PV Drilling và chuyện "mang chuông đi đánh xứ người":Kỳ I: Hành trình “mang chuông đi đánh xứ người”

Bước ngoặt khó khăn nhất trong lịch sử

Nếu như năm 2014 là năm đỉnh cao nhất ở một chu kỳ tăng trưởng của PV Drilling, khi cường độ công việc tăng cao do nhu cầu giàn khoan tại Việt Nam tăng đột biến lên 17-18 giàn. Tuy nhiên, kể từ năm 2015 trở đi ghi nhận khoảng thời gian nhiều thử thách đối với ngành khoan dầu khí do bị tác động của giá dầu giảm sâu. Ngân sách dành cho các chiến dịch khoan của các nhà thầu dầu giảm mạnh xuống mức tối thiểu. Khối lượng công việc liên quan đến hoạt động khoan giảm từ 20-30% chỉ trong vòng một năm, kéo theo sự dư thừa giàn khoan trong khu vực. Đến giữa năm 2017, tỉ lệ sử dụng giàn khoan đã rơi xuống mức thấp kỷ lục là 43,69%, con số thấp nhất trong vòng 30 năm trước đó.

Giai đoạn 2015-2016, vì lý do cung cầu nên giá thuê giàn đã giảm nhiều, thậm chí nhiều nhà thầu khoan khác sẵn sàng phá giá thị trường, chào với mức giá thấp hơn so với chi phí sản xuất vận hành thực tế. Phần lớn các giàn khoan cũng như dịch vụ kỹ thuật của PV Drilling lúc này chủ yếu cung cấp cho thị trường trong nước, trong khi các chương trình khoan của các nhà thầu tại Việt Nam phải dừng triển khai hoặc giãn tiến độ sang các năm sau. Do vậy, nhiều giàn khoan của PV Drilling đã hết hợp đồng, buộc phải đi vào tình trạng chờ việc vì chưa có hợp đồng mới. Không những vậy, giá các dịch vụ liên quan đến khoan cũng giảm mạnh, nhiều đơn vị thành viên của PV Drilling gặp rất nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm, thậm chí có đơn vị bị thua lỗ.

Để ứng phó với biến động đột ngột của thị trường, PV Drilling đã thành lập Ban chỉ đạo ứng phó sự suy giảm giá dầu và Hội đồng đánh giá ký kết hợp đồng khoan (Ban Ứng phó), với đa số các thành viên là lãnh đạo cấp cao của Tổng công ty nhằm đưa ra những giải pháp mang tính chiến lược và khả thi nhất. Các hành động rà soát và đánh giá tình hình hoạt động cũng như diễn biến thị trường đã được thực hiện khẩn trương để đảm bảo tính chính xác cao nhất.

Từ đó, các giải pháp ứng phó đã được Ban Ứng phó chỉ đạo triển khai thực hiện, bao gồm việc rà soát, cắt giảm tối đa chi phí và hạ giá thành dịch vụ để tăng cường sức mạnh cạnh tranh, triển khai đánh giá tái cấu trúc và cắt giảm chi phí nhân sự... Các biện pháp đã được thực hiện triệt để như giảm chi phí quản lý vận hành giàn khoan, tăng cường công tác quản trị hàng tồn kho, hiệu chỉnh Min/Max, kiểm tra bảo trì, bảo dưỡng, tăng cường tự sửa chữa máy móc thiết bị, tiến hành đàm phán giảm giá đầu vào với hầu hết các nhà cung cấp. Song song đó, PV Drilling thực hiện các chính sách “thắt lưng buộc bụng”... với sự đồng lòng đoàn kết chia sẻ khó khăn của toàn thể cán bộ công nhân viên - người lao động.

Mở cánh cửa chinh phục thị trường khoan khu vực

Mặc dù sớm đặt mục tiêu thực hiện chiến lược phát triển dịch vụ ra nước ngoài, bằng việc đưa giàn khoan đất liền PV DRILLING 11 “mang chuông đi đánh xứ người” tại Algeria từ năm 2007, tuy nhiên giai đoạn 2010-2015, thị trường khoan trong nước làm không hết việc, do đó việc đẩy mạnh dịch vụ ra ngoài lãnh thổ Việt Nam vẫn chưa thực sự cấp thiết. Chiến dịch “vươn ra biển lớn” giai đoạn này mới chỉ đi đến các bước thăm dò thị trường. Năm 2012, PV Drilling thành lập Văn phòng đại diện tại Malaysia với mục tiêu đưa dịch vụ đến gần hơn với thị trường các nước trong khu vực. Năm 2013, PV Drilling thành lập Liên doanh PV Drilling Overseas tại Singapore để đầu tư và vận hành giàn khoan, cùng với sự ra đời của giàn khoan PV DRILLING VI.

Chỉ đến giai đoạn 2015-2016, trong bối cảnh rất khó khăn của thị trường trong nước, “tia hy vọng” ngoài biển lớn đã khiến tập thể lãnh đạo, CBCNV PV Drilling dốc sức tìm kiếm, phát triển thị trường dịch vụ ra nước ngoài. Với tình hình thị trường trong nước ngày càng ít việc và cạnh tranh bằng mọi giá, việc tìm kiếm việc làm ở thị trường nước ngoài trở thành yêu cầu bắt buộc, mang tính sống còn của PV Drilling. Tuy nhiên, khi tham gia thị trường quốc tế, PV Drilling và các đơn vị thành viên đã phải đương đầu với rất nhiều rào cản kỹ thuật, pháp lý do chính sách bảo hộ của các nước sở tại.

Năm 2016, những nỗ lực của PV Drilling đã mang về “quả ngọt”. Vượt qua sự cạnh tranh cao của các công ty đa quốc gia và nội địa, các rào cản về bảo hộ mậu dịch, thương mại, thuế quan, văn hóa của nước sở tại... PV Drilling đã chính thức xâm nhập thị trường và khai thông hoạt động tại Myanmar, qua việc khai trương chi nhánh và bắt đầu tham gia vào chiến dịch khoan tại đây.

Ngày 19/8/2016 tại Yangoon (Myanmar), PV Drilling đã chính thức ký kết hợp đồng cung cấp giàn khoan PV DRILLING I cho chiến dịch khoan của Total E&P Myanmar sau khi vượt qua hơn 30 giàn khoan thuộc 10 công ty lớn trên thế giới để được lựa chọn trao thầu.

Kể về sự kiện này, ông Nguyễn Xuân Cường - Tổng Giám đốc PV Drilling cho biết: “Tiêu chí quan trọng để Total E&P Myanmar quyết định trao thầu cho PV Drilling, một nhà thầu khoan trẻ so với các đối thủ cạnh tranh có bề dày hoạt động trên thế giới, đó chính là thành tích hoạt động an toàn, hiệu quả của đội ngũ giàn khoan, được xem là lợi thế cạnh tranh của PV Drilling khi so sánh với các đối thủ cùng ngành”.

Việc ký kết thành công hợp đồng khoan và giành được việc làm trong giai đoạn rất khó khăn của ngành dầu khí thế giới, là một chiến thắng vẻ vang đồng thời còn đánh dấu mốc đầu tiên trong chiến lược phát triển dịch vụ khoan biển ra nước ngoài của PV Drilling.

Lần đầu tiên thực hiện chiến dịch khoan thành công tại Myanmar đã mở ra cơ hội chinh phục thị trường quốc tế cho PV Drilling. Năm 2017, PV Drilling tiếp tục thành lập chi nhánh và cung cấp dịch vụ khoan tại Thái Lan, đồng thời mở rộng thị trường tại Malaysia thông qua việc chuyển đổi văn phòng đại diện thành chi nhánh Malaysia để cung cấp dịch vụ. Thành công của chiến dịch khoan tại Myanmar đã khẳng định uy tín và năng lực cung cấp dịch vụ của PV Drilling trên thị trường khoan quốc tế. Đây cũng là bước ngoặt quan trọng để sau đó PV Drilling liên tiếp thắng thầu các dự án lớn khác tại Malaysia như giàn PV DRILLING III phục vụ cho chiến dịch khoan của Petronas và Repsol; giàn PV DRILLING VI phục vụ cho chiến dịch khoan của IPC (Ludin); tại Thái Lan có giàn PV DRILLING I phục vụ cho chiến dịch khoan của KrisEnergy.

Mạnh mẽ vươn xa

Giai đoạn 2017-2019, trong bối cảnh nhiều công ty khoan trên thế giới phá sản, thua lỗ kéo dài, cắt giảm nhân sự hàng loạt, thu hẹp hoạt động,... PV Drilling đã duy trì hoạt động tương đối ổn định khi có 4/6 giàn khoan hoạt động trong năm 2018, và có đến 5/6 giàn hoạt động tại nước ngoài năm 2019. Đây còn là năm đánh dấu thành công nổi bật nhất của PV Drilling trong chiến lược “vươn ra biển lớn” khi ký kết thành công hợp đồng khoan cung cấp giàn khoan tiếp trợ nửa nổi nửa chìm TAD - PV DRILLING V phục vụ cho chiến dịch khoan của Brunei Shell Petroleum (BSP) với thời hạn lên đến 10 năm (gồm 6 năm chắc chắn và 2 năm + 2 năm gia hạn tùy chọn). Đặc biệt, BSP là một trong những khách hàng có những yêu cầu tiêu chuẩn cao nhất trên thế giới. Bên cạnh đó, PV Drilling nỗ lực duy trì việc làm cho các giàn khoan khác và đạt các thành tích nổi bật ở các dịch vụ thế mạnh khác như dịch vụ cung ứng nhân lực khoan, dịch vụ chế tạo sửa chữa thiết bị dầu khí, đào tạo xuất khẩu lao động cho những thị trường lớn như Nhật Bản, Myanmar.

Chiến lược mở rộng thị trường khu vực của PV Drilling tiếp tục thành công với 4 giàn tự nâng hoạt động tại Malaysia trong nửa đầu năm 2020, đồng thời đây cũng là năm đánh dấu sự kiện PV Drilling lần đầu tiên ký hợp đồng cung cấp dịch vụ khoan tại thị trường dầu khí non trẻ Campuchia. Giàn khoan PV DRILLING V chính thức đi vào hoạt động theo hợp đồng khoan với khách hàng BSP tại Brunei từ ngày 28/01/2022 sau quá trình chuẩn bị đầy khó khăn và thách thức trong hai năm 2020 và 2021, đặc biệt trong thời gian bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19. Đây là hợp đồng dài hạn nhất của PV Drilling từ trước đến nay và được triển khai thực hiện tại một thị trường có tiếng trong lĩnh vực dầu khí.

Năm 2022, lần đầu tiên PV Drilling thâm nhập thành công vào thị trường Indonesia sau một thời gian dài kiên trì theo đuổi thị trường này. Theo đó, giàn khoan PV DRILLING II đã thực hiện thành công chiến dịch khoan đầu tiên cho khách hàng Premier Oil Indonesia vào tháng 10/2022. Kể từ thời điểm đó cho đến nay, các giàn khoan biển của PV Drilling đều có việc làm ổn định và xuyên suốt, trong đó có hợp đồng giàn khoan PV DRILLING III kéo dài tới năm 2028. Kết quả này tiếp tục khẳng định bản lĩnh vươn xa của PV Drilling sau khi chinh phục thành công các thị trường tiềm năng trong khu vực.

Thực tế cho thấy, hoạt động cung cấp dịch vụ tại thị trường nước ngoài sẽ phải tuân thủ đầy đủ các quy định rất chặt chẽ của chính quyền sở tại về thuế, hải quan, ngân hàng, hành chính, lao động và các cam kết giá trị nội địa (local content),... Để thâm nhập thành công các thị trường nổi tiếng khắt khe như Malaysia, Brunei, Indonesia,... ngoài việc tuân thủ các quy định pháp luật nước sở tại, PV Drilling đã phải cạnh tranh sòng phẳng với các công ty khoan quốc tế và nội địa, những doanh nghiệp có điều kiện, thế mạnh và ưu đãi hơn. Yếu tố quan trọng góp phần thể hiện năng lực cạnh tranh vượt trội của PV Drilling chính là uy tín và chất lượng dịch vụ cung cấp, trong đó phải kể đến thành tích an toàn Zero LTI của các giàn khoan mà PV Drilling luôn tự hào và nỗ lực duy trì trong nhiều năm liên tiếp. Bên cạnh đó, trong bối cảnh khó khăn chung, phải cắt giảm tối đa chi phí nhằm đưa ra giá cả cạnh tranh nhất và duy trì hoạt động trong điều kiện đơn giá dịch vụ ở mức rất thấp, thậm chí không đủ bù đắp chi phí, PV Drilling vẫn đảm bảo hiệu suất hoạt động cao trên 98% cho tất cả các giàn khoan, duy trì chỉ số an toàn tuyệt đối cho tất cả các hoạt động, đảm bảo chất lượng dịch vụ cung cấp với đội ngũ giàn khoan hiện đại, đội ngũ nhân lực chuyên nghiệp, hệ thống quản trị doanh nghiệp đạt chuẩn quốc tế... Tất cả đều là yếu tố then chốt, quyết định nên sự thành công của “Nhà thầu khoan Việt Nam tiên phong trong ngành khoan dầu khí”, và là bước đệm quan trọng để PV Drilling đạt các cột mốc mới trong chu kỳ tăng trưởng mới.