Câu hỏi của bạn Báo Tài nguyên & Môi trường tư vấn như sau:
Theo quy định tại Điều 167 Luật Đất đai 2013, hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải thực hiện công chứng hoặc chứng thực. Căn cứ Khoản 1 Điều 40 Luật Công chứng năm 2014, hồ sơ yêu cầu công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất gồm: Phiếu yêu cầu công chứng: Có thông tin về họ tên, địa chỉ người yêu cầu công chứng kèm theo nội dung yêu cầu công chứng cùng danh mục gửi kèm theo yêu cầu công chứng; Hợp đồng mua bán đất (dự thảo - nếu có); Giấy tờ tuỳ thân của người yêu cầu công chứng (bản sao); Giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng... về nhà, đất là đối tượng công chứng mua bán: Sổ đỏ hoặc sổ hồng hoặc biên bản bàn giao chung cư...; Giấy tờ khác có liên quan (bản sao).
Tuy nhiên, hiện nay, không có văn bản pháp luật nào định nghĩa cụ thể cũng như liệt kê giấy tờ tuỳ thân mà chỉ nêu loại giấy tờ nào là giấy tờ tuỳ thân. Có thể kể đến:
- Chứng minh nhân dân theo Điều 1 Nghị định 05/1999/NĐ-CP là một trong những loại giấy tờ tuỳ thân của công dân. Trong đó, bao gồm các đặc điểm riêng biệt về một cá nhân: Số CMND, họ tên khai sinh, giới tính, ngày tháng năm sinh, nguyên quán, nơi thường trú...
- Căn cước công dân (CCCD): Hiện nay, tại nước ta, nhiều người đã sử dụng Căn cước công dân (CCCD) thay thế cho CMND khi CMND hết hạn, bị mất, hư hỏng... Đặc biệt là việc thay đổi từ CMND hoặc CCCD mã vạch lên CCCD gắn chip thời gian qua.
Căn cứ Khoản 1 Điều 20 Luật Căn cước công dân, thẻ CCCD là giấy tờ tuỳ thân của công dân Việt Nam để thực hiện các giao dịch trên lãnh thổ Việt Nam.
- Hộ chiếu: Theo Khoản 3 Điều 2 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam, hộ chiếu là giấy tờ dùng để công dân Việt Nam sử dụng để chứng minh quốc tịch và nhân thân...
Như vậy, giấy tờ tùy thân là một trong những loại giấy tờ bắt buộc phải có trong hồ sơ công chứng nhưng theo quy định này không yêu cầu bắt buộc phải là CMND hay CCCD hay bất kỳ loại giấy tờ cụ thể nào.
Do đó, có thể sử dụng CMND, CCCD hoặc hộ chiếu để thực hiện công chứng hợp đồng mua bán đất. Đồng nghĩa, CMND không phải là giấy tờ bắt buộc phải sử dụng khi công chứng mua bán đất mà có thể được thay thế bằng CCCD hoặc hộ chiếu hoặc giấy tờ tuỳ thân khác.
Ngoài ra, theo quy định về các trường hợp vô hiệu của hợp đồng, giao dịch nêu tại Điều 123, Điều 124, Điều 125, Điều 126, Điều 127, Điều 128, Điều 129, Điều 130, Điều 408 Bộ luật Dân sự năm 2015, không có trường hợp vô hiệu nào do dùng CMND hết hạn sử dụng.
Do đó, bạn có thể sử dụng CMND hết hạn hoặc bất kỳ một loại giấy tờ tùy thân nào khác để công chứng hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất.
