Liên Hợp Quốc: Kêu gọi giải quyết ô nhiễm rác thải nhựa bằng hiệp ước toàn cầu

Rác thải nhựa đang bủa vây trên toàn cầu là rác thải nhựa khó tái chế, chậm phân hủy, chi phí đốt và chôn lấp cao. Tình trạng rác thải nhựa trên thế giới đã lên đến mức báo động, gây mối đe dọa cho các loài động vật hoang dã và làm ô nhiễm chuỗi thức ăn.

Theo các nghiên cứu khoa học, mỗi năm có khoảng 11 triệu tấn rác nhựa thải ra đại dương và con số này dự kiến sẽ tăng gấp 3 lần vào năm 2040 nếu không giảm sản xuất và sử dụng đồ nhựa dùng 1 lần như chai đựng đồ uống, bao bì đóng gói và túi đựng hàng chợ.

Sản lượng nhựa trên toàn cầu đang tăng trưởng với tốc độ chóng mặt và được dự báo sẽ tăng gấp 2 lần trong 20 năm tới. Con số này là mối đe dọa lớn liên quan đến biến đổi khí hậu, do phần lớn nhựa đều có nguồn gốc từ nhiên liệu hóa thạch.

Lượng lớn rác thải nhựa trôi dạt vào bờ cảng ở Port Moresby, Papua New Guinea. Ảnh: Reuters

Từ ngày 28/2 đến ngày 2/3, Kỳ họp Hội đồng Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEA) sẽ diễn ra dưới hình thức trực tiếp và trực tuyến tại trụ sở Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) ở Nairobi, Kenya.

Phiên họp nhằm đưa ra các điều khoản mở rộng cho một thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm rác thải nhựa và thành lập một ủy ban đàm phán liên chính phủ (INC) để điều phối quá trình tiến tới thỏa thuận cuối cùng. Nếu các quốc gia thành viên đạt được sự thống nhất về một khuôn khổ cơ bản, INC sẽ dành ít nhất 2 năm đàm phán một hiệp ước cuối cùng để các nước tham gia ký kết.

Hiệp ước toàn cầu về ô nhiễm rác thải nhựa có thể đưa ra những nội dung như: giới hạn về sản lượng nhựa, cam kết của các nước thành viên về loại bỏ đồ nhựa sử dụng một lần và khó tái chế, cũng như các mục tiêu về tăng tỷ lệ thu gom và tái chế rác thải nhựa. Tuy vậy, một vấn đề quan trọng là các điều khoản trong thỏa thuận sẽ là tự nguyện hay ràng buộc về mặt pháp lý đối với các bên tham gia ký kết.

Theo một nghiên cứu của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF) được công bố trong tháng này, nếu LHQ không thể đạt được một thỏa thuận để ngăn chặn ô nhiễm nhựa, thế giới có thể sẽ phải trải qua những thiệt hại sinh thái trên diện rộng trong những thập kỷ tới, khiến một số loài sinh vật biển có nguy cơ tuyệt chủng và tàn phá nghiêm trọng các hệ sinh thái nhạy cảm như rạn san hô và rừng ngập mặn.