Hà Tĩnh: "Nóng" chuyện thủy điện Hố Hô xả lũ

Trước vấn đề đặc biệt được dư luận quan tâm, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương đã thành lập đoàn kiểm tra đột xuất hoạt động xả lũ tại thủy điện Hố Hô.

Mưa lớn, thủy điện Hố Hô xả lũ đã nhấn chìm hàng ngàn ngôi nhà tại Hà Tĩnh

Ngày 17/10, đoàn công tác Bộ Tài nguyên và Môi trường do Phó Cục trưởng Cục quản lý tài nguyên nước Châu Trần Vĩnh làm trưởng đoàn đã tiếp cận Nhà máy Thủy điện Hố Hô.

Quá trình làm việc Đoàn công tác tiến hành khảo sát hiện trường, nghiên cứu hồ sơ tài liệu và làm việc với đơn vị quản lý công trình nhằm kiểm tra việc chấp hành pháp luật trong quản lý, vận hành nhà máy; kiểm tra thực nghiệm các công trình hạ du nhà máy thủy điện.

Báo cáo với đoàn công tác, đại diện nhà máy thủy điện Hố Hô, ông Vũ Mạnh Hùng - Giám đốc nhà máy, cho biết: Trong 4 ngày (từ 13/10 – 16/10), thủy điện Hố Hô liên tục xả nước. Mức xả cao nhất vào 18h30" ngày 14/10 là 1.843m³/s (bằng với lưu lượng nước về). Cũng từ thời điểm đó đến 3h ngày 15/10, cả 3 cửa van xả hết công suất, lưu lượng thấp nhất 720m³/s. Đến sáng17/10, lưu lượng xả còn 150m³/s. Ông Vũ Mạnh Hùng khẳng định với đoàn công tác rằng đã xả lũ đúng quy trình và đã có thông báo trước khi xã lũ.

Ông Lê Ngọc Huấn - Chủ tịch UBND huyện Hương Khê rất bức xúc cho biết không nhận được thông báo xả lũ của nhà máy thủy điện Hố Hô

Trong khi đó, ông Lê Ngọc Huấn - Chủ tịch UBND huyện Hương Khê bức xúc, cho biết: “Thủy điện xả lũ quá gấp, người dân không kịp trở tay. Bản thân là Trưởng ban phòng chống lụt bão huyện nhưng tôi không nhận được thông báo xả lũ của nhà máy thủy điện…”.

Được biết, một trong những vấn đề được chất vấn, đoàn công tác yêu cầu nhà máy thủy điện Hố Hô phải làm rõ là nguyên tắc để mở hết cửa van, việc đảm bảo an toàn công trình trước mùa lũ; chế độ thông tin, báo cáo; phương án điều hòa nguồn nước, dự báo sau quan trắc. Đến ngày 18/10, đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ sớm có những kết luận bước đầu  về vụ việc.

Liên quan đến vụ việc, ngày 18/10, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng cũng đã có mặt tài vùng tâm lũ trực tiếp chỉ đạo, cùng đoàn công tác tiếp tục làm việc với lãnh đạo Nhà máy Thủy điện Hố Hô, huyện Hương Khê và các xã bị ảnh hưởng.

Trước đó, Tổng cục Năng lượng - Bộ Công Thương do ông Đỗ Đức Quân (Phó Tổng Cục trưởng) làm trưởng đoàn cũng đã có buổi tiếp xúc, làm việc với nhà máy. Tuy nhiên, những tài liệu phục vụ công tác kiểm tra tại thời điểm làm việc phía nhà máy chưa được đáp ứng đầy đủ.

Thủy điện Hố Hô xả lũ

Về phía địa phương huyện Hương Khê, mặc dù là địa phương chịu ảnh hưởng trực tiếp, tuy nhiên, lãnh đạo địa phương không được biết cuộc làm việc của Bộ Công thương với nhà máy thủy điện. Ông Lê Ngọc Huấn - Chủ tịch UBND huyện Hương Khê đã phải tự tìm đến, tham gia cuộc họp và  hết sức bức xúc.

Đáng ngạc nhiên, những chất vấn tại cuộc làm việc đều được lãnh đạo công ty thủy điện Hố Hô trả lời quy trình vận hành xã lũ đều đảm bảo. “Ngoài thông báo bằng văn bản, chúng tôi còn gửi email cho các cơ quan tỉnh. Các cuộc điện thoại thông báo đều được ghi chép đầy đủ”, đại diện nhà máy cho hay.

Do ảnh hưởng của đợt mưa lũ kéo dài từ ngày 12/10 đến ngày 15 tháng 10 gây ngập lụt tại nhiều địa phương trên địa bàn Hà Tĩnh, trong đó huyện Hương Khê là địa phương gánh chịu hậu quả nặng nề nhất. Theo phản ánh của chính quyền và người dân nơi đây, một trong những nguyên nhân khiến địa phương đang phải gánh chịu là do thủy điện Hố Hô xã lũ bất ngờ, lưu lượng xã quá lớn vào đúng thời gian cao điểm của mưa lũ(14/10) nên không kịp trở tay.

Lãnh đạo công ty thủy điện Hố Hô phủ nhận việc xã lũ gây ngập lụt - Ảnh: Trần Tuấn

Trước đó, ngày 15/10, sau khi đi thị sát tình hình lũ lụt ở Hương Khê, nghe lãnh đạo huyện báo cáo, ông Đặng Quốc Khánh - Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh đã trực tiếp đến nhà máy kiểm tra, xuống tận vùng ngập lụt để thị sát và nghe người dân bức xúc tố nhà máy thủy điện xã lũ quá nhanh. Chủ tịch tỉnh Hà Tĩnh khẳng định, nhà máy thủy điện Hố Hô xả lũ với lưu lượng từ 500 m3/s - 1.800 m3/s trong lúc mưa lũ lớn, lại thiếu thông tin đầy đủ kịp thời cho địa phương đã khiến người dân hạ du không kịp trở tay.

Thống kê sơ bộ của Ban chỉ huy PCLBTT và TKCN Hà Tĩnh, mưa lũ đã làm 93 xã, phường, trong đó có 24.158 hộ bị ngập. Riêng địa bàn huyện Hương Khê chịu hậu quả nặng nề nhất (do ảnh hưởng của mưa lớn héo dài, kèm theo thủy điện xã lũ), có hơn 10 nghìn hộ bị ngập, nước lũ cuốn trôi bốn nhà kiên cố, một nhà kiên cố phải di dời khẩn cấp; diện tích lúa mùa bị ngập 200ha, 400 ha bưởi Phúc Trạch bị ảnh hưởng; trên 1000 tấn lúa hư hỏng; hơn 400 con gia súc, 40.000 con gia cầm bị lũ cuốn trôi…các công trình giao thông, thủy lợi, trường học, trụ sở làm việc bị ngập sâu, hư hỏng.

Nhiều diện tích đất hoa màu bị cuốn theo dòng nước thủy điện

Ngày 17/10, Văn phòng Chính phủ cũng đã truyền tải ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ: Tài nguyên và Môi trường, Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và các địa phương tổ chức thanh tra, kiểm tra việc vận hành xả lũ của các hồ chứa thủy điện trong đợt mưa lũ vừa qua (trong đó có việc xả lũ của hồ thủy điện Hố Hô trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh).

Bài và ảnh: Đức Cảnh