Niềm vui sớm nở vội tàn
Ông Bùi Văn Chữ (người Cơ Tu, ở xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang) cho biết, năm 2017, ông vui mừng khi được thành phố Đà Nẵng giao đất rừng sản xuất. Cùng với nhiều người, năm 2014 gia đình ông được giao 3 héc ta đất rừng sản xuất theo chương trình hỗ trợ xóa đói giảm nghèo. Với mong ước sớm phát triển kinh tế từ đất rừng, ngay sau đó ông đã bắt tay phát quang để trồng cây. Thế nhưng, khi vào rừng phát quang, ông Chữ thấy diện tích rừng này có nhiều cây gỗ lớn chứ không phải rừng nghèo. Ý thức được việc bảo vệ rừng, ông và 15 hộ dân khác ở 2 thôn Tà Lang và Giàn Bí báo cáo lên xã. Thế nhưng, đã 3 năm trôi qua, chính quyền địa phương vẫn không giải quyết khiến cuộc sống gia đình gặp nhiều khó khăn.
“Cảm ơn Đảng, Nhà nước cho rừng để 12 hộ ở thôn tôi có điều kiện sản xuất. Chúng tôi thấy cây gỗ to thì báo nhà nước biết. Bây giờ chúng tôi vẫn chỉ biết đi làm thuê vì vẫn chưa có rừng để sản xuất”- ông Chữ chia sẻ.
Việc giao “nhầm” đất rừng của các cơ quan chức năng gây ảnh hưởng đến đời sống người dân vì không có tư liệu sản xuất khi người dân chủ yếu sống bằng nghề làm rừng. Ông Đinh Văn Khèn - Phó Trưởng thôn Giàn Bí (xã Hòa Bắc, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng) thì 2 thôn Tà Lang và Giàn Bí có hơn 100 hộ dân được giao đất rừng nghèo để sản xuất, mỗi hộ bình quân 3 héc ta. Tuy nhiên, 12 hộ dân ở thôn Giàn Bí được giao diện tích rừng có nhiều cây gỗ lớn, bị cấm sản xuất. Ông Khèn cho biết, qua kiểm tra thực tế, diện tích rừng chủ yếu là cây gỗ lớn quý như cây trò, kiền kiền thuộc sách đỏ có đường kính trên cm, độ tuổi 30-40 năm. Xã cũng đề nghị bà con không được phát dọn thực bì.
“Từ đó đến giờ đã hơn 2 năm, để sinh sống, người dân phải đi làm thuê, ai thuê gì làm nấy, thu nhập bấp bênh. Thôn đã nhiều lần kiến nghị, nhưng cấp trên cứ bảo chờ, nhưng chẳng biết đến khi nào được giải quyết”- ông Khèn nói.
Cần sớm giải quyết
Theo báo cáo của UBND huyện Hòa Vang, để hỗ trợ phát triển sản xuất cho 136 hộ dân tộc Cơ Tu ở 2 thôn Tà Lang, Giàn Bí, năm 2016, TP. Đà Nẵng đã có Quyết định 1422/QĐ-UBND giao 442,14ha diện tích rừng nghèo cho bà con trồng rừng kinh tế. 16 hộ dân với 54 hecta rừng đã cấp bị phát hiện có cây gỗ lớn đến nay vẫn chưa tìm được diện tích rừng khác để cấp lại bởi quy trình khảo sát, giao rừng rất phức tạp, kỹ lưỡng.
Huyện Hòa Vang đã đề xuất với Sở NN&PTNTT TP. Đà Nẵng nếu Nhà nước giữ lại phần diện tích đất rừng đó thì phải có phương án đổi lại phần diện tích khác hoặc có chế độ chính sách hợp lý. Huyện Hòa Vang đã phối hợp với ngành kiểm lâm đi kiểm tra và đề xuất Khoảnh 4 hoặc Khoảnh 5, Tiểu khu 17 có diện tích gần tương đương với diện tích rừng đã thu hồi để giao thay thế. Tuy nhiên, huyện vẫn đang chờ các cấp thành phố lựa chọn 1 trong 2 khoảnh này để làm thủ tục cấp lại cho các hộ dân.
Ông Nguyễn Văn Lý - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Hòa Vang giải thích, diện tích 50 hecta đó trên hiện trường và trên bản đồ là khu vực rừng sản xuất. Nhưng qua thời gian lâu dài, một số cây lớn lên nên giờ phải khoanh vùng lại. Hơn nữa, vì tiểu khu đó khá xa nên việc thẩm định qua bản đồ và trên thực tế có hơi khác.
Ông Nguyễn Phú Ban - Giám đốc Sở NN&PTNT TP. Đà Nẵng cho biết, việc giao đất giao rừng sai một phần do nhu cầu giao cho đủ diện tích nên dẫn đến những sai sót nhất định. Hiện nay, Sở đã có chủ trương rà soát lại phần diện tích rừng này đưa vào khoanh nuôi, bảo tồn sau đó giao cho người dân quản lý để chính họ bảo vệ và phát triển kinh tế bền vững.
“Đối với những hộ dân này, sẽ giao lại cho chính họ phần diện tích này để làm công tác bảo vệ rừng, tạo môi trường rừng bền vững theo chủ trương của thành phố. Quan điểm của thành phố là là điều chỉnh lại, phát triển rừng gỗ lớn, hạn chế làm kinh tế rừng, không để mất rừng”- ông Ban cho biết.
Việc kịp thời phát hiện, khoanh nuôi diện tích rừng già có cây gỗ lớn để bảo vệ rừng, ngăn chặn hàng chục hec rừng bị chặt phá là quyết định đúng đắn. Tuy vậy, đã 3 năm trôi qua chưa thấy ai đứng ra nhận trách nhiệm về sự “nhầm lẫn” này. Lãnh đạo thành phố cần làm rõ trách nhiệm thuộc về ai và có biện pháp xử lý. Tìm diện tích rừng phù hợp để giao cho bà con phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống, nhất là vùng đồng bào thiểu số ở Hòa Bắc gặp nhiều khó khăn.
