Đánh giá thực trạng và khả năng ứng dụng viễn thám tại Lào Cai

Tiếp và làm việc với Đoàn có Phó Giám đốc Sở TN&MT Lào Cai Nguyễn Thị Vi Huế cùng đại diện Lãnh đạo và chuyên viên các phòng, đơn vị thuộc Sở.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lào Cai Nguyễn Thị Vi Huế cho biết, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành Quyết định số 04/2019/QĐ-UBND quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Chi cục Quản lý đất đai tỉnh Lào Cai, trong đó tham mưu cho Sở TN&MT thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đo đạc, bản đồ và viễn thám trên địa bàn tỉnh.

Phó Giám đốc Sở TN&MT Lào Cai Nguyễn Thị Vi Huế báo cáo tại buổi làm việc

Theo đó, đối với lĩnh vực viễn thám, từ ngày 19/2/2019, Phòng Đo đạc, Bản đồ và Viễn thám thực hiện sát nhập vào Chi cục Quản lý đất đai thực hiện chức năng chủ trì tổng hợp nhu cầu khai thác, sử dụng dữ liệu viễn thám của địa phương; đề xuất việc mua, trao đổi dữ liệu viễn thám trong nước và quốc tế trình Chủ tịch UBND tỉnh quyết định; quản lý, lưu trữ, bổ sung, cập nhật, công bố dữ liệu viễn thám và xây dựng CSDL của địa phương để cung cấp cho các cơ quan, tổ chức và các nhân theo quy định của pháp luật.

Đối với công tác xây dựng nhu cầu sử dụng dữ liệu ảnh viễn thám thuộc phạm vi quản lý, hàng năm, theo hướng dẫn của Cục Viễn thám quốc gia, Sở TN&MT đều có văn bản gửi các Sở, ngành, địa phương tổng hợp nhu cầu thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám để phục vụ khai thác thực hiện các chương trình, đề án, dự án trong các lĩnh vực chuyên môn như: Điều tra cơ bản, quan tắc, giám sát tài nguyên môi trường, tìm kiếm cứu nạn cứu hộ, phòng chống thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm mục đích phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh.

Tuy nhiên, việc thực hiện các chương trình, đề án, dự án do các Sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố làm chủ đầu tư chủ yếu sử dụng nguồn tài liệu bản đồ địa chính các tỷ lệ để tổ chức thực hiện. Mặt khác, các đơn vị, địa phương chưa thấy được tính ưu việt trong việc ứng dụng, sử dụng sản phẩm viễn thám để phục vụ nhiệm vụ chuyên môn, đồng thời, cần bố trí nguồn kinh phí để mua dữ liệu ảnh viễn thám để sử dụng như dữ liệu viễn thám, các sản phẩm viễn thám khác. Do đó, những năm qua, tỉnh Lào Cai chưa đề nghị nhu cầu thu nhận dữ liệu ảnh viễn thám để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Về kế hoạch triển khai Chiến lược phát triển viễn thám, Sở TN&MT đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Kế hoạch thực hiện “Chiến lược phát triển viễn thám tỉnh Lào Cai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2040”, trong đó, giai đoạn từ nay đến năm 2030, Sở TN&MT sẽ kiện toàn cơ quan, cán bộ đầu mối giúp UBND tỉnh trong công tác quản lý Nhà nước đối với lĩnh vực viễn thám tại địa phương; đầu tư xây dựng các hệ thống thu nhận dữ liệu viễn thám phục vụ thu nhận nhanh và chính xác các thông tin bề mặt Trái đất, đồng thời, triển khai đồng bộ các giải pháp trong việc ứng dụng công nghệ viễn thám tại địa phương; phấn đấu làm chủ công nghệ trong quản lý, ứng dụng và phát triển công nghệ viễn thám; cập nhật thường xuyên cơ sở dữ liệu viễn thám tại địa phương theo phân cấp.

Đặc biệt là ứng dụng rộng rãi công nghệ viễn thám trong các ngành, lĩnh vực theo nhu cầu nhiệm vụ phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; xây dựng kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực viễn thám có trình độ chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng nhu cầu quản lý, ứng dụng và phát triển công nghệ viễn thám;…

Bên cạnh đó, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Lào Cai Nguyễn Thị Vi Huế cũng nêu ra một số khó khăn trong thực hiện các nhiệm vụ quản lý về viễn thám ở cấp địa phương, nguồn nhân lực hạn chế, không có trang thiết bị, máy móc và công nghệ; ...

Cục trưởng Cục Viễn thám quốc gia Nguyễn Quốc Khánh phát biểu tại buổi làm việc

Tại buổi làm việc, Cục trưởng Cục Viễn thám quốc gia Nguyễn Quốc Khánh đã thông báo một số nhiệm vụ quản lý Nhà nước và ứng dụng viễn thám mà Cục đang triển khai, một số yêu cầu đặt ra trong công tác quản lý và ứng dụng viễn thám trong giám sát tài nguyên bảo vệ môi trường, ứng dụng viễn thám tại một số ngành, địa phương. Việc xây dựng, cập nhật, công bố siêu dữ liệu viễn thám để đáp ứng yêu cầu khai thác và sử dụng thuộc phạm vi quản lý của địa phương; cung cấp bản sao dữ liệu và siêu dữ liệu ảnh viễn thám mua từ nước ngoài bằng nguồn ngân sách Nhà nước cho Bộ TN&MT.

Theo Cục trưởng Nguyễn Quốc Khánh, ngày 17/3/2021, Bộ TN&MT đã có Công văn gửi các Bộ, ngành địa phương thông tin về dữ liệu và siêu dữ liệu ảnh viễn thám SPOT 6/7 độ phân giải 1,5m và dữ liệu VNREDSat-1 độ phân giải 2,5m trong năm 2020 và 3 tháng đầu năm 2021 thu được tại trạm thu ảnh viễn thám quốc gia do Cục Viễn thám quốc gia quản lý và vận hành. Vì vậy đề nghị Sở TN&MT tỉnh Lào Cai tham mưu cho lãnh đạo tỉnh tổng hợp nhu cầu khai thác sử dụng dữ liệu viễn thám tại địa phương gửi về Cục Viễn thám theo yêu cầu.

Cục trưởng Nguyễn Quốc Khánh trao tặng ảnh viễn thám planet chụp trên địa bàn tỉnh Lào cai và sơ đồ ảnh viễn thám spot 6,7 chụp năm 2020-2021 và ảnh VNREDSAT-1 chụp năm 2020-2021 cho tỉnh Lào Cai

Bày tỏ sự cảm ơn tới Đoàn công tác của Cục Viễn thám quốc gia đã giới thiệu, chia sẻ những kiến thức quan trọng và bổ ích về việc ứng dụng công nghệ viễn thám trong quản lý tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu cũng như đề cập tới nhu cầu khai thác, sử dụng dữ liệu viễn thám trong công tác quản lý Nhà nước về lĩnh vực TN&MT, trong thời gian tới, Phó Giám đốc Nguyễn Thị Vi Huế cũng đề nghị Cục Viễn thám quốc gia cung cấp phần mềm bản quyền để sử dụng dữ liệu ảnh viễn thám và hỗ trợ cho các nhiệm vụ, dự án ứng dụng công nghệ viễn thám tại địa phương phục vụ điều tra cơ bản, quan trắc, giám sát tài nguyên thiên nhiên, môi trường, tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ, ứng phó với biến đổi khí hậu đáp ứng mục đích phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh của địa phương trong thời gian tới.