Nhiều sai phạm tại Khu công nghiệp Bàu Xéo

Thực hiện Quyết định số 322 ngày 26/9/2018 của Tổng cục Quản lý đất đai về thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai trong công tác quản lý, sử dụng đất tại 2 khu, cụm công nghiệp: Cụm công nghiệp vật liệu xây dựng Tân An và Khu công nghiệp Bàu Xéo. Trên cơ sở Báo cáo kết quả thanh tra ngày 28/12/2018 của Đoàn Thanh tra, Tổng Cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai đã có Kết luận thanh tra số 01/KL-TCQLĐĐ ngày 29/1/2019 về thanh tra việc chấp hành pháp luật đất đai trong quản lý, sử dụng đất tại Khu công nghiệp Bàu Xéo, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai.

Theo đó, đối với Công ty Cổ phần Thống Nhất, Tổng cục đã chỉ ra, trong 2 năm 2017 và năm 2018, Công ty chưa báo cáo UBND tỉnh Đồng Nai, Tổng cục Quản lý đất đai về diện tích đất chưa cho thuê, cho thuê lại trong khu công nghiệp là thực hiện chưa nghiêm chỉnh quy định tại Điểm c Khoản 5 Điều 51 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP (được sửa đổi theo Khoản 36, Điều 2, Nghị định số 01/2017/NĐ-CP).

Đồng thời, Công ty chưa chuyển đủ số tiền bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, với số tiền là 7.929.104.574 đồng theo Quyết định số 1241/QĐ-UBND ngày 7/5/2015 và Quyết định số 1004/QĐ-UBND ngày 5/4/2016 của UBND huyện Trảng Bom ban hành về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư) là chưa thực hiện đúng quy định tại Điều 93 Luật Đất đai 2013 và Điểm d, Khoản 2, Điều 32 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP năm 2014 của Chính phủ quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

Ngoài ra, Công ty chưa thực hiện đầu tư đối với phần diện tích cây xanh cách ly tập trung tại khu vực phía Bắc của dự án, có diện tích khoảng 7,4 ha. Việc cho 2 Công ty thuê lại đất (Công ty TNHH Shing Mark ViNa và Công ty TNHH Pou Sung Việt Nam), với diện tích khoảng 300 ha từ năm 2004 đến năm 2007, khi chưa được Nhà nước cho thuê đất là thực hiện không đúng với quy định tại Khoản 4, Điều 5, Luật Đất đai năm 2003. Tuy vậy, UBND tỉnh Đồng Nai đã thực hiện truy thu tiền thuê đất đối với Công ty từ năm 2004 như trường hợp đã có quyết định cho thuê đất.

Cũng theo Tổng cục Quản lý đất đai, đối với cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai, việc lập, phê duyệt các phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (đối với các phương án được ký trước ngày 1/7/2014) chỉ có nội dung xác định mức bồi thường, hỗ trợ cho từng đối tượng bị thu hồi mà không nêu cụ thể phần bố trí tái định cư, giá đất tính thu tiền sử dụng đất tái định cư là chưa phù hợp với quy định tại Điểm 2, phần VI Thông tư số 116/2004/TT-BTC ngày 7/12/2004 của Bộ Tài chính và Điều 56 Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007, Điều 20 Thông tư số 14/2009/TT-BTNMT ngày 1/10/2009; các phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư (được ký sau ngày 1/7/2014) không có nội dung về việc bố trí tái định cư là chưa thực hiện đúng quy định tại Khoản 1, Điều 28, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP.

Công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại dự án còn chậm, cụ thể, đã có phương án bồi thường, hỗ trợ từ các năm 2004, 2005, 2006 nhưng đến thời điểm thanh tra, vẫn còn diện tích 18,88 ha đất chưa hoàn thành bồi thường, giải phóng mặt bằng (gồm: 13,48 ha đã được phê duyệt phương án bồi thường và 5,4 ha đã được UBND tỉnh phê duyệt phương án bồi thường tổng thể hiện nay đang đo đạc, kiểm đếm); phương án còn bị phê duyệt điều chỉnh lại nhiều lần (6 lần).

Đặc biệt, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Quyết định số 258/QĐ-UBND ngày 16/1/2008 và Quyết định số 3313/QĐ-UBND ngày 10/10/2008 về việc cho Công ty Cổ phần Thống Nhất thuê đất để đầu tư xây dựng kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp Bàu Xéo, trong đó, có nội dung về tính thời hạn sử dụng 50 năm kể từ ngày 29/12/2006 (theo Giấy chứng nhận đầu tư) và thời điểm tính tiền thuê đất từ ngày 8/1/2004 chưa phù hợp quy định tại Khoản 3, Điều 67 Luật Đất đai năm 2003 và Khoản 2, Điều 7 Nghị định số 142/2005/NĐ-CP ngày 14/11/2005 của Chính phủ về thu tiền thuê đất, thuê mặt nước…

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Tổng Cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai kiến nghị, đối với Công ty Cổ phần Thống Nhất cần liên hệ với các cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh Đồng Nai để lập thủ tục xin thuê đất và cấp Giấy chứng nhận đối với phần diện tích khoảng 19,13 ha đất đã giải phóng mặt bằng; với 21.173,0 m đã được cho thuê. Đồng thời, tiếp tục phối hợp với UBND huyện Trảng Bom để thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng dứt điểm đối với phần diện tích còn lại tại dự án; chuyển tiền bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Trảng Bom để thực hiện chi trả cho các hộ dân có đất bị thu hồi theo quy định của pháp luật…

Đối với UBND tỉnh Đồng Nai, Tổng cục kiến nghị, chỉ đạo cơ quan TN&MT cấp tỉnh và cấp huyện kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong việc thực hiện trình tự, thủ tục về giao đất, cho thuê đất, cấp Giấy chứng nhận còn để xảy ra các tồn tại, vi phạm.

Tổng cục cũng kiến nghị, UBND tỉnh chỉ đạo UBND Trảng Bom hoàn thành giải quyết dứt điểm việc bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích còn lại tại dự án; phối hợp với cơ quan chuyên môn của tỉnh kiểm tra, xử lý dứt điểm đơn thư, khiếu kiện của người dân liên quan đến việc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại dự án.

Ngoài ra, chỉ đạo cơ quan chuyên môn của tỉnh, thực hiện việc kiểm tra, thanh tra và xử lý đối với trường hợp thuê đất, thuê lại đất trong Khu công nghiệp nhưng không đưa đất vào sử dụng (Công ty TNHH Ô tô Bắc Quang và Công ty TNHH Hua Chi Việt Nam).