Dự án xây dựng tuyến đường Đông-Tây có tổng mức đầu tư là 1.486 tỷ đồng với chiều dài 23km, trong đó phạm vi dự án trên địa bàn huyện Nho Quan có chiều dài 16,323km đi qua 5 xã là: Văn Phong, Văn Phương, Cúc Phương, Kỳ Phú, Phú Long; diện tích đất bị ảnh hưởng là 128,65 ha; số hộ gia đình bị ảnh hưởng là 843 hộ; số hộ có nhu cầu tái định cư là 131 hộ. Dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tạo động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Ninh Bình, đặc biệt là mở ra dư địa để thu hút đầu tư vào khu vực khó khăn ở Tam Điệp, Nho Quan.
Thông báo số 22 của Văn phòng UBND tỉnh Ninh Bình ngày 14/2/2023 nêu rõ, mặt bằng dự án xây dựng tuyến đường Đông - Tây mới bàn giao được 10,318 km xôi đỗ các đoạn chủ yếu là phần đất nông nghiệp. Còn khoảng 6 km chưa được bàn giao vướng mắc vào phần đất ở và tài sản trên đất.
Báo cáo của chủ đầu tư cũng chỉ ra, đến ngày 8/3, Hội đồng bồi thường hỗ trợ, GPMB huyện Nho Quan đã bàn giao được 13,64km/16,3km đất nông nghiệp thuộc các xã: Phú Long, Kỳ Phú, Cúc Phương, Văn Phương, Văn Phong. Tuy nhiên, trong phạm vi bàn giao còn vướng 3 tuyến đường điện dân sinh đi qua, thuộc xã Phú Long; 8 vị trí tài sản, vật kiến trúc thuộc xã Cúc Phương; 1 đường dây điện 35KV thuộc xã Văn Phương.
Đối với công tác kê khai kiểm đếm, đến nay được 607/607 hộ đất nông nghiệp (đạt 100%) và 264/264 hộ đất ở (đạt 100%). Ngày 6/3/2023, UBND huyện Nho Quan đã trình Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định, trình UBND tỉnh phê duyệt giá đất cụ thể (phần đất ở) làm căn cứ tính tiền bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư tuyến đường Đông - Tây, tỉnh Ninh Bình (giai đoạn 1) đoạn qua các xã Kỳ Phú, Cúc Phương, Văn Phong, Văn Phương, Phú Long. Đối với đất ở trong khu tái định cư, huyện đang phối hợp với đơn vị tư vấn triển khai xác định giá đất ở tại các khu tái định cư.
Theo đánh giá của UBND tỉnh Ninh Bình, đến cuối năm 2023 dự án xây dựng tuyến đường Đông - Tây sẽ thông xe kỹ thuật nhưng công tác GPMB trên địa bàn huyện Nho Quan rất chậm, chưa đáp ứng được yêu cầu.
Nguyên nhân là do Công tác kê khai, kiểm đếm chậm dẫn đến chưa xong phân loại các loại đất để đền bù, trong khi loại đất ở và tài sản trên đất có quy trình, thủ tục để thu hồi dài hơn đất nông nghiệp; công tác lựa chọn các vị trí để lập quy hoạch, hoàn thiện thủ tục đầu tư xây dựng các khu tái định cư chậm. Hiện, UBND tỉnh Ninh Bình mới phê duyệt được 1 dự án cơ sở hạ tầng khu tái định cư Văn Phương cho 17 hộ, còn lại 3 khu tái định cư chưa được phê duyệt... Công tác rà soát, thống kê các hạng mục công việc di chuyển hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án hiện chưa được thực hiện.
Để dự án đảm bảo triển khai đúng tiến độ, thông xe kỹ thuật vào cuối năm 2023 phải hoàn thành sớm việc GPMB bàn giao cho Chủ đầu tư. Do vậy, UBND tỉnh yêu cầu UBND huyện Nho Quan, các sở, ngành, chủ đầu tư và đề nghị Thường trực Huyện ủy Nho Quan tập trung thực hiện, chỉ đạo Hội đồng GPMB xây dựng lại kế hoạch, tiến độ chi tiết; tổ chức thực hiện hoàn thành bàn giao toàn bộ mặt bằng trên địa bàn huyện cho Chủ đầu tư trước ngày 30/5/2023.
Đồng thời, hoàn chỉnh thủ tục đầu tư và tổ chức triển khai thi công ngay các khu tái định cư. Phối hợp với chủ đầu tư và các đơn vị có liên quan xây dựng phương án hỗ trợ các hộ dân bị ảnh hưởng được thuê ở tạm khi Nhà nước thu hồi đất ở trong trường hợp chưa xây dựng xong khu tái định cư theo đúng quy định pháp luật; khẩn trường rà soát xác định rõ phạm vi đất bị ảnh hưởng đã giao để thực hiện Dự án khu du lịch sinh thái vui chơi giải trí hồ Đồng Chương; thực hiện di chuyển hạ tầng kỹ thuật ra ngoài phạm vi dự án, hoàn thành xong trước ngày 30/4/2023.
UBND tỉnh Ninh Bình giao Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn UBND huyện Nho Quan trả lời người dân về đề nghị hưởng chính sách 30% số tiền hỗ trợ GPMB đất 5% của UBND xã Kỳ Phú quản lý mà các hộ dân đang canh tác.
