Theo thống kê của UBND xã Cát Chánh, từ năm 2017 đến tháng 7.2018, trên địa bàn xã phát sinh mới 11 trường hợp chiếm dụng nhiều diện tích đất tại KKT Nhơn Hội - nằm ven hành lang tỉnh lộ 639, thuộc địa phận thôn Phú Hậu - xây dựng công trình trái phép. Trong đó, hầu hết các trường hợp vi phạm là người dân ở thôn Huỳnh Giản Bắc (xã Phước Hòa, huyện Tuy Phước); một số trường hợp khác ở thôn Phú Hậu và TP Quy Nhơn. Mỗi trường hợp vi phạm thường chiếm dụng từ 40m2 - 50m2 đất, sau đó rào chắn, xây dựng móng nhà hoặc nhà cấp 4 để “xí” phần.
Qua khảo sát chúng tôi được biết, hiện nay, tại khu vực giáp ranh giữa thôn Phú Hậu và thôn Huỳnh Giản Bắc, một “khu dân cư” sầm uất với gần 30 căn nhà đã được hình thành; trong đó, hầu hết các căn nhà nằm trên địa phận thôn Phú Hậu. Đáng nói, tất cả các trường hợp này đều lấn chiếm đất thuộc phạm vi KKT Nhơn Hội, sau đó xây dựng công trình nhà ở trái phép; thời gian thực hiện khoảng từ năm 2014 đến nay.
Được biết, sau khi phát hiện các trường hợp vi phạm, chính quyền 2 xã Phước Hòa và Cát Chánh lập biên bản, đình chỉ xây dựng công trình, xử phạt vi phạm hành chính và buộc tháo dỡ. Tuy nhiên, từ năm 2014 đến nay, tất cả các trường hợp vi phạm đều không tự nguyện tháo dỡ; còn chính quyền địa phương và ngành chức năng liên quan chưa thực hiện biện pháp cưỡng chế. Đây là nguyên nhân khiến tình trạng lấn chiếm đất, xây nhà trái phép trong phạm vi KKT Nhơn Hội ngày càng “nóng”.
Một cán bộ phụ trách địa chính - nông nghiệp - xây dựng và môi trường xã Cát Chánh, cho biết: Các trường hợp vi phạm thường xây dựng nhà vào ngày thứ 7, chủ nhật nên địa phương khó phát hiện, ngăn chặn; mặt khác, đa số người vi phạm thuộc dân Huỳnh Giản Bắc nên càng khó xử lý. Có trường hợp, khi phát hiện lực lượng chức năng tới kiểm tra thì “bỏ của chạy lấy người” nên UBND xã chỉ lập biên bản hiện trường.
Còn ông Võ Thành Hải, Chủ tịch UBND xã Cát Chánh, thẳng thắn: “UBND xã vô cùng “đau đầu” trước thực trạng trên; chúng tôi không đủ thẩm quyền, lực lượng, phương tiện để tổ chức cưỡng chế. Mặt khác, địa phương cũng không có thời gian và con người để có thể túc trực giữ đất 24/24 giờ. Để xử lý dứt điểm tình trạng này, rất cần sự vào cuộc quyết liệt của UBND huyện Phù Cát, huyện Tuy Phước và Ban Quản lý KKT tỉnh”.
Cũng theo ông Hải, UBND xã Cát Chánh đã có văn bản báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo của UBND huyện Phù Cát để xử lý các trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, đến đầu tháng 8.2018, xã Cát Chánh chưa nhận được hướng giải quyết cụ thể từ UBND huyện Phù Cát.
Trong khi đó, trao đổi qua điện thoại, ông Ngô Văn Tổng - Phó Trưởng ban Thường trực Ban Quản lý KKT tỉnh Bình Định, cho biết: Ban Quản lý KKT tỉnh đã có văn bản báo cáo cho UBND tỉnh về tình trạng lấn chiếm đất, xây dựng công trình trái phép dọc tuyến tỉnh lộ 639 (thuộc phạm vi đất KKT Nhơn Hội). UBND tỉnh đã ban hành văn bản chỉ đạo UBND các huyện Tuy Phước, Phù Cát và ngành chức năng liên quan kiểm tra, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm.
Có thể thấy, với thực trạng hiện nay, việc các căn nhà xây dựng trái phép tiếp tục “mọc” trong phạm vi đất thuộc KKT Nhơn Hội là điều khó tránh khỏi. Do đó, việc xử lý không còn là “chuyện riêng” của một xã, một huyện mà cần sự phối hợp đồng bộ của các địa phương, ban, ngành liên quan. Như vậy mới mong xử lý triệt để; tránh tình trạng các trường hợp vi phạm tiếp tục tăng, gây khó khăn trong việc xử lý về sau.