Quốc hội bàn việc bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025
Tiếp tục chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 5, sáng 16/1, Quốc hội nghe Chính phủ trình bày Tờ trình và Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội trình bày báo cáo thẩm tra việc bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 từ nguồn dự phòng chung tương ứng với nguồn tăng thu ngân sách trung ương năm 2022 cho các nhiệm vụ, dự án đầu tư công và bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn cho Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) từ nguồn dự phòng của Kế hoạch đầu tư công trung hạn.
Dự kiến phân bổ hơn 63 nghìn tỷ đồng cho 5 ngành, lĩnh vực
Trình bày Tờ trình của Chính phủ về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, về việc phân bổ nguồn dự phòng chung tương ứng với nguồn tăng thu NSTW năm 2022, phương án phân bổ nguồn tăng thu NSTW năm 2022 đã được Ban cán sự đảng Chính phủ báo cáo Bộ Chính trị tại Báo cáo số 2138-BC/BCSĐCP và Tờ trình số 2139-TT17BCSĐCP ngày 18/8/2023, Chính phủ đã báo cáo Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tại Tờ trình số 16/TTr-CP ngày 21/9/2023; bảo đảm phù họp với tiêu chí sử dụng nguồn dự phòng chung của Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 theo quy định tại khoản 6 Điều 51 Luật Đầu tư công và khoản 6 Điều 6 Nghị quyết số 29/2021/QH15 của Quốc hội.
Theo đó, trong tổng số 63.725 tỷ đồng, dự kiến phân bổ cho 5 ngành, lĩnh vực: Quốc phòng: 1.500 tỷ đồng; An ninh: 1.500 tỷ đồng; Quản lý nhà nước: 2.490 tỷ đồng; Khoa học công nghệ: 500 tỷ đồng; Giao thông: 57.735 tỷ đồng; bố trí cho 50 nhiệm vụ, dự án, trong đó có 9 dự án đã có trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.
Về việc hoàn thiện thủ tục đầu tư, căn cứ Nghị quyết số 40/2023/NQ-ƯBTVQH15 ngày 15/11/2023 và Thông báo số 3122/TB-TTKQH ngày 21/11/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản số 1303/TTg-KTTH ngày 06/12/2023 yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư các dự án đã báo cáo Bộ Chính trị, ủy ban Thường vụ Quốc hội từ nguồn tăng thu NSTW năm 2022 theo trình tự, thủ tục quy định tại Luật Đầu tư công, các Nghị quyết của Quốc hội.
Đến nay, trong tổng số 50 nhiệm vụ, dự án nêu trên, có 33 nhiệm vụ, dự án đã đủ thủ tục đầu tư theo quy định, đủ điều kiện giao, bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 từ nguồn dự phòng chung Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Có 17 dự án đang hoàn thiện thủ tục đầu tư, hồ sơ đề nghị phân cấp làm cơ quan chủ quản theo Nghị quyết số 106/2023/QH15 ngày 28/11/2023 của Quốc hội.
Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, ngay từ đầu kỳ kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội và Quốc hội đã quyết nghị bố trí vốn cho EVN để thực hiện Dự án cấp điện từ lưới điện quốc gia cho huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Tuy nhiên, việc hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án chậm do quá trình lựa chọn phương án cấp điện cần nhiều thời gian, phải đo đạc, khảo sát, tính toán lựa chọn phương án tối ưu nhất.
Đến tháng 6/2023, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư dự án (sau thời điểm báo cáo Quốc hội Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XV), do đó toàn bộ số vốn dự kiến giao cho EVN đã chuyển về dự phòng Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021- 2025 theo quy định tại Nghị quyết số 93/2023/QH15.
Tại Quyết định số 708/QĐ-TTg ngày 16/6/2023 về phê duyệt chủ trương đầu tư dự án, Thủ tướng Chính phủ giao cho Bộ Công Thương là cơ quan quyết định đầu tư dự án, EVN là chủ đầu tư. Tổng mức đầu tư của Dự án là 4.950,156 tỷ đồng, trong đó vốn tự có của EVN khoảng 2.423,996 tỷ đồng, vốn NSTW là 2.526,16 tỷ đồng.
Theo ông Hồ Đức Phớc, việc đầu tư cho Dự án với mục tiêu cấp điện ổn định và an toàn cho lưới điện trên đảo, đáp ứng các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của huyện Côn Đảo, góp phần bảo đảm an ninh quốc phòng và bảo đảm chủ quyền biển đảo quốc gia là cần thiết. Cơ sở để lựa chọn phương án cấp điện cho Dự án đã được Bộ Công Thương, EVN và Ủy ban nhân dân tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tính toán, đề xuất 5 phương án cấp điện cho huyện Côn Đảo, đưa ra 6 tiêu chí để đánh giá từng phương án. Phương án cấp lưới điện quốc gia được lựa chọn do đáp ứng đủ 6 tiêu chí với giá thành điện năng thấp nhất.
Cơ quan thẩm tra dồng thuận nhiều nội dung
Thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Lê Quang Mạnh cho biết, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định về việc cho phép sử dụng Kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 từ nguồn dự phòng chung tương ứng với nguồn tăng thu NSTW năm 2022 cho các nhiệm vụ, dự án đầu tư công và bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn cho EVN từ nguồn dự phòng của Kế hoạch đầu tư công trung hạn là đúng thẩm quyền theo quy định tại khoản 6 Điều 51 Luật Đầu tư công, các Nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH.
Về việc sử dụng kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW giai đoạn 2021-2025 từ nguồn dự phòng chung tương ứng với nguồn tăng thu NSTW năm 2022 cho các nhiệm vụ, dự án đầu tư công, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách Lê Quang Mạnh cho rằng, việc phân bổ, bố trí sử dụng dự phòng chung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW cần tuân thủ chặt chẽ nguyên tắc, thứ tự ưu tiên đã được quy định tại Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước, các Nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH.
Đa số ý kiến Ủy ban Tài chính, Ngân sách thống nhất việc trình Quốc hội cho phép sử dụng với 63.725 tỷ đồng kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW giai đoạn 2021-2025 từ nguồn dự phòng chung tương ứng với nguồn tăng thu NSTW năm 2022 cho các nhiệm vụ, dự án đầu tư công vì việc Chính phủ trình là phù hợp với quy định tại khoản 6 Điều 51 của Luật Đầu tư công, khoản 6 Điều 6 của Nghị quyết số 29/2021/QH15 của Quốc hội và điểm c khoản 1 Điều 3 của Nghị quyết số 40/2023/NQ-UBTVQH15 của UBTVQH.
Đa số ý kiến Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí về chủ trương trình Quốc hội cho phép giao bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSTW giai đoạn 2021-2025 là 33.156,987 tỷ đồng từ nguồn dự phòng chung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương theo Tờ trình của Chính phủ.
Về danh mục các dự án, qua rà soát, Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhận thấy, 17 dự án dự kiến bố trí đã có trong danh mục dự án được Ban cán sự đảng Chính phủ báo cáo Bộ Chính trị, đa số ý kiến Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội đề nghị Chính phủ chịu trách nhiệm về việc rà soát, đảm bảo thủ tục đầu tư, đảm bảo bố trí nguồn vốn và khả năng cân đối vốn theo đúng quy định của pháp luật.
Đối với số vốn còn lại 30.568,013 tỷ đồng dự kiến bố trí cho danh mục dự án chưa đáp ứng thủ tục đầu tư theo quy định, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính, Ngân sách nhất trí trình Quốc hội về chủ trương giao Chính phủ khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư, báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định việc giao bổ sung Kế hoạch đầu tư công trung hạn cho các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương khi đủ thủ tục đầu tư theo quy định của pháp luật.
Về phân bổ vốn thực hiện Dự án Cấp điện từ lưới điện quốc gia cho huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đa số ý kiến trong Ủy ban Tài chính, Ngân sách thống nhất báo cáo Quốc hội xem xét việc giao kế hoạch vốn NSTW của Dự án cho EVN, đồng thời, đề nghị Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án, giao cho EVN là cơ quan quyết định đầu tư dự án.
Từ những phân tích trên, Uỷ ban Tài chính, Ngân sách đề nghị Chính phủ rà soát việc tuân thủ chặt chẽ nguyên tắc, tiêu chí, điều kiện, trình tự, thủ tục và thứ tự ưu tiên phân bổ vốn theo quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước, các Nghị quyết của Quốc hội, UBTVQH.