Đấu giá quyền khai thác khoáng sản: Tăng hiệu quả quản lý từ góc nhìn Bình Định

Từ năm 2016 đến nay, tỉnh Bình Định có tổng cộng 51 mỏ vật liệu xây dựng (VLXD) đưa ra đấu giá, trong đó đã đấu giá thành công 44 mỏ với tổng số tiền trúng đấu giá là 53,825 tỷ đồng. Hoạt động đấu giá đã tạo nguồn cung VLXD cho các dự án phục vụ phát triển kinh tế - xã hội ngoài nguồn vốn ngân sách nhà nước. Đồng thời, cung cấp cho một số công trình sử dụng vốn ngân sách, bảo đảm theo tiến độ chung của dự án. Ngoài ra, đấu giá quyền khai khoáng sản đã làm giảm hẳn hiện tượng khai thác khoáng sản trái phép ở một số địa phương.

Bổ sung tiêu chí xét chọn hồ sơ tham gia đấu giá quyền khai thác khoáng sản

Theo ông Trương Bá Vinh - Trưởng phòng Tài nguyên khoáng sản (Sở TN&MT tỉnh Bình Định), nhằm tăng hiệu quả quản lý tài nguyên, tránh đầu cơ vật liệu, UBND tỉnh đã chỉ đạo xây dựng bổ sung tiêu chí đấu giá quyền khai thác khoáng sản. Thời gian qua, Sở TN&MT đã yêu cầu các doanh nghiệp tham gia đấu giá phải cam kết bằng văn bản việc khai thác, sử dụng khoáng sản.

Đối với các mỏ đất, mỏ cát xây dựng, yêu cầu doanh nghiệp cam kết khai thác khoáng sản trong thời hạn không quá 2 năm kể từ ngày cấp phép; không xem xét gia hạn giấy phép khai thác khoáng sản khi quá thời gian khai thác; cam kết sử dụng khoáng sản phục vụ các dự án, công trình trên địa bàn tỉnh. Đồng thời cam kết khai thác tuân thủ đúng quy định pháp luật về khoáng sản theo dự án đầu tư, hồ sơ thiết kế và đánh giá tác động môi trường. Đối với các mỏ sét, yêu cầu cam kết phục vụ nguyên liệu nhà máy sản xuất gạch đã được cơ quan có thẩm quyền cho phép đầu tư trên địa bàn tỉnh.

Ngoài ra, trong thành phần hồ sơ bán ra và nộp tham gia đấu giá của các doanh nghiệp phải có ít nhất 3 cam kết: Cam kết khi trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản thực hiện đúng yêu cầu của cơ quan nhà nước đưa ra mời đấu giá; Cam kết sau khi trúng đấu giá tự thỏa thuận bồi thường, giải phóng mặt bằng, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng (nếu có); Cam kết hoàn trả chi phí thăm dò (đối với các mỏ đã thăm dò).

“Về công tác hậu kiểm, tỉnh đã tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra sau cấp phép. Hằng năm, Sở TN&MT xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, Cục Khoáng sản Việt Nam cũng tăng cường công tác kiểm tra, nhằm kịp thời phát hiện sai sót, hướng dẫn, điều chỉnh, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm hoặc vi phạm nhiều lần”, ông Trương Bá Vinh khẳng định.

Không để khoáng sản làm VLXD không rõ nguồn gốc “lọt” vào công trình

Để hoạt động khai thác khoáng sản dần đi vào nền nếp, thời gian qua, UBND tỉnh Bình Định đã có nhiều chỉ đạo liên quan đến tăng cường công tác giám sát trên địa bàn. Ngoài yêu cầu các sở, ngành và địa phương thường xuyên kiểm tra sản lượng khai thác tại các mỏ; tỉnh Bình Định cũng chủ động ngăn chặn khai thác trái phép, vượt phép bằng việc kiểm soát nghiêm nguồn gốc khoáng sản làm vật liệu đầu vào tại các công trình đầu tư công.

Theo đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tuấn Thanh yêu cầu các Ban quản lý dự án của tỉnh (chủ đầu tư) công trình có sử dụng mỏ vật liệu tăng cường thẩm tra nguồn gốc các loại khoáng sản làm VLXD sử dụng cho các công trình xây dựng bằng nguồn vốn ngân sách ngay từ ban đầu đến khi kết thúc công trình và thanh quyết toán. Không thanh, quyết toán đối với khối lượng khoáng sản không rõ nguồn gốc, không có các chứng từ chứng minh nguồn gốc hợp pháp; nếu thực hiện không đúng phải chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước Chủ tịch UBND tỉnh.

Đồng thời, chỉ đạo khẩn trương hoàn thành hệ thống camera thông minh (có chức năng đếm tổng số lượt xe, lưu và truyền số liệu), thiết bị quẹt thẻ xe ra vào khu vực khai thác và xe vận chuyển khoáng sản VLXD thi công công trình. Thực hiện nghiêm biện pháp kiểm đếm, giám sát số lượng xe vận chuyển, khối lượng khai thác VLXD thi công công trình, đảm bảo việc sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng đúng theo mục đích, đúng mỏ, đúng cự ly vận chuyển phục vụ thi công công trình, dự án đã được UBND tỉnh chấp thuận. Định kỳ vào ngày thứ sáu hàng tuần, gửi báo cáo số liệu cập nhật cụ thể nhu cầu khối lượng khoáng sản VLXD của dự án, trữ lượng đã được cấp có thẩm quyền cấp phép, khối lượng đã khai thác, khối lượng còn thiếu...

“Giám đốc các Ban Quản lý dự án chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh và trước pháp luật nếu để xảy ra tình trạng khai thác, vận chuyển, sử dụng khối lượng không đúng mục đích, gây thất thoát nguồn tài nguyên, tăng chi phí cho các công trình đầu tư công”, ông Nguyễn Tuấn Thanh nhấn mạnh.

Đối với Sở TN&MT, Phó Chủ tịch UBND tỉnh giao trách nhiệm thông báo, yêu cầu, hướng dẫn các doanh nghiệp được cấp phép thực hiện các quy định pháp luật. Trong đó, khẩn trương, nghiêm túc triển khai kết nối camera tại khu vực mỏ đến các cơ quan chức năng, lắp đặt trạm cân, Bảng thông tin tại khu vực mỏ, bao gồm: tên doanh nghiệp, số giấy phép, thời hạn giấy phép, công suất khai thác, sơ đồ vị trí khu vực mỏ, tên công trình đang thi công; gắn các bảng hiệu trên các thiết bị vận chuyển, khai thác đất (tên doanh nghiệp, tên công trình thi công, tên mỏ khai thác...) để người dân, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng giám sát việc khai thác, vận chuyển đúng quy định…