Vẫn tồn tại nhiều sai phạm
Những năm gần đây, UBND tinh Ninh Bình cùng các cơ quan chức năng đã quan tâm nhiều hơn đến công tác bảo vệ môi trường trường trong khai thác khoáng sản; đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành nhằm tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước, hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, cá nhân, đặc biệt là các chủ đầu tư dự án khai thác khoáng sản thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của các tầng lóp nhân dân trong địa bàn tỉnh. Cùng với đó, công tác thanh tra, kiểm tra cũng được quan tâm thực hiện, nhằm kịp thời phát hiện và chấn chỉnh những tôn tại, sai phạm về bảo vệ môi trường của các tổ chức cá nhân liên quan đến hoạt động khoáng sản…
Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại, vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản và bảo vệ môi trường. Các hành vi vi phạm chủ yếu như: nhiều dự án đã khai thác khoáng sản trong thời gian dài nhưng chưa thực hiện đầy đủ các biện pháp, công trình bảo vệ môi trường theo yêu cầu của Báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt; việc quản lý và báo cáo quản lý chất thải nguy hại định kỳ hằng năm chưa thực hiện đầy đủ…
Bên cạnh đó, một số dự án khai thác khoáng sản vượt công suất với khối lượng lớn trong nhiều năm, dẫn đến các biện pháp, phương án bảo vệ môi trường đã thực hiện không đáp ứng được, nhưng chủ đầu tư không lập lại báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc không xin phép cơ quan phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường là vi phạm quy định Luật Bảo vệ môi trường và quy định của Chính phủ về bảo vệ môi trường.
Gần đây nhất, trong tháng 5/2022, qua kết quả thanh tra, kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Bình, tại 2 mỏ đá trên địa bàn huyện Nho Quan đó là mỏ đá của Công ty Cổ phần Đầu tư thương mại và Phát triển Thiên Tân và mỏ đá của Công ty TNHH An Thành Long xảy ra nhiều sai phạm.
Trong đó, mỏ đá của Công ty Cổ phần Đầu tư thương mại và Phát triển Thiên Tân có hành vi chuyển 10.011,6m2 đất trồng lúa nước sang đất phi nông nghiệp không được cơ quan có thẩm quyền cho phép; không có Giấy xác nhận hoàn thành công trình BVMT theo quy định.
Còn mỏ đá Công ty TNHH An Thành Long đã chuyển 18.617,1m2 đất bằng trồng cây hàng năm khác sang đất phi nông nghiệp (làm nhà xưởng, bãi thành phẩm) không được cơ quan có thẩm quyền cho phép; Không có Giấy xác nhận hoàn thành công trình BVMT theo quy định. Không thực hiện một trong các nội dung Báo cáo đánh giá tác động môi trường và yêu cầu trong Quyết định phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Tại huyện Yên Mô, mỏ đá Công ty TNHH Đầu tư phát triển Xuân Hiếu ở thôn Hảo Nho, xã Yên Lâm, huyện Yên Mô cũng xảy ra rất nhiều sai phạm. Theo nội dung kết luận thanh tra số 1334/KL-STNMT của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Bình ngày 20/6/2022, Công ty Xuân Hiếu đã lấn, chiếm 69.458,1 m2 đất tại khu vực nông thôn để làm bãi chứa sản phẩm, làm đường đi và xây dựng các hạng mục công trình như: kho chất thải nguy hại, nhà điều hành, nhà nghỉ công nhân, trạm điện, trạm nghiên, nhà vệ sinh, xưởng cơ khí…
Công ty này cũng không có Giấy xác nhận hoàn thành công trình bảo vệ môi trường theo quy định; thực hiện không đúng, không đầy đủ chương trình quan trắc chất thải năm 2021, 2022; chưa lắp đặt hệ thống camera giám sát tại kho chứa, nơi vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi mỏ, chưa lắp đặt trạm cân tại nơi vận chuyển khoáng sản nguyên khai ra khỏi mỏ để theo dõi lưu giữ thông tin…
Cương quyết xử lý
Chỉ trong thời gian ngắn qua kết quả thanh tra, kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Ninh Bình đã ra 2 Quyết định xử phạt đối với 2 mỏ đá trên địa bàn huyện Nho Quan với tổng số tiền 790 triệu đồng và mỏ đá của công ty Xuân Hiếu ở huyện Yên Mô với số tiền 370 triệu đồng.
Mới đây nhất, ngày 6/7/2022, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình có Văn bản số 298/UBND-VP3 yêu cầu các Sở Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Công Thương, Thanh tra tỉnh... và UBND các huyện, thành phố tăng cường phối hợp, nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực khoáng sản.
Theo đó, UBND tỉnh Ninh Bình giao Sở TN&MT chủ trì phối hợp với sở, ngành có liên quan và UBND các huyện, thành phố rà soát, tổng hợp các giấy phép thăm dò, giấy phép khai thác khoáng sản đã được cấp trên địa bàn tỉnh từ tháng 7/2011 đến hết năm 2021. Đối với giấy phép khai thác khoáng sản đã hết hạn: Tiến hành kiểm tra, kiên quyết xử lý theo quy định đối với tổ chức, cá nhân không lập Đề án đóng cửa mỏ khoáng sản, đồng thời yêu cầu tổ chức, cá nhân liên quan lập Đề án đóng cửa mỏ trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định.
Đối với Đề án đóng cửa mỏ đã được UBND cấp tỉnh phê duyệt, đã hoàn thành: Tiến hành kiểm tra, nghiệm thu, trình UBND tỉnh ban hành quyết định đóng cửa mỏ khoáng sản, bàn giao đất cho địa phương theo quy định, không để tình trạng giấy phép khai thác khoáng sản đã chấm dứt hiệu lực mà không lập Đề án đóng cửa mỏ, không thực hiện cải tạo, phục hồi môi trường, đóng cửa mỏ theo quy định.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh, thường xuyên đôn đốc, hưỡng dẫn các tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản thực hiện nghiêm nội dung giấy phép thăm dò khoáng sản, giấy phép khai thác khoáng sản, cương quyết xử lý các trường hợp vi phạm quy định. Tăng cường tuần tra, kiểm soát nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, xử lý nghiêm các trường hợp khai thác khoáng sản trái phép, nhất là đối với cát sỏi lòng sông, đất san lấp. Đồng thời kiểm tra, làm rõ trách nhiệm người đứng đầu chính quyền địa phương và cơ quan có liên quan để xử lý theo quy định.
UBND tỉnh Ninh Bình yêu cầu UBND các huyện, thành phố thực hiện nghiêm công tác quản lý Nhà nước về khoáng sản và bảo vệ môi trường trên địa bàn. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã, phường, thị trấn thường xuyên kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản, không để xảy ra tình trạng khai thác trái phép, khai thác không theo hồ sơ và giấy phép được duyệt; tự ý hạ cốt, san gạt khoáng sản trong khu vực thực hiện dự án, kịp thời phát hiện và xử lý hoặc kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý các vi phạm theo quy định của pháp luật.