Hiệu quả bước đầu
Từ tháng 2.2018, Công ty TNHH Môi trường Cát Tiến (trụ sở tại xã Cát Tiến) chính thức đi vào hoạt động; thực hiện thu gom rác thải tại một số thôn của xã: Cát Tiến, Cát Hải và Cát Hưng. Hiện nay, đơn vị này đảm trách việc thu gom rác thải tại thôn: Phương Phi, Trung Lương, Phú Hậu (xã Cát Tiến); số lượng người dân tham gia dịch vụ khoảng 1.000 hộ. Ngoài ra, Công ty ký hợp đồng thu gom rác thải với các hộ gia đình có nhà dọc tuyến tỉnh lộ 639 (xã Cát Hải) và dọc tuyến quốc lộ 19B (xã Cát Hưng); có gần 1.000 hộ dân ở 2 địa phương tham gia dịch vụ này.
Ông Trần Trung Kiên, Giám đốc Công ty TNHH Môi trường Cát Tiến, cho biết: Công ty đầu tư 1 xe chở rác chuyên dụng có khối lượng trên 7m3 và 1 xe trung chuyển rác từ khu vực ngõ xóm đường nhỏ, hẹp tới các điểm tập kết tại tuyến đường chính. Mỗi tuần, đơn vị thực hiện thu gom rác tại xã Cát Tiến, Cát Hải vào thứ 5 và chủ nhật; còn thứ 2 và thứ 6 thu gom tại xã Cát Hưng; phí dịch vụ thu gom 20.000 đồng/hộ/tháng.
Theo khảo sát của chúng tôi, từ khi có đơn vị thực hiện dịch vụ thu gom rác thải, tình trạng vứt rác thải bừa bãi ra khu vực công cộng tại các địa phương giảm đáng kể. Người dân ý thức hơn trong việc phân loại, bỏ rác thải đúng vị trí tập kết để nhân viên vệ sinh tới thu gom, dọn dẹp. Ông Trần Tòng, Trưởng thôn Phú Hậu, cho biết: “Từ tháng 2/2018 đến nay, những bãi rác tự phát trên địa bàn thôn giảm hẳn; cảnh quan môi trường được sạch đẹp, trong lành”.
Cần được “trợ lực”
Dù đạt được những tín hiệu khả quan bước đầu, nhưng không thể phủ nhận thực tế, tình trạng nhiều người dân vứt rác thải sinh hoạt bừa bãi ra môi trường vẫn còn. Đặc biệt, tại các nơi dịch vụ thu gom rác thải chưa “vươn” tới, nạn vứt rác thải ra các khu vực công cộng khá nhức nhối.
Ông Đinh Hữu, Phó Chủ tịch UBND xã Cát Chánh, cho biết: Chính quyền địa phương thường xuyên tuyên truyền, vận động người dân không vứt rác thải bừa bãi ra môi trường. Tuy nhiên, do xã chưa có dịch vụ thu gom rác thải nên tình trạng nhiều người dân lén lút vứt rác thải ra ven đường giao thông, mương nước, đồng ruộng, các khu đất trống… còn xảy ra.
Cũng theo ông Hữu: “Theo kế hoạch, Công ty TNHH Môi trường Cát Tiến sẽ thực hiện dịch vụ thu gom rác thải tại xã Cát Chánh. Tuy nhiên, do gặp một số khó khăn, vướng mắc, nhất là vấn đề kinh phí, nên đến nay đơn vị này chưa thể triển khai”.
Ông Trần Trung Kiên, chia sẻ: Rác thải tại xã Cát Hưng sau khi thu gom được tập kết, xử lý tại bãi rác do UBND xã Cát Hưng quy hoạch ngay địa phương nên Công ty không tốn phí đổ rác và thu về một khoản lãi nhất định. Riêng lượng rác thải tại xã Cát Tiến và Cát Hải, Công ty thu gom, sau đó chở vào đổ tại bãi rác Long Mỹ (TP.Quy Nhơn); mức phí đổ rác là 120.000 đồng/tấn. Thực trạng này khiến thu không đủ bù chi (phí đổ rác, tiền nhiên liệu, tiền lương) nên sau khi trừ chi phí, mỗi tháng Công ty phải bù lỗ khoảng 20 triệu đồng.
“Chúng tôi đang kiến nghị UBND xã Cát Tiến, Cát Hải và ngành chức năng huyện Phù Cát xem xét hỗ trợ một phần chi phí đối với khoản phí đổ rác tại bãi rác Long Mỹ. Bởi với mức bù lỗ như hiện nay, Công ty buộc phải dừng hoạt động thu gom rác thải tại xã Cát Tiến, Cát Hải nếu như không được “trợ lực”", ông Kiên cho biết.
Theo ông Hà Trọng Dưỡng, Chủ tịch UBND xã Cát Tiến, thì: “UBND xã biết những khó khăn Công ty TNHH Môi trường Cát Tiến đang gặp. Tới đây, địa phương tuyên truyền, vận động người dân 4 thôn còn lại của xã là Tân Tiến, Trường Thạnh, Phương Thái, Chánh Đạt tham gia dịch vụ thu gom rác thải để có thể tăng nguồn thu cho Công ty”.
Có thể thấy, để hoạt động thu gom rác thải tại các xã khu Đông huyện Phù Cát đạt hiệu quả cao, góp phần bảo vệ môi trường nông thôn, chính quyền các địa phương và UBND huyện Phù Cát cần có biện pháp “trợ lực” cho đơn vị tổ chức thu gom. Bên cạnh đó, tăng cường tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường; tự nguyện tham gia dịch vụ thu gom rác thải, không vứt rác bừa bãi, chung tay giữ gìn môi trường nông thôn xanh - sạch - đẹp.