Hà Tĩnh: Dự án xử lý rác thải thi công “rùa bò”, người dân bức xúc

Qua tìm hiểu được biết, mỗi ngày toàn huyện Vũ Quang phát thải 14 tấn rác, ngoài số ít rác được phân loại xử lý tại nguồn thì phần lớn đang được xử lý tại bãi chôn lấp chính ở thị trấn Vũ Quang và xử lý cục bộ tại 4 trạm trung chuyển ở xã: Quang Thọ, Hương Minh, Đức Lĩnh và Ân Phú. Rác thải dồn ứ, xử lý chưa đạt tiêu chuẩn đang gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường.

Trước thực trạng đó, 9/11/2020, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có quyết định 3780/QĐ-UBND phê duyệt đề án xây dựng khu xử lý rác thải sinh hoạt theo công nghệ lò đốt tại thôn Hương Hoà, xã Đức Hương, huyện Vũ Quang. Dự án được triển khai trên diện tích 34.000 m2; công suất xử lý 10 tấn rác/ngày; tổng mức đầu tư gần 15 tỷ đồng từ nguồn ngân sách và chủ đầu tư huy động từ các nguồn vốn hợp pháp khác, do UBND xã Đức Hương làm chủ đầu tư.

Theo quyết định 3780/QĐ- UBND của UBND tỉnh Hà Tĩnh, công trình được khởi công vào cuối tháng 12/2020 và dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong tháng 5/2021. Với mục tiêu, khi nhà máy đi vào hoạt động sẽ xử lý toàn bộ rác thải ở Vũ Quang, đồng thời đóng cửa các khu xử lý rác thải tạm thời, trạm trung chuyển để đảm bảo vệ sinh môi trường.

Tuy nhiên, sau những vướng mắc về giải phóng mặt bằng, dự án phải điều chỉnh thời gian hoàn thiện đến 30/12/2021 và tiếp tục gia hạn đến cuối tháng 6/2022. Đến nay, sau nhiều lần gia hạn thời gian thi công nhưng dự án mới chỉ hoàn thiện mặt bằng.

Ông Đặng Thế Anh- Đại diện Công ty Cổ phần đầu tư và Xây dựng quốc tế (đơn vị thi công) thừa nhận: “Dù đã huy động công nhân, máy móc, phương tiện, đẩy nhanh san lấp mặt bằng xây dựng nhà máy thế nhưng do nhiều yếu tố nên đã không đáp ứng được yêu cầu về tiến độ đề ra. Trong đó, quá trình triển khai thời tiết không thuận lợi, việc tập kết vật liệu gặp nhiều khó khăn cũng là một trong những nguyên nhân”.

Đại diện chủ đầu tư, ông Lê Văn Lợi - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Đức Hương, huyện Vũ Quang cho biết : “Địa phương được giao triển khai xây dựng nhà máy xử lý rác thải của huyện nằm trên địa bàn. Mặc dù địa chúng tôi liên tục đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ nhưng đến thời điểm này chưa đảm bảo được yêu cầu đề ra, với khối lượng đã thi công có thể khẳng định công trình không thể hoàn thành xong trước tháng 6/2022”.

Được đánh giá là dự án hết sức quan trọng, góp phần hoàn thiện tiêu chí môi trường của huyện Vũ Quang, địa phương vừa được công nhận huyện đạt chuẩn NTM. Vậy nhưng, việc triển khai chậm tiến độ đang khiến công trình xử lý rác thải bằng công nghệ lò đốt tại xã Đức Hương trở thành “điểm nghẽn” về môi trường tại huyện miền núi này.

Hiện nay, các điểm tập kết rác tạm thời trên địa bàn huyện gần như quá tải. Phần lớn rác đang được xử lý bằng việc đốt thủ công và chôn lấp tùy tiện. Khói bụi, ô nhiễm nguồn nước đang khiến cho người dân ở những khu vực xung quanh lo lắng.

Ông Lê Văn Khởi- Tổ trưởng tổ dân phố 6, Thị trấn Vũ Quang, huyện Vũ Quang, bức xúc: “Không chỉ ảnh hưởng bởi việc đốt và chôn lấp mà hiện nay công tác giám sát các điểm tập kết rác ở bãi tạm trên địa bàn cũng hết sức hời hợt. Ngoài hợp tác xã môi trường của thị trấn còn có khá nhiều người dân và các đơn vị khác đưa rác đến tập kết ở đây”.

Điều đáng nói là rác đổ tùy tiện, không được đưa vào bãi tập kết mà vứt ngỗn ngang trên các tuyến đường dân sinh. Việc làm này không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn có nguy cơ phát tán dịch bệnh .

Theo đại diện của chính quyền địa phương phản ánh, hiện nay bãi xử lý rác thải của thị trấn Vũ Quang đã xuống cấp khá nghiêm trọng. Ngoài ra, lượng rác tập kết sau 6 năm đi vào hoạt động cũng khá lớn khiến cho việc đảm bảo môi trường ở khu vực này đang là bài toán hóc búa.

Được biết, từ năm 2018, thực hiện phong trào xây dựng nông thôn mới, bãi rác ở thị trấn Vũ Quang đã nhận hỗ trợ tập kết rác cho xã Thọ Điền. Thế nhưng do vấn đề về môi trường và sự phản đối của người dân nên hiện nay thị trấn đã không đồng ý.

Tương tự, tại xã Đức Lĩnh, điểm tập kết rác tạm nhưng gần như rác thải đều được xử lý tại chổ. Chôn lấp, thậm chí là đốt đang là cách mà địa phương này thực hiện để đối phó với tình trạng ùn ứ rác thải trên địa bàn. Việc làm này khiến cho môi trường ô nhiễm, người dân nhiều lần phản ánh nhưng với thực trạng hiện nay thì chính quyền cũng chưa tìm ra cách xử lý nào hiệu quả hơn.

Thiếu điểm xử lý rác thải tập trung khiến cho rác thải tại các địa phương trên địa bàn huyện Vũ Quang  bị ùn ứ, sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng. Đặc biệt là những dịp lễ tết lượng rác phát sinh khá lớn.

Trước áp lực đó, huyện Vũ Quang đã đẩy mạnh phong trào phân loại rác tại nguồn. Theo báo cáo của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Vũ Quang, trên địa bàn đã có tới 90% hộ dân tham gia phân loại rác tại nguồn, 90% giỏ rác được cấp tới các hộ. Làm tốt phân loại xử lý rác thải tại nguồn đã góp phần làm cho lượng rác phải vận chuyển, xử lý giảm xuống chỉ còn ½ tổng lượng phát sinh.

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa- Trưởng Phòng TN&MT huyện Vũ Quang, cho biết: “Việc phân loại, xử lý rác tại nguồn được xem là biện pháp hiệu quả. Tuy nhiên, về lâu dài phải có cơ sở xử lý rác thải tập trung mới có thể đảm bảo được vấn đề môi trường trên địa bàn, phong trào xây dựng nông thôn mới được nâng cao”.

Sớm hoàn thiện và đưa nhà máy xử lý rác thải tập trung đi vào hoạt động cần được xem là nhiệm vụ cấp bách của huyện Vũ Quang, đáp ứng mong muốn của người dân. Để làm được điều này ngoài sự chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy chính quyền địa phương, cần có một tinh thần đầy trách nhiệm của đơn vị thi công.