Qua quan sát, đi dọc con đường bê tông dẫn ra bờ sông Cu Đê, đoạn qua thôn Trường Định (xã Hòa Liên), có hàng chục đìa tôm có bờ ngang dài từ 50 - 70 m vươn ra tận giữa sông. Quá trình be bờ, múc cát để nuôi tôm trái phép đã khiến lòng sông Cu Đê, đoạn bắt đầu từ chân cầu Trường Định, kéo dài về hạ lưu hơn 1 km đang bị thu hẹp dần ít nhất khoảng 50 m.
Nhiều chỗ vốn là những bãi bồi tự nhiên do bị người dân hút cát từ lòng đìa, tạo thành những gò cao hơn 1 m khiến dòng chảy qua khu vực này bị thay đổi đột ngột.
Nhìn về phía bờ sông đang bị sạt lở trầm trọng suốt 3 năm nay, ông Ngô Thanh Bê (ngụ thôn Quan Nam 3) kể: “Trước khi có phong trào nuôi tôm bên kia sông, hơn 4 hecta đất nông nghiệp nơi đây vẫn được bà con trồng trọt cả 3 vụ. Nhưng nay, số diện tích trên đã bị mất hết. Ngoài ra, chỗ chúng tôi đang canh tác lại mất hơn 4 m mỗi năm do tình trạng sạt lở. Nghe nói cấp trên đã có chủ trương làm kè để bảo vệ diện tích đất bên trong, nhưng đến nay vẫn không thấy triển khai”.
Một hộ dân đang nuôi tôm tại khu vực tổ 1 (thôn Trường Định), thừa nhận: “Việc có những hộ trước đây đến khai phá, đắp đìa để nuôi tôm, sau đó lấn sông, múc cát để be bờ nhằm mở rộng diện tích nuôi là có thật. Nhiều lúc, người dân hút cát, lấn dần ra giữa sông là chuyện bình thường”.
Hiện nay, do dịch bệnh xảy ra triền miên nên nhiều hộ không còn mặn mà với việc cải tạo đìa nuôi và bỏ hoang càng khiến môi trường xung quanh nơi đây bị ô nhiễm và hoang hoá dần, gây lãng phí nặng.
Theo thống kê, cả thôn Trường Định hiện có đến 36 hộ dân tham gia nghề nuôi tôm dọc bờ sông Cu Đê với tổng diện tích khoảng 24 hecta. Những diện tích đang được người dân nuôi là đã có từ trước đây.
Theo cán bộ Địa chính - Xây dựng xã Hòa Liên, người dân đang nuôi tôm như hiện nay là sử dụng diện tích đất theo hiện trạng cũ đã có từ năm 2000. Trước đây, do người dân đã tự khai phá để nuôi tôm nhưng do làm ăn thất thu, cộng với việc nhiều đìa bị bồi lấp nên đành bỏ. Nay, người dân tiếp tục làm lại nhưng vẫn theo hiện trạng cũ. Đây là tình trạng nuôi tôm tự phát và chính quyền địa phương không thu thuế hay gì cả.
Các hộ nuôi tôm mới hiện nay là đang thuê đất của những hộ trước đây đã khai hoang và nuôi tôm thẻ chân trắng theo vụ. Số diện tích đìa tôm đang được người dân dùng để nuôi tôm dọc sông Cu Đê chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và đang được dân sử dụng.
Theo Chi cục Thuỷ lợi và Phòng chống bão lụt TP. Đà Nẵng, việc xây dựng, mở rộng ao nuôi trồng thuỷ sản lấn chiếm vào bãi bồi, lòng sông Cu Đê đã vi phạm vào Khoản 4, Điều 12 của Luật Phòng chống thiên tai năm 2013 và vi phạm vào các Điều 12, 13 và 14 của Nghị định 139/2013/NĐ-CP ngày 22/10/2013 của Chính phủ về Quy định xử phạt vi phạm hành chính về khai thác, bảo vệ công trình thuỷ lợi.
Theo UBND huyện Hòa Vang, việc chính quyền địa phương để người dân tiến hành nuôi tôm tự phát và chưa có quy hoạch như ở thôn Trường Định sẽ gây ra những tác động lâu dài về môi trường. Nếu xảy ra tình trạng như hiện nay là người dân tự ý múc cát, be bờ để mở rộng diện tích nuôi ra cả lòng sông Cu Đê là rất đáng lo ngại.
