm nhựa theo quy định tại Luật Bảo vệ môi trường 2020.
Song song đó, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh việc áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong tái chế nhựa nhằm tối đa hóa vòng đời của sản phẩm nhựa, vừa để đạt được lợi ích về kinh tế, vừa tạo ra các giá trị mới cho xã hội và môi trường; xây dựng và thực hiện các chương trình truyền thông về tác hại của các sản phẩm sử dụng một lần có nguồn gốc từ nhựa, túi nilon khó phân hủy đối với biển và đại dương, các hệ sinh thái biển, môi trường và sức khỏe người dân; phát động các chương trình thu gom, xử lý rác thải nhựa đại dương; và biểu dương, khen thưởng kịp thời các tổ chức, cá nhân có thành tích tốt, các sáng kiến có giá trị trong việc giảm thiểu rác thải nhựa; triển khai nhân rộng các mô hình, phong trào thu gom, phân loại, vận chuyển và xử lý chất thải, rác thải nhựa tại các khu vực ven biển; thông tin cụ thể những trường hợp vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, đặc biệt là các trường hợp vứt, đổ chất thải, rác thải nhựa không đúng nơi quy định, gây ô nhiễm môi trường.
Đồng thời, Sóc Trăng tiếp tục triển khai Kế hoạch chống rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh; trong đó, ưu tiên việc tổ chức, nghiên cứu ứng dụng các mô hình giảm thiểu sử dụng nhựa trong quy trình sản xuất, chăn nuôi; tái chế, tái sử dụng rác thải nhựa; sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường thay thế sản phẩm nhựa sử dụng một lần; thực hành thói quen tiêu dùng xanh; nói “không” với sản phẩm nhựa dùng một lần để áp dụng rộng rãi tại địa phương; không bố trí kinh phí của tổ chức, cá nhân để mua sắm các sản phẩm nhựa sử dụng một lần trong tổ chức các sự kiện của cơ quan, đơn vị; vận động công chức, viên chức và người lao động trong cơ quan gương mẫu, đi đầu trong phong trào không sử dụng túi nilon khó phân hủy và sản phẩm nhựa dùng một lần trong các hoạt động thường nhật tại cơ quan đơn vị, gia đình.
Sóc Trăng cũng sẽ tranh thủ sự hỗ trợ, hợp tác của các tổ chức quốc tế và tham gia có trách nhiệm cùng giải quyết vấn đề rác thải nhựa đại dương; đẩy mạnh nghiên cứu, trao đổi chuyên sâu, chia sẻ kinh nghiệm, công cụ, thông tin dữ liệu với các tổ chức quốc tế và các đơn vị có liên quan về rác thải nhựa đại dương; duy trì và phát triển quan hệ hợp tác với các tổ chức quốc tế về biển; phối hợp trong việc kiểm soát, quản lý rác thải nhựa đại dương; huy động nguồn lực quốc tế trong hỗ trợ kỹ thuật, đầu tư kiểm soát rác thải nhựa đại dương; tiếp nhận các mô hình quản lý, công nghệ sản xuất các sản phẩm thay thế, tái chế rác thải nhựa và chuyển đổi sang nền kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh.