Theo thông lệ của người Mông bản xứ, ngay từ chiều ngày 31/8 hoặc 1/9, rất nhiều chàng trai, cô gái Mông đến từ các bản xa xôi như Mùa Xuân, Xía Nọi (xã Sơn Thủy, huyện Quan Sơn), bản Ché Lầu (xã Na Mèo, huyện Quan Sơn) và các xã Trung Lý, Mường Lý, Pù Nhi… huyện Mường Lát lại vượt hàng chục km đường rừng xuống trung tâm các huyện để vui Tết Độc lập.
 |
|
Những cô gái Mông mong chờ Tết Độc lập để xuống chợ |
Những phụ nữ Mông, Thái gùi trên lưng đặc sản của bản làng xuống chợ bán và khi về, họ mua những đồ dùng thiết yếu hàng ngày như: bánh kẹo, mắm muối, cá, tôm… của người miền xuôi.
Riêng với những chàng trai, cô gái, đây là là dịp đặc biệt để gặp gỡ, làm quen và bén duyïn vúái nhûäng người mình yêu. Nhiều người nên vợ nên chồng từ những cuộc vui dịp Tết Độc lập này.
Chị Vàng A Dế, xã Mường Lý cho biết, ngày 2/9 là dịp lễ lớn mà chị mong chờ trong năm. Nhà chị cách trung tâm huyện hơn 20km, đường sá đi lại khó khăn, vất vả hơn nữa quanh năm làm nương rẫy nên hiếm khi chị Dế xuống thị trấn. Vì thế, chị chờ dịp lễ, Tết Độc lập để được mặc váy áo đẹp xuống chợ.
“Năm ngoái, tôi cùng bạn bè xuống thị trấn từ tối mùng 1/9 để sáng sớm kịp đi chơi. Năm nay, tôi cũng hi vọng thời tiết đẹp để được đi chơi Tết Độc lập. Tôi sẽ diện bộ váy Mông đẹp nhất của mình”, chị Dế hào hứng nói.
Đó là niềm vui vẻ của những chàng trai, cô gái chưa có vợ, có chồng. Còn tại các bản làng, trong dịp Tết Độc lập, mọi nhà thường mổ thịt lợn, trâu, gà… làm lễ cúng gia tiên mời ông bà tổ tiên về chứng kiến những thành quả lao động của con cháu. Trẻ con trong dịp này được bố mẹ, ông bà mua quà bánh, sắm quần áo mới để chơi Tết.
 |
|
Người Mông mong chờ Tết Độc lập |
Ông Sung Văn Pó, bản Chim, xã Nhi Sơn vui vẻ cho biết: Tết Độc lập năm nay có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với ông và bà con người Mông. Đây là cái Tết ông chứng kiến sự đổi thay nhiều nhất của bản làng. Sau trận lũ lụt lịch sử năm 2018 và 2019, nhiều bản làng đã bị lũ cuốn trôi. Nay bản làng như: Khoác tấm áo mới với những ngôi nhà ngói, nhà mái bằng khang trang. Đây cũng là dịp Tết ăn mừng đại hội Đảng các cấp thành công. Cả bản sẽ cùng ăn Tết, người góp gà, người góp lợn, người góp gạo… mở tiệc, cùng nhau uống rượu, múa hát suốt một ngày đêm. Sau đó cùng nhau đi chơi phố huyện hoặc đi thăm hỏi bà con, họ hàng ở xa.
Với người Mông xứ Thanh, trong một năm có hai Tết lớn là Tết Nguyên đán và Tết Độc lập. Nhưng với họ, Tết Độc lập 2/9 là cái tết to hơn cả. Vì theo lý giải mộc mạc của bà con người Mông nơi đây, Tết Độc lập có ý nghĩa vô cùng quan trọng, đó là dịp để bà con người Mông cám ơn Đảng, Nhà nước và tưởng nhớ đến Bác Hồ kính yêu, người đã đem lại độc lập, tự do cho cả dân tộc nói chung và cho người Mông nói riêng.
 |
|
Những cô gái người Mông chuẩn bị quần áo mới để mặc vào dịp Tết Độc lập |
Theo anh Vi Văn Hùng, Chánh Văn phòng UBND huyện Mường Lát cho biết: Tết Độc lập đối với bà con các dân tộc nơi đây có rất nhiều ý nghĩa được bà con trân trọng, hào hứng vì nó gắn liền với lịch sử đấu tranh và cuộc sống của người Mông qua nhiều thập kỷ. Bởi trước đây, người Mông chỉ sống trên những ngọn núi cao hoặc trong rừng sâu, họ cứ men theo các con suối lên những ngọn đồi cao để lập bản, làng sinh sống. Họ không giao lưu với các dân tộc khác mà sống biệt lập. Họ bị trói buộc bởi quan niệm đó hàng trăm năm, từ đời này sang đời khác. Từ ngày Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập, người Mông mới thay đổi nhận thức, họ xuống núi giao lưu với các dân tộc khác. Đó được xem như một cuộc cách mạng giải phóng về tư tưởng và ý thức hệ trong đồng bào dân tộc Mông.
 |
|
Cô gái Mông chuẩn bị quần áo đẹp đón Tết Độc lập |
Để có sân chơi cho đồng bào vui chơi đón ngày Quốc khánh, hàng năm, huyện Mường Lát thường tổ chức nhiều hoạt động vui chơi, giải trí như: đẩy gậy, ném còn, kéo co, đánh bóng chuyền… Ngoài ra, để cuộc vui thêm phần thú vị, ban tổ chức còn tổ chức thi nấu thắng cố (bằng thịt ngựa), để phục vụ đồng bào.
“Năm nay, do diễn biến dịch Covid-19 phức tạp, nên nhiều khả năng huyện sẽ hạn chế tổ chức các hoạt động vui chơi cộng đồng như những năm trước. Song, bà con vẫn tự tổ chức mừng 2/9 theo cách riêng đảm bảo phòng dịch mà vẫn trọn ý nghĩa một ngày Tết độc lập độc đáo”, anh Vi Văn Hùng, Chánh Văn phòng UBND huyện Mường Lát nói.
