Khai thác sử dụng khoáng sản tại Bà Rịa - Vũng Tàu: Nguồn lực giảm nghèo bền vững

Đa dạng nguồn khoáng sản

Bà Rịa - Vũng Tàu là một trong những địa phương có nhiều loại khoáng sản như dầu mỏ và khoáng sản để làm vật liệu xây dựng. Nguồn tài nguyên dầu mỏ có trữ lượng lớn đã đưa địa phương phát triển thành một trong những trung tâm khai thác và chế biến dầu khí lớn nhất cả nước. Khoáng sản để làm vật liệu xây dựng cũng khá đa dạng, bao gồm: đá ốp lát, đá xây dựng, phụ gia xi măng, sét gạch ngói, than bùn, cát xây dựng... được phân bố ở hầu hết địa bàn của tỉnh. 

Ông Nguyễn Văn Hải - Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết: Thời gian qua, để thực hiện tốt các công tác quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên khoáng sản, ngoài việc tham mưu UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu ban hành nhiều chính sách pháp luật về tài nguyên khoáng sản, Sở TN&MT còn tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng và các địa phương đánh giá lại trữ lượng tại các mỏ, trên cơ sở đó xác định lại tổng nguồn, tổng nhu cầu để lập quy hoạch mới phù hợp, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, góp phần giảm nghèo bền vững.

Xử lý nghiêm các trường hợp khai thác khoáng sản vượt độ sâu, ngoài ranh cấp phép gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân địa phương

Cụ thể, theo Quy hoạch tài nguyên khoáng sản giai đoạn 2016 - 2020, tầm nhìn đến năm 2030, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có 60 khu vực quy hoạch khoáng sản với tổng diện tích 1.704,52ha, trữ lượng 305.050.000m3 và 242.000 tấn than bùn. Tuy nhiên, qua kết quả rà soát Quy hoạch, tỉnh đã loại bỏ 18 khu vực với diện tích 411,08ha do khai thác hết trữ lượng và nhiều mỏ không còn phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; bổ sung thêm vào Quy hoạch 4 khu vực với diện tích 257,6ha. Như vậy, tổng điểm mỏ dự kiến Quy hoạch cho giai đoạn tới sẽ là 46 khu vực với tổng diện tích 1.501,04ha, trữ lượng 363.387.424m3.

Hiện nay, toàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu có 30 giấy phép khai thác khoáng sản còn hiệu lực với tổng diện tích 600ha, trữ lượng 79.072.402m3; 5 trường hợp giấy phép khai thác khoáng sản hết hiệu lực hiện đang làm thủ tục gia hạn, cấp lại giấy phép, trong đó, có 4 trường hợp khai thác đá xây dựng có nhu cầu gia hạn, cấp lại giấy phép khai thác mới với tổng diện tích 89,69ha, trữ lượng 4.092.400m3, công suất khai thác 1.200.000m3/năm và 1 trường hợp gia hạn khai thác cát xây dựng.

Yêu cầu tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản có trách nhiệm thực hiện các nghĩa vụ theo Luật Khoáng sản để hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội

Khai thác, sử dụng hợp lý 

Ông Nguyễn Văn Hải - Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nhận định: Thời gian qua, công tác quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên khoáng sản đã được các cấp, các ngành tỉnh quan tâm chú trọng chỉ đạo thực hiện và đạt nhiều kết quả tích cực, từ đó, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh. Trong đó, nhiều khu vực có cát xây dựng, vật liệu san lấp và đá chẻ đã được đưa vào quy hoạch nhằm từng bước đáp ứng nhu cầu về vật liệu xây dựng ở địa phương. Tuy nhiên, hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn vẫn còn một số tồn tại, hạn chế nhất định, như: tình trạng khai thác trái phép khoáng sản vật liệu xây dựng thông thường hoặc các mỏ khai thác không bảo đảm an toàn và bảo vệ môi trường vẫn còn xảy ra, gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân địa phương.

Thời gian tới, để công tác quản lý được tốt hơn, nhất là quy hoạch và sử dụng tài nguyên khoáng sản theo đúng mục đích; lập lại trật tự trong khai thác, vận chuyển và tiêu thụ khoáng sản vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn, đáp ứng nhu cầu phục vụ các công trình trọng điểm quốc gia, nhu cầu xây dựng của người dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, hướng đến mục tiêu giảm nghèo bền vững, ngoài việc thực hiện các nhiệm vụ được giao, Sở TN&MT tiếp tục phối hợp với các sở, ngành liên quan và UBND các huyện, thị, thành phố tăng cường thanh, kiểm tra hoạt động khoáng sản để kịp thời phát hiện sai phạm của các tổ chức, cá nhân. Trong đó, đặc biệt quan tâm đến các hành vi khai thác vượt độ sâu, ngoài ranh cấp phép, ngoài ranh thuê đất và kiểm soát sản lượng khai thác.

Chỉ tính trong 3 năm gần đây, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã thu tiền cấp quyền khai thác tài nguyên khoáng sản với tổng số tiền hơn 167 tỷ đồng. Nguồn thu từ cấp quyền khai thác khoáng sản đã góp phần quan trọng để phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; đồng thời, tạo việc làm, cải thiện thu nhập cho người dân địa phương nơi có khoáng sản được khai thác.

Đồng thời, Sở TN&MT sẽ phối hợp với địa phương nơi có khoáng sản được khai thác, yêu cầu các đơn vị khai thác phải thực hiện các nghĩa vụ theo Luật Khoáng sản để hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội theo quy định của pháp luật. Cụ thể, các đơn vị, tổ chức, cá nhân khai thác khoáng sản có trách nhiệm, hỗ trợ chi phí đầu tư nâng cấp, duy tu, xây dựng hạ tầng kỹ thuật sử dụng trong khai thác khoáng sản và xây dựng công trình phúc lợi cho địa phương theo quy định pháp luật; kết hợp khai thác với xây dựng hạ tầng kỹ thuật, bảo vệ, phục hồi môi trường theo dự án đầu tư khai thác khoáng sản; ưu tiên sử dụng lao động địa phương vào khai thác khoáng sản và các dịch vụ có liên quan; cùng với chính quyền địa phương bảo đảm việc chuyển đổi nghề nghiệp cho người dân có đất bị thu hồi để khai thác khoáng sản.

Bên cạnh đó, Sở TN&MT sẽ tập trung hoàn thiện và trình phê duyệt quy chế hoạt động của Ban Chỉ đạo đấu giá quyền khai thác khoáng sản, phương án đấu giá mẫu quyền khai thác khoáng sản và tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản theo kế hoạch; phối hợp với các sở, ngành có liên quan và các địa phương tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản đến toàn thể cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của mỗi cá nhân, tổ chức trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh.