Phá đá như “phá nhà”?
Người dân ở thôn Túy Sơn, phản ánh: Công ty TNHH Xây dựng Tổng hợp Kim Thành (gọi tắt là Công ty Kim Thành) được UBND tỉnh cấp phép khai thác mỏ đá làm vật liệu xây dựng vào năm 2016. Thời gian đầu, công ty thực hiện khá đảm bảo các quy định trong quá trình khai thác, chế biến đá. Tuy nhiên, từ giữa năm 2016 đến nay, công ty luôn có động thái cho nổ mìn công suất lớn để khai thác đá, gây rung chấn mạnh khiến hàng loạt ngôi nhà của người dân bị rạn, nứt. Chưa kể, bụi phát sinh từ hoạt động xay nghiền đá, khiến môi trường không khí trở nên ô nhiễm trầm trọng. Ngoài ra, trong quá trình vận chuyển, xe chở đá, sạn che chắn không kỹ lưỡng khiến vật liệu rơi vãi xuống đường, gây mất ATGT cũng xảy ra thường xuyên. Tuy nhiên, lãnh đạo công ty không có động thái chấn chỉnh, khắc phục, khiến người dân bức xúc.
Ngôi nhà của bà Ngô Thị Mưa, 53 tuổi, ở xóm 3, thôn Túy Sơn chỉ cách mỏ đá Công ty Kim Thành chừng 300m nên thường bị bụi đá bao trùm mỗi khi công ty xay nghiền đá. Nhưng bất an, sợ hãi nhất của gia đình bà Mưa chính là khi công ty cho nổ mìn phá đá. Tiếng mìn nổ chát chúa vang lên nhiều lần khiến bà và gia đình thót tim vì ngỡ vừa bị “giặc đánh bom”. Mỗi lần như vậy, bà Mưa đều ghi chép rất cụ thể trên mỗi tờ lịch bloc để làm bằng chứng tố giác khi công ty có ý chối bỏ. “Mỏ đá này thường nổ mìn vào buổi trưa và buổi chiều. Mỗi lúc mìn nổ tôi đều cảm nhận rất rõ ngôi nhà bị rung lắc. Có hôm họ nổ mìn lớn tới nỗi, chén ly trên bàn rơi tỏm xuống đất”, bà Mưa kể lại.
Chung cảnh ngộ còn có gia đình chị Phạm Thị Thu Thúy. Chỉ tay vào vết nứt toác khá lớn trên vách tường của ngôi nhà, chị Thúy nói như khóc: “Tôi xây xong ngôi nhà này vào năm 2016 với số tiền hơn 200 triệu đồng. Gia đình ở chưa được bao lâu thì đến nay, ngôi nhà đã bị nứt nhiều nơi. Cứ nổ mìn lớn kiểu này thì chẳng biết nhà sập lúc nào”.
Chúng tôi ghi nhận, ngôi nhà cấp 4 của chị Thúy xuất hiện nhiều vết nứt lớn. Có chỗ đút lọt cả chiếc đũa, khe sáng từ bên ngoài rọi thẳng vào bên trong. Chị Thúy kể rằng, mỗi lần nghe chuông báo động sắp nổ mìn thì chị phải bế con ra khỏi nhà để lánh nạn. Ông Nguyễn Nam Hà, Chủ tịch UBND xã Hoài Sơn, xác nhận: “Có khoảng 60 hộ dân ở thôn Túy Sơn chịu ảnh hưởng bởi hoạt động nổ mìn khai thác đá cũng như bụi bặm phát sinh trong quá trình xay nghiền tại mỏ đá của Công ty Kim Thành”.
Rút giấy phép hoạt động nếu tiếp tục vi phạm?
Theo UBND xã Hoài Sơn, Công ty Kim Thành có đầy đủ hồ sơ pháp lý về hoạt động khai thác mỏ đá tại địa phương. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, công ty luôn để xảy ra những tồn tại gây ảnh hưởng đến đời sống dân sinh của người dân trong vùng. Nhất là tiếng nổ mìn quá lớn, bụi bặm và để vật liệu rơi vãi trên đường trong quá trình vận chuyển. Những tồn tại này, người dân đã nhiều lần phản ánh tại các cuộc tiếp xúc cử tri. UBND xã cũng mời lãnh đạo công ty đến làm việc, phía công ty hứa khắc phục nhưng chỉ được một thời gian ngắn mọi chuyện lại “u như kỹ”.
Trao đổi với PV về vấn đề này, ông Hồ Hưởng, Trưởng phòng Phòng TN&MT huyện Hoài Nhơn, cho rằng: Ngày 22/8/2019, UBND xã Hoài Sơn phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Hoài Nhơn và các đơn vị chức năng của tỉnh đã tổ chức đối thoại với người dân xung quanh những hạn chế phát sinh trong quá trình hoạt động khai thác của mỏ đá của Công ty Kim Thành. Tại đây, lãnh đạo công ty này cũng thừa nhận những thiếu sót trong quá trình hoạt động, đồng thời hứa sẽ khắc phục triệt để những tồn tại trong thời gian tới. Sau khi đối thoại, người dân bước đầu đã chấp thuận những cam kết từ phía công ty đưa ra.
“Hiện nay, địa phương vẫn đang giám sát việc khắc phục từ phía Công ty Kim Thành. Trường hợp công ty vẫn tiếp tục vi phạm, phòng sẽ báo cáo UBND huyện kiến nghị lên Sở TN&MT Bình Định để tham mưu, đề xuất UBND tỉnh xem xét xử lý theo quy định, kể cả thu hồi giấy phép hoạt động”, ông Hưởng khẳng định.
