Cách đây hơn 11 năm, tỉnh Phú Yên đưa vào sử dụng bãi rác Thọ Vức rộng 8ha tại thôn Thọ Vức, xã Hòa Kiến với kinh phí đầu tư 42,5 tỷ đồng từ Dự án “Cải thiện vệ sinh và Bảo vệ môi trường” do chính phủ Vương quốc Bỉ tài trợ. Bãi rác Thọ Vức được hình thành sau khi UBND tỉnh Phú Yên quyết định đóng cửa bãi rác Bình Kiến, thành phố Tuy Hòa. Vì đây là một trong 3 cơ sở gây ô nhiễm môi trường theo Quyết định 64/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Bãi rác là nơi xả chất thải hầm cầu nhưng vận hành theo công nghệ xử lý thô và bãi tập kết rác sinh hoạt cùng nhiều loại chất thải khác nên sau khi đưa vào sử dụng một thời gian, bãi rác Thọ Vức đã gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt, sức khỏe người dân. Nguồn nước thải từ bãi rác thẩm thấu vào đất và tràn xuống dòng suối Cây Sanh bốc mùi hôi tanh. Các giếng nước của người dân xóm Mỹ và xóm Chùa, thôn Thọ Vức bị ô nhiễm nặng, nước giếng màu vàng đục không thể sử dụng ăn, uống sinh hoạt hàng ngày. Bởi vậy từ nhiều năm nay người dân trong thôn kéo nhau chặn đường không cho xe rác vận chuyển vào khu bãi rác Thọ Vức.
Bà Dương Thị Đào ở thôn Thọ Vức bức xúc: “Chúng tôi ở đây chịu không nổi mùi hôi thối từ bãi rác cộng với nước chảy xuống ở khu vực nghĩa trang gần khu vực bãi rác. Khu nghĩa trang và khu bãi rác ở trên nóc nhà người dân sinh sống sao chúng tôi chịu nỗi. Chính quyền UBND thành phố Tuy Hòa, UBND xã Hòa Kiến hứa với dân sẽ đưa chúng tôi di dời tới nơi tái định cư mới từ năm 2013 đến nay đã 05 năm vẫn chưa đi được”.
Bà Tô Thị Nhi ở thôn Thọ Vức chia sẻ thêm: “Sắp tới vào mùa mưa nỗi sợ hãi nhất đối với người dân ở đây là nạn đĩa hoành hành. Đĩa có trong nhà dân, ở dưới nền đất, dưới ruộng và cả trong giếng nước dùng để giặt đồ, tắm rửa còn nước uống thì chúng tôi dùng bình đóng chai”.
Bãi rác ô nhiễm bốc mùi hôi thối một phần cũng do sự vận hành và xử lý chất thải của Công ty CP Môi trường đô thị Phú Yên chưa đảm bảo, gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, bốc mùi hôi, ô nhiễm nguồn nước sinh hoạt, nước nước sản xuất của nhân dân ở xóm Mỹ, xóm Chùa. Về việc này, Đoàn giám sát UBMTTQVN thành phố Tuy Hòa đề nghị Công ty CP Môi trường đô thị Phú Yên thường xuyên kiểm tra tu dưỡng hệ thống vận hành, bể xử lý chất thải, tránh tình trạng xả thải, rò rỉ ra môi trường khi chưa qua xử lý. Cần phải có biện pháp khắc phục mùi hôi thối phát tán trong không khí ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân.
Đoàn giám sát cũng đề nghị thành phố Tuy Hòa sớm xây dựng phương án giải quyết việc giải tỏa, di dời các hộ dân bị ảnh hưởng bãi rác Thọ Vức đến khu tái định cư mới ổn định cuộc sống. Xây dựng hệ thống cấp thoát nước tại khu tái định cư, cần cung cấp dịch vụ nước sạch cho bà con để phục vụ ăn, uống, sinh hoạt hàng ngày. Hỗ trợ kinh phí cho nhân dân xây dựng lại nhà mới, đồng thời khu đất cũ giao lại cho hộ dân tiếp tục sản xuất và chăn nuôi, vì khu mới diện tích giao cho mỗi hộ chỉ 100-250m2 không đảm bảo sản xuất, chăn nuôi ổn định cuộc sống.
Chia sẻ với PV, ông Tô Văn Toản - Chủ tịch UBND xã Hòa Kiến nói: Việc bà con có nguyện vọng muốn di dời đến nơi tái định cư mới là chính đáng. Do bộ phận cán bộ ban, ngành tham mưu chậm trễ nên kéo dài thời gian khiến bà con vùng bị ảnh hưởng bãi rác và khu nghĩa trang Thọ Vức bức xúc. UBND thành phố Tuy Hòa dự kiến chậm nhất đến cuối tháng 9 năm nay sẽ hoàn thành việc di dời toàn bộ 71 hộ dân đến nơi ở mới.
UBND thành phố Tuy Hòa xây dựng hoàn chỉnh khu tái định cư rộng hơn 3,1ha tại thôn Thượng Phú, xã An Phú, thành phố Tuy Hòa, cách nơi 71 hộ dân đang ở khoảng 1km với kinh phí hơn 14 tỷ đồng.
.jpg "Thủy điện An Khê - Ka Nak: Tích cực lan tỏa tinh thần chuyển đổi số")
