Đà Nẵng: Dân “tố” mỏ đá nổ nìm làm nứt nhà

“Sống trong sợ hãi”

Vừa dẫn chúng tôi vào nhà, chị Lâm Thị Hậu, một người dân thôn Phước Thuận (xã Hòa Nhơn, huyện Hòa Vang, T.P Đà Nẵng) vừa bức xúc tố: Nổ khiếp lắm. Các cánh cửa đang mở, chỉ nghe thấy tiếng nổ, dù không có gió cũng tự ập vào, có lần vỡ cả kính. Mặt đất, cây cối rung chuyển dữ dội như bị động đất. Bụi đá, bụi đất lẫn lộn bao phủ khắp vùng, lơ lửng trong không khí hàng tiếng chưa tan. Nhiều khi, mâm cơm mới dọn ra chưa kịp ăn đã nhuốm màu đỏ quạch. Còn nhà cửa thì nứt hết trơn hết trọi rồi. Có chỗ đưa bàn tay qua lọt. Cứ mỗi lần nổ mìn là cả gia đình đều phải tháo chạy ra ngoài vì sợ nhà bị sụp. Chúng tôi đã rất nhiều lần kiến nghị lên các cấp nhưng mọi việc vẫn không được giải quyết.
 

Bà Nguyễn Thị Thiện, 75 tuổi, một người dân khác của thôn Phước Thuận vẫn chưa hết bàng hoàng kể: khi tui đang ngồi nói chuyện ở sân với một bà nữa, khổng hiểu linh tính làm sao, bà đó đòi về, khi tui vừ đứng dậy, đi được 2 bước chân thì nghe đánh uỳnh một tiếng, đất đai rung chuyển, ngay sao đó, chiếc ghế nhựa tui vừa ngồi bị đá từ vụ nổ văng vào tan ra thành nhiều mảnh. Chỉ chậm 2 bước chân thôi là giờ này tôi không còn ở đây rồi. Chính quyền nếu không quản lý được các mỏ đá thì cần nhanh chóng có biện pháp di dời người dân ra khỏi khu vực nguy hiểm này.
 

Anh Nguyễn Văn Hoa, một người dân khác cho biết: theo những công nhân làm việc trong các mỏ đá, các doanh nghiệp để tiết kiệm chi phí đều gộp các hộ chiếu nổ, từ nhiều lần thành 1 lần nên lượng thuốc nổ lên đến 1,5- 2 tấn/ lần nổ. Tuy nhiên, để kiểm chứng điều này, các ngành chức năng, UBND thành phố Đà Nẵng cần nghiêm túc vào cuộc.

Nhiều hộ dân bị nứt nhà

Trao đổi với phóng viên Báo Tài nguyên & Môi trường điện tử, ông Lê Văn Tuân, Trưởng thôn Phước Thuận cho biết: toàn thôn hiện có khoảng 185 hộ với hơn 800 người dân. Cách đây khoảng 1 năm, thôn đã từng cho người kiểm đếm, thống kê số nhà bị nứt thì có khoảng 80% số nhà trong thôn bị nứt, từ nứt chân chim, dài 0,5- 1m, đến nứt lớn tạo thành khe rộng 5- 7cm, dài 2- 3m như nhà anh Nguyễn Văn Hoa ở trong thôn. Tuy nhiên, từ đó đến nay, đã qua rất nhiều lần kiểm tra của các ngành chức năng, vẫn chưa xác định được nguyên nhân gây ra nứt.
 

Ông Nguyễn Tấn Phát, Chủ tịch UBND xã Hòa Nhơn cũng xác nhận: Hiện trên địa bàn thôn Phước Thuận có 7 mỏ đá đang hoạt động, bao gồm: Công ty cổ phần VLXD 323, Công ty TNHH Quang HT, Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng công trình Đô thị Đà Nẵng, Xí nghiệp khai thác và chế biến VLXT ĐMT, Chi nhánh công ty Khoáng sản Miền Nam, Doanh nghiệp tư nhân Hữu Minh, Công ty Chu Lai. Nhân dân đã nhiều lần kiến nghị về việc các mỏ này hoạt động, nổ mìn gây ô nhiễm, nứt nhà dân. Tuy nhiên, khi các ngành chức năng của UBND thành phố xây dựng kế hoạch rồi về kiểm tra, đo độ rung chấn đều khẳng định là các mỏ đá hoạt động nổ mìn đúng theo quy định, độ rung chấn đảm bảo an toàn nên không có cơ sở để giải quyết kiến nghị của bà con.
 

Để chấm dứt tình trạng nổ mìn quá khối lượng cho phép, UBND thành phố cần có những đợt kiểm tra đột xuất hộ chiếu nổ, đếm số lượng, kích cỡ lỗ khoan là có thể biết ngay khối lượng thuốc nổ sẽ dùng. Bên cạnh đó, các mỏ đá trước khi nổ mìn đều phải xin giấy phép của bên công an PCCC để vận chuyển vật liệu nổ, khối lượng vận chuyển thể hiện rõ trên giấy phép, nếu UBND thành phố quyết tâm xử lý thì không có gì là khó.