Hà Nội: Khiếu nại, tố cáo chủ yếu liên quan tới đất đai, giải phóng mặt bằng

Tại Báo cáo số 437/BC-UBND ngày 21/11/2023 về tình hình tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo trên địa bàn thành phố năm 2023 vừa qua, UBND TP Hà Nội cho biết, trong năm 2023, toàn thành phố đã tiếp nhận và thụ lý theo thẩm quyền 4079 vụ khiếu nại, tố cáo (tăng 21,3% so với năm 2022); đã giải quyết 2517 vụ (gồm 1615 vụ khiếu nại, 902 vụ tố cáo), đạt tỷ lệ 61,7%.

Số vụ việc còn lại đang trong thời hạn giải quyết theo quy định pháp luật, cụ thể các xã, phường, thị trấn đã tiếp nhận và thụ lý 388 vụ (gồm 229 vụ khiếu nại, 159 vụ tố cáo) và đã kết luận, giải quyết được 282 vụ (gồm 164 vụ khiếu nại, 118 vụ tố cáo); các quận, huyện, thị xã đã tiếp nhận và thụ lý 2938 vụ (gồm 1922 vụ khiếu nại, 1016 vụ tố cáo) và đã kết luận, giải quyết được 1686 vụ (gồm 1097 vụ khiếu nại, 589 vụ tố cáo); các sở, ngành đã tiếp nhận và thụ lý 170 vụ (gồm 104 vụ khiếu nại, 66 vụ tố cáo) và đã kết luận, giải quyết được 142 vụ (gồm 94 vụ khiếu nại, 48 vụ tố cáo).

Chủ tịch UBND thành phố đã giao thanh tra thành phố xem xét, kết luận 583 vụ khiếu nại, tố cáo (khiếu nại là 373 vụ, tố cáo là 210 vụ); thẩm tra, rà soát 495 vụ việc. Thanh tra thành phố đã tham mưu, giải quyết được 407 vụ khiếu nại, tố cáo (khiếu nại là 260 vụ, tố cáo là 147 vụ) và hoàn thành, báo cáo UBND thành phố 445 vụ việc thẩm tra, rà soát.

Kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo cho thấy: vụ việc khiếu nại đúng là 49 vụ (chiếm 3%); khiếu nại sai là 1.330 vụ (chiếm 82,4%); khiếu nại đúng một phần là 89 vụ (chiếm 5,5%); rút đơn khiếu nại là 147 vụ (chiếm 9,1%); tố cáo đúng là 83 vụ (chiếm 9,2%); tố cáo sai là 654 vụ (chiếm 72,5%); tố cáo đúng một phần là 165 vụ (chiếm 18,3%).

Qua việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, cơ quan chức năng đã kiến nghị xử lý hành chính 9 tổ chức, 67 cá nhân để xảy ra sai phạm.

Về kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo của các đoàn đông người, trong năm 2023, các cơ quan hành chính của thành phố đã tiếp 75 lượt đoàn đông người với 37 vụ việc khiếu nại, tố cáo (từ 10 người trở lên), tăng 20 vụ việc so với năm 2022. Nội dung khiếu nại tố cáo chủ yếu liên quan đến việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giao đất dịch vụ, đầu tư trái phiếu và chuyển đổi mô hình, xây dựng một số chợ.

Về công tác xử lý đơn, các cơ quan hành chính của thành phố đã tiếp nhận và xử lý 44.440 đơn các loại gồm: 7058 đơn khiếu nại; 4226 đơn tố cáo và 33.156 đơn kiến nghị, phản ánh, dân nguyện. Trong đó có nhiều đơn trùng, đơn nặc danh, đơn không đủ điều kiện thụ lý. Nội dung khiếu nại, tố cáo chủ yếu liên quan đến lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, giải phóng mặt bằng …

Bên cạnh những kết quả tích cực đã đạt được trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo thì UBND thành phố cũng thẳng thắn thừa nhận những hạn chế, khuyết điểm. Cụ thể, tại một số đơn vị, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền còn chưa quyết liệt chỉ đạo nhằm giải quyết dứt điểm vụ việc ngay từ khi phát sinh, ngay tại cơ sở. Một số vụ việc khiếu nại, tố cáo giải quyết còn chậm, thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, các cấp có thẩm quyền trong quá trình giải quyết dẫn đến việc người dân tiếp tục gửi đơn khiếu nại, tố cáo vượt cấp.

Việc tổ chức thực hiện các quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận giải quyết tố cáo có hiệu lực pháp luật ở một số địa phương còn chậm, còn thiếu kiên quyết gây phát sinh khiếu nại, tố cáo, bức xúc. Một số quận, huyện và sở, ngành chưa thực hiện nghiêm túc chế độ báo cáo về công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật về tiếp công dân, giải quyết tố cáo đến các xã, phường, thị trấn, đến trực tiếp người thực hiện quyền khiếu nại, quyền tố cáo vẫn còn hạn chế.

Nguyên nhân dẫn tới tình trạng này ngoài tính chất khó khăn, phức tạp của công việc thì một số cơ quan, đơn vị chưa thực sự quan tâm và thực hiện đầy đủ trách nhiệm của mình trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; thiếu kiểm tra đôn đốc việc thực hiện của cán bộ dưới quyền dẫn đến để một số vụ việc giải quyết kéo dài. Một số đơn vị chưa quan tâm đến việc kiện toàn, hoàn thiện bộ phận, cán bộ chuyên môn làm công tác tham mưu giải quyết khiếu nại tố cáo, cụ thể là chưa coi trọng tính kế thừa, phát triển và đào tạo cán bộ.

Bên cạnh đó, công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành trong việc giải quyết khiếu nại tố cáo có lúc còn chưa kịp thời, nên đã ảnh hưởng nhất định đến chất lượng và tiến độ giải quyết. Ngoài ra, nhận thức của một số người dân về khiếu nại tố cáo còn hạn chế, còn có hiện tượng bị lôi kéo khiếu nại tố cáo đông người, vượt cấp.