Quảng Ninh: Nâng cao hiệu quả việc bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học biển đảo

Đến nay, sau gần 3 năm triển khai, các khu bảo tồn thiên nhiên được tiếp tục bảo vệ tốt, đa dạng sinh học và giá trị đa dạng sinh học tại các khu bảo tồn, di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long tiếp tục được nghiên cứu, làm rõ, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế xã hội bền vững của Quảng Ninh. Đặc biệt, giai đoạn 2016 - 2017, tỉnh Quảng Ninh đã nỗ lực xây dựng, bảo vệ thành công và được Bộ trưởng Môi trường các nước ASEAN công nhận khu bảo tồn thiên nhiên Vườn Quốc gia Bái Tử Long là Vườn Di sản ASEAN, góp phần đưa tên tỉnh Quảng Ninh lên bản đồ đa dạng sinh học của khu vực và trên thế giới.

Hệ sinh thái rừng ngập mặn tại vườn Quốc gia Bái Tử Long lưu giữ nhiều loại cây quý hiếm

Cùng với đó, công tác bảo tồn, phục hồi, phát huy giá trị các nguồn gen quý, hiếm được xúc tiến triển khai theo từng đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu KH&CN, trong đó ưu tiên thực hiện đối với các nguồn gen có giá trị kinh tế và phù hợp với điều kiện KH&CN của tỉnh. Điển hình như: Khu bảo tồn thiên nhiên Ðồng Sơn - Kỳ Thượng, Khu rừng Quốc gia Yên Tử, Vườn Quốc gia Bái Tử Long, vườn cây thuốc Yên Tử đã sưu tầm và bảo tồn được 700 loại dược liệu đại diện của vùng Ðông Bắc. Đồng thời, lưu giữ nhiều bộ gien quý các loại như: ba kích, kim ngân, trà hoa vàng, bộ gien các loại họ nghệ, sa nhân, riềng, gừng…

Bên cạnh đó, công tác bảo vệ và phục hồi các hệ sinh thái được quan tâm, đặc biệt là hệ sinh thái rừng. Theo đó, đến năm 2020, độ che phủ rừng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đạt trên 54%. Trong đó, giai đoạn từ năm 2015-2018, toàn tỉnh đã trồng mới được 36.780 ha rừng tập trung, 1.662 ha rừng đặc dụng, khoán bảo vệ rừng là 50.772 ha.

Nấm lim xanh có giá trị kinh tế rất cao tại vườn Quốc gia Bái Tử Long

Đối với công tác lập quy hoạch chi tiết các khu bảo tồn biển được tỉnh Quảng Ninh quan tâm triển khai thực hiện, với mục tiêu bảo vệ các hệ sinh thái, các loài sinh vật biển có giá trị kinh tế, khoa học, bảo vệ môi trường gắn với phát triển du lịch sinh thái, duy trì cải thiện sinh kế, quản lý và sử dụng hợp lý nguồn lợi thủy sản. Hiện nay, đang triển khai đề xuất thành lập Khu bảo tồn biển Cô Tô- Đảo Trần và 14 khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản bảo vệ các loài thủy sản đặc sản gồm sá sùng, ngán, rươi.

Đồng thời đang triển khai 2 mô hình đồng quản lý nguồn lợi sá sùng tại các xã Minh Châu và Quan Lạn, tại huyện Vân Đồn và bãi Sá Sùng tại xã Đại Bình, tại huyện Đầm Hà. Các mô hình này đã góp phần giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho khoảng 300 hộ gia đình góp phần tích cực bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản.

Thả các cấu kiện bê tông để khôi phục tái tạo rạn san hô tại vùng biển Cô Tô

Đặc biệt, tỉnh Quảng Ninh đang triển khai các thủ tục đề nghị công nhận quần thể di tích và danh thắng Yên Tử trình UNESCO xem xét, công nhận là Di sản thế giới. Việc xây dựng và triển khai thành công các dự án này sẽ góp phần quan trọng vào bảo tồn các hệ sinh thái, loài và cảnh quan môi trường.

Cùng với đó, công tác quản lý cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học được tăng cường. Hiện trên địa bàn 63 cơ sở gây nuôi 15 loài với hơn 4.119 cá thể động vật hoang dã nằm trong phụ lục CITES và danh mục động vật rừng nguy cấp quý hiếm và 5 loại động vật thông thường với 1.719 cá thể. Đồng thời, các lực lượng chức năng cấp 12 mã số cơ sở nuôi, trồng động vật rừng, thực vật rừng nguy cấp, quý hiếm nhóm III và động vật, thực vật hoang dã nguy cấp thuộc các phụ lục II và III của CITES. Ngoài ra, đang xem xét, ban hành bộ thủ tục hành chính cấp tỉnh về cấp giấy phép mua, bán, trao, tặng, cho thuê loài nguy cấp, quý, hiếm, ưu tiên bảo vệ.

Loài khỉ đuôi dài quý hiếm tại vườn Quốc gia Bái Tử Long

Song song với đó, Quảng Ninh đẩy mạnh việc thực hiện cải tạo hành lang sinh thái ven biển, trong đó tập trung triển khai các dự án cải tạo, phục hồi và trồng mới rừng ngập mặn ven biển. Điển hình như dự án đầu tư bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ, đặc dụng ven biển tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2015 - 2020 được phê duyệt với quy mô 1.444 ha (gồm trồng rừng mới là 510 ha; trồng rừng bổ sung cải tạo phục hồi rừng chất lượng kém là 934 ha). Trong đó, đến hết năm 2019, đã trồng được 855,64 ha (trồng mới 143,66 ha và trồng cải tạo, bổ sung, phục hồi rừng chất lượng kém 711,98 ha) đạt 59,25% so với tổng quy mô của dự án.

Có thể nói, với việc lập và triển khai thực Quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học trên địa bàn, đã giúp cho Quảng Ninh đạt được những kết quả quan trọng đối với việc bảo vệ các hệ sinh thái, các nguồn gen quý hiệm, các loài sinh vật biển có giá trị khoa học, kinh tế cao, góp phần bảo vệ môi trường gắn với phát triển du lịch sinh thái theo hướng bền vững.