Giải phóng nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế - xã hội

59/63 địa phương ban hành các văn bản quy định chi tiết Luật Đất đai

Sau gần 3 năm tổng kết thi hành, xây dựng Dự thảo, lấy ý kiến nhân dân và các cơ quan, tổ chức trên toàn quốc; trải qua quá trình phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị thận trọng, kỹ lưỡng, khoa học, từ sớm, từ xa, với nỗ lực và quyết tâm rất cao của các cơ quan của Chính phủ, Quốc hội, bộ ngành, địa phương và các cơ quan, tổ chức hữu quan; huy động mọi nguồn lực với tinh thần thực sự cầu thị, lắng nghe, dân chủ; tranh thủ tối đa trí tuệ, đóng góp của các chuyên gia, các nhà khoa học, cộng đồng doanh nghiệp, cử tri và nhân dân cả nước, Luật Đất đai đã được hoàn thiện và được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5 ngày 18/1/2024.

Ngay sau đó, với mục tiêu sớm triển khai những nội dung chính sách mới mang tính đột phá của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng; theo đó, quyết nghị Luật Đất đai có hiệu lực từ ngày 1/8/2024, sớm 5 tháng so với dự kiến.

Theo Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân, sau 4 tháng triển khai thi hành Luật Đất đai, với các quy định mới của Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành, bước đầu cho thấy các chính sách mới đã mang lại hiệu quả như việc thực hiện quyền của người sử dụng đất, công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, xác định giá đất, cấp Giấy chứng nhận… đã tạo được sự đồng thuận của đa số người dân, cộng đồng doanh nghiệp và sự thống nhất của các cơ quan từ Trung ương đến địa phương, góp phần giải phóng nguồn lực đất đai cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Để thực hiện được việc này, Chính phủ, các bộ, ngành đã nỗ lực xây dựng, ban hành cơ bản đầy đủ các Văn bản hướng dẫn Luật. Đến nay, Chính phủ đã ban hành 10 nghị định, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 1 quyết định, 7 thông tư của Bộ trưởng các Bộ: Tài nguyên và Môi trường, Tài chính và Nội vụ. Tuy nhiên, việc ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành Luật và các nghị định còn chậm.

Một trong những nội dung ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, do Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến trình bày tại phiên khai mạc kỳ họp vào ngày 21/10 vừa qua, đó là: Cử tri và nhân dân vui mừng khi Luật Nhà ở năm 2023, Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023, Luật Đất đai năm 2024 và các nghị định hướng dẫn thi hành luật đã chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1/8/2024 với nhiều quy định mới, có tác động trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế, người Việt Nam định cư ở nước ngoài. Tuy nhiên, vẫn còn một số địa phương chưa kịp thời ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo thẩm quyền và một số vướng mắc chưa được tháo gỡ.

Để đưa Luật Đất đai vào cuộc sống, từ tháng 3/2024 đến nay, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều công điện yêu cầu các địa phương đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản quy định đầy đủ các nội dung được giao quy định chi tiết trong Luật Đất đai và các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai. Chuẩn bị các điều kiện để tổ chức thi hành Luật Đất đai có hiệu quả tại địa phương; bố trí nguồn nhân lực, kinh phí, xây dựng cơ sở dữ liệu, ban hành các định mức kinh tế - kỹ thuật, đơn giá sản phẩm... Tiếp tục đẩy mạnh công tác tập huấn, tuyên truyền, phổ biến rộng rãi, thường xuyên, liên tục đến tất cả các cấp, các ngành, người dân, doanh nghiệp để tạo sự đồng thuận, thống nhất trong nhận thức và tổ chức thực hiện.

Thực hiện những chỉ đạo này, các địa phương cũng đã tập trung nguồn lực để xây dựng các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai và các Nghị định. Tính đến ngày 23/12/2024, đã có 59/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã hoàn thành việc ban hành các văn bản quy định chi tiết Luật Đất đai.

Đối với các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật, nhiều tỉnh, thành phố cũng đã hoàn thành việc ban hành các văn bản có ảnh hưởng trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp như các văn bản liên quan đến bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; thực hiện thủ tục hành chính về đất đai: thủ tục thực hiện quyền của người sử dụng đất, đăng ký cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất; thực hiện chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số...

Cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị

Hải Dương là một trong những địa phương đầu tiên ban hành đầy đủ 20/20 nội dung quy định chi tiết Luật Đất đai. Để thực hiện được công việc này, Sở TN&MT Hải Dương cho biết, Sở đã chủ động rà soát, tham mưu HĐND, UBND tỉnh ban hành kế hoạch để triển khai thực hiện trên nguyên tắc rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm và thời gian thực hiện.

Với sự vào cuộc quyết liệt, quyết tâm chính trị của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, với vai trò trung tâm, là đầu mối trong công tác tham mưu xây dựng, hoàn thiện các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai, các Nghị định hướng dẫn thi hành, Sở đã tích cực, chủ động phối hợp các sở, ngành, UBND cấp huyện rà soát, thành lập các Tổ soạn thảo văn bản, phân công rõ việc đến từng thành viên, quán triệt để tham mưu các quy định có tính khả thi, phù hợp thực tiễn, giải quyết được các vấn đề thực tiễn đặt ra…

Tại các Hội nghị phổ biến và các buổi làm việc với các địa phương về Luật Đất đai 2024, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân đều đề nghị các địa phương tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, tập trung nguồn lực, khắc phục khó khăn, nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu để tập trung xây dựng, ban hành đầy đủ, kịp thời các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai thuộc thẩm quyền; đồng thời, đẩy mạnh công tác tập huấn, tuyên truyền, phổ biến rộng rãi, thường xuyên, liên tục đến tất cả các cấp, các ngành, người dân, doanh nghiệp để đảm bảo cơ sở pháp lý và tạo sự đồng thuận, thống nhất trong nhận thức và tổ chức thực hiện

Tại Hội nghị tổng kết ngành TN&MT năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đỗ Đức Duy khẳng định, chưa có bộ Luật nào như Luật Đất đai mà Bộ TN&MT đã tổ chức gần 50 đoàn công tác do Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Minh Ngân, lãnh đạo các đơn vị đất đai đi từng địa phương để phổ biến, quán triệt thi hành Luật. Do đó, Bộ rất mong các địa phương, các sở nghiên cứu, ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn thi hành Luật và các nghị định.

Có thể nói, việc ban hành đầy đủ hành lang pháp lý không chỉ tạo thuận lợi cho công tác quản lý nhà nước, thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, mà còn giúp nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm của các bên liên quan trong việc quản lý và sử dụng đất. Ngoài ra, các văn bản hướng dẫn cụ thể sẽ đảm bảo tính thống nhất trong việc áp dụng Luật Đất đai 2024 trên cả nước giúp ngăn chặn tình trạng áp dụng Luật một cách khác nhau giữa các địa phương, tạo ra một môi trường pháp lý ổn định và đáng tin cậy cho tất cả các đối tượng liên quan. Từ đó tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho việc quản lý và sử dụng đất đai, giúp người dân và doanh nghiệp hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững.