Hệ thống y tế vững mạnh bảo vệ con người trước biến đổi khí hậu

Hệ thống y tế linh hoạt thích ứng với khí hậu

Một trung tâm y tế cộng đồng bị ngập lụt và mất điện trong một cơn bão nghiêm trọng và không thể cung cấp dịch vụ chăm sóc sản khoa thiết yếu cũng như điều trị cho những người bị thương. Một công nhân nông nghiệp bị say nắng, nhưng không thể được điều trị y tế và cứu sống nếu không được tiếp cận với bảo hiểm y tế và chăm sóc ngoại trú. Một hệ thống y tế quốc gia bị quá tải bởi đợt bùng phát dịch tả sau một trận lụt nhận thấy rất ít khả năng tập trung vào các cuộc khủng hoảng sức khỏe khác.

Những kịch bản này chỉ là một vài ví dụ về nhiều tác động mà ngành y tế phải đối mặt khi ngành này ngày càng phải đương đầu với thời tiết khắc nghiệt, dịch bệnh, tình trạng di dời, suy thoái kinh tế và sự cố cơ sở hạ tầng do biến đổi khí hậu gây ra. Khi những cú sốc này xảy ra, các dịch vụ quan trọng có thể bị cản trở ngay khi mọi người cần chúng nhất - làm tăng rủi ro, dẫn đến nhiều bệnh tật hơn và nhiều người thiệt mạng hơn.

Các hệ thống y tế thích ứng với khí hậu có thể dự đoán, ứng phó, đối phó, phục hồi và thích nghi với các cú sốc và căng thẳng liên quan đến khí hậu, nhằm mang lại những cải thiện bền vững về sức khỏe người dân, bất chấp khí hậu không ổn định.

Việc xây dựng và bảo trì cơ sở hạ tầng y tế công cộng có thể là chiến lược quan trọng nhất, hiệu quả về chi phí và cần thiết nhất cho các hệ thống chăm sóc sức khỏe để thích ứng với biến đổi khí hậu. Cơ sở hạ tầng được xây dựng nhằm giảm thiểu tính dễ bị tổn thương, cho phép các hệ thống chăm sóc sức khỏe hoạt động như dự định khi phải đối mặt với các tác nhân gây căng thẳng và cú sốc khí hậu trước mắt và lâu dài.

Điều này bao gồm cả cơ sở hạ tầng chăm sóc sức khỏe (như hệ thống kiểm soát lũ lụt, điều hòa không khí, máy phát điện...), cũng như cơ sở hạ tầng công cộng hỗ trợ các hệ thống chăm sóc sức khỏe và cộng đồng khỏe mạnh (như hệ thống nước và vệ sinh, phòng thí nghiệm, đường tiếp cận…).

Ủng hộ lời kêu gọi về bảo hiểm y tế toàn cầu

Bên cạnh việc xây dựng và bảo trì cơ sở hạ tầng y tế công cộng, cũng cần quan tâm đến bảo hiểm y tế toàn cầu (còn gọi là bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân). Việc tiếp cận các dịch vụ y tế và thông tin như một quyền cơ bản của con người là điều quan trọng, nhưng chúng ta vẫn còn lâu mới đạt được bảo hiểm y tế toàn cầu. 30% dân số toàn cầu vẫn không thể tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu và gần 2 tỷ người phải đối mặt với chi tiêu y tế nghèo nàn - với những tác động không tương xứng đến những người ở những nơi dễ bị tổn thương nhất.

Trong khi những người không có bảo hiểm y tế toàn cầu phải đối mặt với những rào cản lớn hơn trong việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc tổng thể, việc cung cấp dịch vụ có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi các hiểm họa khí hậu ngay cả ở những khu vực có dịch vụ chăm sóc sức khỏe tiên tiến, dễ tiếp cận và giá cả phải chăng. Các hệ thống chăm sóc sức khỏe phổ quát có khả năng chống chịu khí hậu là một yêu cầu cốt lõi để đạt được sự bảo vệ công bằng và có ý nghĩa đối với sức khỏe.

Bảo hiểm y tế toàn cầu là một lựa chọn chính trị và xã hội, và WHO đang kêu gọi sự lãnh đạo chính trị mạnh mẽ và sự ủng hộ của cộng đồng cho #HealthForAll. Văn phòng Khí hậu và Sức khỏe chung của WMO - WHO ủng hộ các lời kêu gọi của WHO về Bảo hiểm y tế toàn cầu như một bước quan trọng để bảo vệ tất cả người dân khỏi những tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu.

Về các dịch vụ khí hậu, WMO đang dẫn đầu trách nhiệm đảm bảo rằng mọi người trên Trái đất được bảo vệ bởi các cảnh báo sớm trong 5 năm tới - nghĩa là tất cả các hệ thống y tế sẽ có đủ thời gian để chuẩn bị cho các mối nguy hiểm sắp xảy ra - thông qua sáng kiến Cảnh báo sớm cho tất cả mọi người.

Tăng cường các hệ thống y tế, bao gồm cả các cơ sở chăm sóc sức khỏe là một phần quan trọng trong kế hoạch thích ứng với y tế và nên được đưa vào Kế hoạch quốc gia thích ứng với y tế của mỗi nước. Đồng thời, hành động giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu là rất cần thiết để giảm bớt gánh nặng liên quan đến khí hậu đối với các hệ thống y tế.

Ngoài việc xây dựng các hệ thống chăm sóc sức khỏe thích ứng với khí hậu, chúng ta phải tận dụng mọi cơ hội để giảm phát thải từ lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, vừa đưa các hệ thống y tế đi theo lộ trình phát triển thông minh với khí hậu, vừa gắn kết ngành với các mục tiêu khí hậu toàn cầu.