Đắk Lắk: Khai thác cát xâm hại đất sản xuất của đồng bào dân tộc

Đắk Lắk hiện có gần 1,9 triệu dân với khoảng 30% dân số là người đồng bào dân tộc thiểu số. Trong đó, đồng bào dân tộc bản địa như Êđê, Mnông chiếm đa số. Từ xa xưa, nhiều buôn đồng bào dân tộc thiểu số đã chọn những cánh đồng, bãi bồi ven sông, ven suối nơi gần nguồn nước để canh tác và lấy nước để sinh hoạt. Song, hiện nay, các dòng sông trên địa bàn Đắk Lắk đã và đang bị các doanh nghiệp, người dân khai thác cát quá mức, khai thác cát gần bờ gây sạt lở nghiêm trọng làm mất đất sản xuất của bà con.

Krông Bông có 2 dòng sông chảy qua là sông Krông Bông và sông Krông Ana. Trải qua hàng triệu năm, nhờ sự bồi lắp của 2 dòng sông này mà Krông Bông có các bãi bồi, cánh đồng bằng phẳng ven sông là vùng đất mầu mỡ cho người dân canh tác sinh sống. Nay, những bãi bồi, những cánh đồng đang dần bị cuốn xuống sông.

Nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng này là nạn khai thác cát trái phép tràn lan diễn ra nhiều năm khiến lòng sông ngày càng tụt sâu và nhiều đoạn đất bãi bồi ven sông bị sụt lở nghiêm trọng, làm mất đất sản xuất nông nghiệp của người dân ở các xã: Hòa Phong, Khuê Ngọc Điền và Cư Kty, Yang Reh....

Hậu quả xấu là đợt mưa lũ tháng 11/2016 đã làm trụ T2 cầu Cư Păm trên tỉnh lộ 9, huyện Krông Bông bị xói, lún sâu gãy gập hình chữ V. Cầu sập đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc lưu thông hàng hóa, đi lại của người và phương tiện khiến cho cuộc sống của người dân bị đảo lộn và làm chậm phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Ông Trần Văn Minh - Chủ tịch UBND xã Cư Kty cho biết: Nguyên nhân chính dẫn đến cầu Cư Păm nối liền xã với trung tâm huyện bị sập là do nạn hút cát, khi lũ về chịu không nổi nên bị gãy gập hình chữ V. Cầu gãy đã làm sản phẩm nông nghiệp của bà con trong xã tiêu thụ khó khăn.

Đồng bào nơi đây chia sẻ: Ngày xưa sông hẹp, có thể bắc cầu tạm để người dân đi lại. Đặc biệt khi có cầu Cư Păm, cuộc sống được cải thiện hẳn lên. Nay, sau nhiều năm, mưa lũ sông cứ to dần vì các tàu hút cát hút liên tục, hút gần bờ làm sạt lở bờ sông. Sông sâu người dân không thể lội qua vì sợ nước cuốn trôi, nay cầu gãy, sông rộng không thể bắc cầu tạm để đi qua khiến cho cuộc sống của người gặp rất nhiều khó khăn.

Ông Huỳnh Bài - Chủ tịch “UBND huyện Krông Bông cho biết: UBND tỉnh Đắk Lắk đã có nhiều văn bản chỉ đạo huyện về việc tăng cường công tác kiểm tra, xử lý các doanh nghiệp và người dân vi phạm về việc khai thác cát không đúng với giấy phép được cấp, khai thác cát lậu trên địa bàn. Song, công tác kiểm tra còn hạn chế và nạn khai thác cát gây sạt lở làm mất đất của người dân vẫn diễn biến phức tạp.