Trước đó, ngày 3/9/2017, ông Nguyễn Lâm Sơn (trú tại xóm 13, xã Thanh Hà, huyện Thanh Chương) bất ngờ phát hiện một con rùa lớn dọc ven đường. Sau đó ông đã bắt về nhà và hôm sau phóng sinh ở một ngôi đền gần nhà.
Cán bộ VQG Pù Mát tiếp nhận rùa quý hiếm |
Đến ngày 22/9/2017, người dân xóm Minh Đường, xã Thanh Tùng lại tiếp tục bắt được một cá thể rùa có ngoại hình, cân nặng tương tự. Nhiều khả năng đây chính là con rùa đã được ông Sơn phóng sinh trước đó. Người dân dự định thả rùa ra sông Lam, cách làng khoảng 500m, nhưng sợ rùa bị bắt và có thể gặp rủi ro, nên đã trao đổi với chính quyền địa phương, mời cơ quan kiểm lâm tiếp nhận và gửi “cụ rùa” về với rừng Quốc gia Pù Mát, địa chỉ ở huyện Con Cuông.
Ngày 28/9/2017, đại diện hạt Kiểm lâm huyện Thanh Chương và cán bộ Vườn Quốc gia Pù Mát đã về làm việc với người dân xóm Minh Đường và chính quyền xã Thanh Tùng để nhận bàn giao “cụ rùa” về với rừng Pù Mát.
Con rùa được đưa vào nuôi dưỡng tại Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã của VQG Pù Mát |
Theo lãnh đạo VQG Pù Mát thì đây là loài rùa răng, có tên khoa học là Heosemys annandalii, một loài rùa trong họ Emydidae (rùa đầm). Loài này được Boulenger mô tả khoa học đầu tiên năm 1903. Chúng là một loài rùa lớn nguồn gốc từ Đông Nam Á. Những con rùa này sống thủy sinh và có thể có kích thước lớn tới hơn 51 cm, có thể nặng tới hơn 20 kg.
Đây là loài được liệt kê trong sách đỏ của Thế giới (IUCN) ở mức độ nguy cấp (Endangered, viết tắt EN) khi nó phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên rất cao trong một tương lai rất gần. Và thuộc nhóm II theo Công ước về buôn bán Quốc tế các loài động thực vật hoang dã nguy cấp (CITES). Trong sách đỏ Việt Nam, rùa răng được xếp ở mức độ V (Vulnerable), tức là sẽ nguy cấp (có thể bị đe doạ tuyệt chủng). Dù chúng có trong sách đỏ, tuy nhiên đã có thể nhân nuôi một số nơi.
Nơi phân bố chính của chúng ở vùng đồng bằng Nam Bộ, loài rùa này cũng có ở Lào, Campuchia, Thái Lan và Malaysia. Ở Nghệ An lần đầu tiên phát hiện loại rùa này.
Phạm Tuân